АДА М ФИІИОЛО1 ИЯСЫ
Иландыру - адамдардың өзара бір-бірінс ықпалы, адамдардыи нзара
қатынасыныц нормасы
ол адамды бала кезден иландыратын акикапар.
Адамзат
қоғамында эрбір соз, ой, пікір, сана кеңінен тарайды жэне иландыру
кезінде көптеген адамдарга дайын рухани байлықтарды пайдалануга
мүмкіндік тугызады.
Әртүрлі иландырудан басқа, өзін-өзі иландыру болады. Мүнда санага тек
бір жагдай смес, сонымен біргс шартты түрде
эмоциялык эсерленушілік
снеді.
Жалпы барлық адамдардың гипноз ықпалына 20% - оңай, 55% - орташа,
ал 25% - қиын көнсді. Гипнозга қабілеттілікке жоғары жүйке іс-эрекетінің
типтік срекшеліктері ықпал жасайды. Мәселен холериктер, мсланхоликтср
және флегматиктер.
Ауызша иландыру арқылы жогары жүйке кызметін өзгертуге болады.
Гипноз
кезінде иіс, дэм сезудің, көрудің сапасы, қарқыны мен мерзімі өзгеруі
мүмкін. Сондықтан дәрігсрлер гипнозбен иландыруды науқастарды емдеу
шаралары ретінде жиі қолданады. Сонымен қатар эртүрлі эмоциялық
жағымды
немесе жагымсыз, парасаттық өнегелі немесе эсемдік (эстетикалык)
сезімдсрге иландыруга болады.
Гипноздык жағдайда адамның кимыл эрскеті жэне ойлау кабілеті
озгсрсді. Алайда ол бұл жагдайда «бүйырганмсн» жөнсіз немесе өнсгесіз
қылық жасамайды.
Бүгінге дейін гипноз бен иландыру тетігі толық ашылған жок. П.В.
Симоновтың пікірі бойынша, гипноз ұйқылы тежелу немесе ұйқы мен
ссргектік арасындагы күй емес, бұл ссргектіктің бір түрі.
Жалпы алганда,
гипноз бен сергектіктің айырмашылыгы - ми қүрылымдары арасында өзге
эрекеттік байланыстардың пайда болуында. Басқа әрекеттік байланысты
ауыстырыг] қосу, ми аймақтары қызметінің салыстырмалы карыді-катынасы
үзілу арқылы жүзеге асырылады.
Сөйтіп, сергсктік күйдсн гипнозга ауысу үйқының жеңіл сатысында
(сомноленция) ми қүрылымдарының карым-қатынасын үзіп, сергектіктің
эрекетгік себептестік байланыстарын элсірегеді. Бүл кейбір (шамасы
лимбияда) жүргізгіш (тригерлік) тетіктер козуынан
мидың өзара бірігіп
эрекеттесуін қайта ұйымдастыруға экеліп соғады.
Гипнозды көбінесе адам психикасының жүмбақты құбылыстарына
жатқызады. Оган иарансихологтар зерттейтін эртүрлі экстрасенстік түйсікгер,
телепатия, сэуегейлік, нроскопия (зерделік), болжампаздық (біреудің болашақ
ойын немесе келешек оқигаларын сезу), психокинез («ой күшімен заттарды
орнынан козгалту» кабілеті), парадиагностика тагы басқалар қосылады.
Қазіргі кезде бүл парапсихологиялык құбылыстардың болуын геріске
шыгарушы зерттеушілермен катар жактаушылар да көбейді. Алайда бүл
құбылыстардың болатындығына қазіргі кезде күмэнсіз, қанагаітанарлықтай
іісиходагиялық жэне физиологиялық і-үсініктер жеткіліксіз.