5. Қабылдагыштарда тітіркендіргіштіц әсерінен мсмбраианың кейбір
иондарға (эсіресе натрийге) откізгіштік касиетінің өзгеруі салдарынан
жергілікті ағын пайда болады.
Бұл құбылыс қабылдагыштық потенциал деп
аталады. Ол жүйке талшықтарының, эрекет потенциалының негізін кұрайды.
Бұл потенциал көбінесе бірінші сезетін қабылдагыштарда кездеседі. Ол
"тугел немесе түк жоқ" зацына багынбайды, яғни тітіркендіргіш қүшінің
озгсрістсрінс байланысты болады. Егср тізбсктслген тітіркенулер қолданылса,
жалпы осерлері жинақталады және жүйке талшыктарының бойымен
өрістемейді.
6.
Қабылдағыштық
потенциал
ұзакка
созылады.
Кейбір
қабылдагыінтарда ол тітірксндіргіш эсер еткен мсрзімге сай бірнеше минутқа
дейін үзақ уакыт сақталады.
Мәселен,
күретамырдың синусындағы
қабылдағыштарда,
канның
кысымына
байланысты,
бірнеше
сағатқа
созылатын потенциал жазылып алынған.
7. Қосымша қабылдагыпіы бар талдағыштардағы
алғашқы сезгіш
нсйронның синапстан (түйіспеден) кейінгі потенциалы
геиераторлық
(опдіргііитік) потенциал деп аталады. Егер генераторлық потенциал белгілі
ауыспалы кезенінс жетсе, қабылдағыштың жалғасы болатын сезгіш жүйке
талшыктарында
эрекет потенциалы туады. Генераторлық
потенциал шагын
жердс пайда болады жэне өрістегсн сайын бәсеңдейді, ягни декрементпен
тарайды.
8.
Қабылдагыштардыц көпшілігі, тітіркендірусіз, кейде өздігінен
медиатор бөліп, козады. Бүл оларга сигнал туралы
мэліметтерді орталыққа
жеткізгендс ссрпіністі тек жиілстіп капа қоймай оны аізайтуға да мумкіцдік
тугызады.
Достарыңызбен бөлісу: