Гендері жыныстық хромосомаларда орналасқан белгілерді жыныспен тіркескен белгілер деп атайды. Ал белгілердің жыныстық хромосомалары (Х және У) арқылы ұрпақтан-ұрпаққа берілуін жыныспен тіркес тұқым қуалау деп атайды. Бұл құбылысты Томас Морган дрозофила шыбынына тәжірибе жүргізгенде ашты. Жыныспен тіркескен тұқым қуалау ауруларына гемофилия, дальтонизм, кемақыл т.б жатады.
Дальтонизм деген:
сүйектің әлсізденуі
қанның ұйымауы
көздің түсті ажырата алмауы
мишықтың өзгеруі
түнде көрмеу
Алғаш рет ХIХ ғасырдың 70-ші жылдары белгілі болды және 1883 жылы неміс ғалымы В.Вальдейер «хромосома» деген атауды ұсынды. Хромосома өсімдік пен жануарлар клеткасының даму процесін қамтамасыз етеді, тұқым қуалайтын белгі, қасиеттерді ұрпақтан-ұрпаққа өткізеді. Түрдің паспорты деп кариотипті атайды. Барлық құрылымдық мутациялар немесе хромосомалық аберрациялар хромосомаішілік жəне хромосома аралық болып бөлінеді.
Бір түр ағзаларының барлық хромосоманың мөлшері мен пішінін көрсетеді.
мутация
еселену
ген
хроматид
кариотип
Алғаш рет ХIХ ғасырдың 70-ші жылдары белгілі болды және 1883 жылы неміс ғалымы В.Вальдейер «хромосома» деген атауды ұсынды. Хромосома өсімдік пен жануарлар клеткасының даму процесін қамтамасыз етеді, тұқым қуалайтын белгі, қасиеттерді ұрпақтан-ұрпаққа өткізеді. Түрдің паспорты деп кариотипті атайды. Барлық құрылымдық мутациялар немесе хромосомалық аберрациялар хромосомаішілік жəне хромосома аралық болып бөлінеді.
Инверсия дегеніміз -
хромосома бөліктерінің қайталануы
хромосома бөліктерінің 180 ° қа бұрылуы
хромосома бөлігінің жойылуы
бір хромосомаға басқа бір хромосома бөлігінің орналасуы
Бір нәруыз өзгеруі
Алғаш рет ХIХ ғасырдың 70-ші жылдары белгілі болды және 1883 жылы неміс ғалымы В.Вальдейер «хромосома» деген атауды ұсынды. Хромосома өсімдік пен жануарлар клеткасының даму процесін қамтамасыз етеді, тұқым қуалайтын белгі, қасиеттерді ұрпақтан-ұрпаққа өткізеді. Түрдің паспорты деп кариотипты атайды. Барлық құрылымдық мутациялар немесе хромосомалық аберрациялар хромосомаішілік жəне хромосома аралық болып бөлінеді.
Хромосома саны бір жиынға еселеп артатын мутация.
полиплоидия
гаплоидия
анеуплоидия
геномдық
хромосомалық
Алғаш рет ХIХ ғасырдың 70-ші жылдары белгілі болды және 1883 жылы неміс ғалымы В.Вальдейер «хромосома» деген атауды ұсынды. Хромосома өсімдік пен жануарлар клеткасының даму процесін қамтамасыз етеді, тұқым қуалайтын белгі, қасиеттерді ұрпақтан-ұрпаққа өткізеді. Түрдің паспорты деп кариотипті атайды. Барлық құрылымдық мутациялар немесе хромосомалық аберрациялар хромосомаішілік жəне хромосома аралық болып бөлінеді.
Хромосома ұшының жетіспеушілігін атайды:
транслокация
инверсия
делеция
дупликация
дефишенсия
Алғаш рет ХIХ ғасырдың 70-ші жылдары белгілі болды және 1883 жылы неміс ғалымы В.Вальдейер «хромосома» деген атауды ұсынды. Хромосома өсімдік пен жануарлар клеткасының даму процесін қамтамасыз етеді, тұқым қуалайтын белгі, қасиеттерді ұрпақтан-ұрпаққа өткізеді. Түрдің паспорты деп кариотипті атайды. Барлық құрылымдық мутациялар немесе хромосомалық аберрациялар хромосомаішілік жəне хромосома аралық болып бөлінеді. Тек ерлерге тән синдром.
Клайнфельтер синдромы
Шерешевский-Тернер синдромы
Даун синдромы
эпилепсия
Патау синдромы