Адам пендесі үшін тіршіліктің тірегі де мағынасы да

Бөбек.

 

Қайып,  қарашы  маған,  жараса  ма  мына  сәукеле?  Ал 

мынау сен тіккен кӛксауыр етік қой. Аяғыма қандай жайлы... 

 

Есін жиғандай болып, қолын жайып алақанына қарайды.

 

Бөбек

. 

Қайда әлгі нәрселер?..

 

 

Есін жияды. Бӛбектің ӛзі шошып кетеді.

 

 

Дина.  Бӛбекті  құшақтайды.  Неге  қинайсың  ӛзіңді.  Біздермен 

бірге тұрсаңшы. Ұмыт болар ма еді?..

 

Бөбек.

 

Жеңеше,  тез  апамды  шақыршы...  Тез  баршы.  Мен 

шаршап барамын... Сәл дем алайын... Шақыршы... Жүгірші...

 

 

Дина асығыс шығып кетеді.

 

 

Бөбек.  (Бӛбек  қайтадан  жаңылыс  сӛйлей  бастайды).

 

Қайып 

кӛзіме  енді  кӛрініп  келе  жатыр  еді.  Әлгінің  бәрін  бүлдіргенін  қарашы. 

Ол  осы  арада  жүр.  Жасырынады  ғой.  Ұстап  алса  баяғыда  Кедейдің 

“жеті  мүшеңе  жеті  жара”  деп найзалағанындай,  бұлар  да  найзалайды 

ғой, оны. Жеті жерінен жара түскенде бір ауырсынбады. Нағыз батыр 

менің Қайыбым екен ғой...

 

 

Үйге қойшы бала кіреді.

 

 

Бөбек. Айттым ғой. Ол

 

осында деп, Қайып!..

 

Қойшы  бала.

 

Апа,  бұл  мен  ғой.  Қайып  аға  алыста.  Саған  әнін 

жіберіпті. Сізді сағынып жүрсе керек. Жақында келіп қалар.

 

Бөбек.

 

Ол  келем  десе  келеді.  Ол  айтқанын  орындайды.  Кәне 

қандай ән? Айтып берші... Тыңдайын... Тағы да маған арнап па?..

 

Жатып тыңдайыншы. Шаршап тұрмын. 

 

 

 

Тӛсегіне жатады.

 

 

Қойшы бала. Саған арнапты, апатай, саған арнапты. Апатай сен 

білсең ғой, естісең ғой! Маңғыстаудың Ойы мен Қыры, Ойыл мен Қиыл, 

Еділ  мен  Жайық,  қазақтың  шексіз  байтағы  тек  қана  Ақбӛбек  әнімен 

тыныстайды  бұ  күндері...  Аспан  асты,  Жер  үсті  Ақбӛбегі  мен 

Қайыбының ақ махаббатына бӛленіп жатыр...

 

Бөбек.  Рахмет,  айналайын.  Шаршап  бара  жатырмын.  Бір  естіп 

кетейін. Қайыптың әнін айтшы.

 

Қойшы бала.

 

Ақбӛбек пәк сезімнің гүлі едің,

 

Сұңқардай қомдап қанат іліп едім.

 

Амалсыз ант ұстадым Иран астым,

 

Бӛбегім әнім тірі, ӛлі ӛзім.

 

 

Текемет ою салса, түр жарасар,

 

Кӛктемде қу ағашқа бүр жарасар.

 

Армансыз ӛтер еді Қайып сорлы,

 

Соңғы рет Бӛбегіне бір қараса.

 

Бөбек.

 

Қайып...  Қайдасың  ғашығым?..  Ынтазарым...  Шалқар 

сезімің

 

жұдырықтай  жүрегіңе    сыймай,  қарақан  басың  байтақ  жеріңе 

сыймай... 

 

Қойшы бала. 

 

Мен жүрмін жүрегіме сезім сыймай,

 

Антымды бұза алмадым, тӛзім сыйлай.

