Адамның жанының табиғаты қандай болады, оның түпкі мақсаты не?


Өмірдің ең жоғары моральдық негіздері деп атауға болатын принциптер бар ма? Егер бар болса, онда олар неден тұрады?



бет2/3
Дата21.04.2022
өлшемі18,19 Kb.
#31827
1   2   3
Өмірдің ең жоғары моральдық негіздері деп атауға болатын принциптер бар ма? Егер бар болса, онда олар неден тұрады?
Барлық құндылықтар арасында алғашқылардың бірі болып, әділеттілік, адалдық пен шындық әр адам үшін маңызды орында тұруы қажет және әр адам оған ұмтылуы керек. «Қорыққаннан емес, парызды сезінгендіктен, жаман істерден аулақ болу керек». Атап айтқанда, ол іс-әрекеттердегі шынайы ізгілік туралы сөйлеуге қарсы тұруы керек, сондықтан «біз ізгілік туралы сөйлеуге емес, ізгі істер мен әрекеттерге үйренуіміз керек», «... біз әділетсіздікке ықпал етпеуіміз керек». Ол сондай-ақ күншілдікке, арам пиғылға, ашкөздікке күрт қарсы шығатын болған: «Нағыз қайырымдылық жасаушы, қайтарымды күтетін адам емес, жақсылық жасағысы келетін адам», «... Әр жанның бойында жазылған заң болуы керек: Ұятсыз нәрсе жасамаңдар!». Рухани игіліктерге ұмтылған адамның этикалық идеалын қорғай отырып, адамгершілік мінездің тартымдылығы мен даналығын, салмақты, тыныш өмір салтын ерекше атап өтеді. Үнемі қалаулар мен құмарлықтарды тежеп, қалыпты мінезді тәрбиелеу керек деп талап етеді. Басқа нәрсеге қол жеткізуге бағытталған күшті тілектер жанды басқа нәрсеге соқыр етеді
Адам үшін бақыт деген не, ол қандай болады?

Әр адам үшін бақыт ерекше, қайталанбас, дәмі, иісі жоқ, бірақ оны байқау қиын емес. Әрқайсысы үшін бұл өзіндік, ерекше, қалаған нәрсе болады. Адам қандай жолды таңдау керектігін және оны бақытты ете ме, соны түсінуі керек. Неліктен біреуге бақыт үшін аз қажет, біреу оны махаббатта, түсіністікте, туыстары мен достарын құрметтеуде, ал біреу ақша мен ләззатта көреді. Философия осы сұрақтарға жауап беруге, жалпыға ортақ жеке тұлғаны көруге және бақыт ұғымын түсінуге тырысады.

"Дене күші де, ақша да адамдарды бақытты етпейді, бірақ әділеттілік пен жан-жақты даналық адамды бақытты етеді". Адамдар құмарлықты ұстап, қарапайымдылықты дамыту керек, ал "сән-салтанатқа ұмтылатын адамдар шошқа тәрізді" көрінеді. Жанның алдында дене кінәлі ғана емес, егер дұрыс қолданылмаса, жан дене үшін бақытсыздықтың тұрақты көзі бола алады. Бақыт - жақсы көңіл-күй, үйлесімділік, гармония, қорқыныш, тепе-теңдікпен сипатталатын ерекше ақыл-ой жағдайы. Егер сіз жақсы болсаңыз, адал болсаңыз және сіздің өміріңізде бәрі үйлесімді болса, неге ақша мен сән-салтанатқа ұмтылу керек? Ия, адамға ақша жетпейтін жағдайлар болуы мүмкін, бірақ бұл уақытша қиындықтар ғана.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет