Көмір қышқыл газының тасымалдануы
Қан айналысының үлкен шеңберіндегі капиллярларын жайлаған көмір
қышқыл газы тіннен қанға өтеді. Оның көлемі артерия қанында 52%, венада
58%-ке жетеді. Мұның 4,5%-і карбогемоглобин, 2,5%-і жэй еріген газ, 51 %-і
химиялык қосынды (көмір кышқылы, оның түздары - №НСОзКІІСОЗ)
Қан айналысының кіші шеңбері капиллярларындағы артық көмір
кышқыл газ (6%) альвеолага өтіп, ондагы ауамен бірге сыртқа шыгады. Вена
каны артерия канына айналады. Көмір қышқыл газдың кан арқылы
тасымалдануы, қызыл қан түйіршіктері - эритроциттерден қан плазмасына
ауысуы сол қандагы оттегінің алмасуымен тығыз байланысты (46-сурег).
Жасушада үздіксіз түзілетін көмір қышқыл газ алдымен плазмаға, одан
эрі эритроциттерге өтіп, осмостық кысымын жоғарылагады да илазмадан оган
су өтеді. Эритроцитке карбоангидраза ферментінің катысуымен кемір
қышқылы түзіледі:
С 02 + Н 20 -> Н2СОЗ
Плазмада карбоангидраза ферменті болмайды, сондыктан онда комір
қыіііқылы түзілмейді. Эри гроци ггегі көмір кышқылы тез ыдырай бастайды:
Н2СОЗ -► Н+ + НСОЗ
Достарыңызбен бөлісу: |