 

Ӛзіңді ақырғы рет бір кӛрсем деп,

 

Тірлікті әлі жүрмін кӛзім қимай.

 

Бөбек.

 

Қайда  жүр  екенсің?..  Сен  енді  маған  бір  қарауға  үлгере 

алмай  қалатын  болдың...  Кешір  жаным...  Қош...  Сенің  әніңмен  бастап 

едім мына ӛмірді... Сенің әніңмен кетіп барамын... Аз ӛмір сүрсем де ақ 

махаббатты  серік  етіп,  адал  ӛмір  сүрдім...  Ешкімді  алдамадым... 

Армансыз кетіп барамын... Қош...

 

 

Мынау жарқыраған күні бар қара 

түнек ішіндегі кӛрген жалғыз жарығым... Қош...

 

 

Бӛбек үзіліп бара жатады. Қойшы бала басын сүйейді.

 

Қойшы  бала.

 

Апа...  Ашшы  кӛзіңді...  (қойшы  бала  жылайды). 

Апа...  Бұның  не?..  Жұмбашы  кӛзіңді,  апатай?..  Күтпейсің  бе, 

Қайыбыңды?..  Мен  екеуіңнің  қатар  отырғандарыңды  кӛрсем  деп 

армандаушы  едім...  Ол  міндетті  түрде  келеді...  Апа,  Қайыптың  әнін 

айтып берейін бе?.. Тыңдашы тағы бірін айтып берейін...

 

 

Қойшы бала жылап орнынан тұрады. 

 

 

Апатай

-

ай... Қуаныш пен шаттыққа жаратылған апатайым

-

ай... 

 

Неге бұлай? Ақ махаббат пен пәк сезімнің ӛтеуі ӛлім бе екен?

 

Неге бұлай? 

 

Құлшар  ата!..    Мен  міндетімді  енді  түсіндім!..  Атажан 

айтқаныңның  мағынасы  енді  жетті  жүрегіме!..  Мен  енді  Ақбӛбекті 

жырлап  ӛтермін!..  Ешқашан  ешкім  ұмытпайтындай  етіп  жырлайтын 

боламын...

 

 

Қойшы  бала  Ақбӛбек  басын  сүйемек  болады,  басына  жастық 

қоймақ  болады.  Қайғылы  саз  күшейе  түседі.  Жарық  күші  азая 

бастайды. Қара түнекте қайғылы саз үні естіліп тұрады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сөз соңы 

 

(Сахна жабыларды  терме сарынымен орындалып жатады).

 

 

Қасиетті Маңғыстау

 

Ғашықтардың мекені.

 

Шынайы сезім туғызар,

 

Осындай дала деседі.

 

Жырға қостық біз бүгін,

 

Ақбӛбек пен Қайыпты,

 

Есте қалған кешегі.

 

Ақбӛбек деген бір сӛзден 

 

Махаббат лебі еседі.

 

Қарғыс айтқан бір жан жоқ,

 

Тиер деп жұртқа кеселі

. 

Жырлаған сайын сағыныш,

 

Күннен

-

күнге ӛседі.

 

 

Адай деген ел едік,

 

Бабалар әнін жырлаған.

 

Тыныстайды сол әнмен,

 

Ғасырдан астам бұл далам.

 

Ӛткен деп бір кез осындай,

 

Ақбӛбек дауы шырғалаң.

 

Бақытын іздеп ғашықтар,

 

Тап болған жолға бұрмалаң.

 

Сүйіскен жандар сезімін,

 

Мақтаныш етіп тұр далам.

 

 

Қалың елі, қарындас,

 

Сӛкпеді жастар сезімін.

 

Ӛртене жаздап отына,

 

Махаббат тапқан кезінің.

 

Шындығы айна бетіндей,

 

Жыраудың осы сӛзінің.

 

 

 

 

Шымылдық.   

 

Екінші бӛлімнің соңы.