Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп Бағасы келiсiмдi Абай аудандық қоғамдық-саяси апталық газетi

Қылқалам

шеберлері

сапарла

рын

Жидебайдағы

Абай

Шәкәрім

барып

ұлылар

рухына

етіп

оларға

құран

бағышта

удан

бастады

Қорық

мұражайдың

жиырма

 

жылдан

бергі

меңгерушісі

Ерғали

 

Икеновтың

кешен

туралы

та

қызғылықты

әңгімесінен

қылқалам

шеберлері

жан

жаққа

тарыдай

шашырап

өз

-

старына

кірісті

Олардың

жұмыста

ры

  -- 

таңдаған

әр

осы

кешенді

қағаз

бетіне

бейнелеу

, 

менің

міндетім

оларды

тарту

болды

- 

Абайдың

қайтыс

болғанына

100 

жыл

толған

жылы

Се

-

Абай

мұражайы

көрме

байқау

ұйымдастырды

,-- 

дейді

пе

-

суретші

Шәкәрім

атындағы

университетінің

профессо

ры

Макаров

оған

мен

  "

күні

әңгімесіне

жасаған

бір

иллюстра

ция

және

Еңлік

Кебек

кесе

несінің

суреттерімен

қатысып

бірінші

орын

алған

едім

Абай

та

-

, 

Абай

мұрасы

маған

жақ

сы

та

жақын

Ал

сурет

шілер

үшін

дәл

осындай

плэнер

лердің

берері

өте

көп

Өйткені

оқу

сырттай

танысу

мен

көзбен

екеуі

екі

басқа

Ал

байқауға

қандай

суретпен

қатыса

тыным

осы

плэнер

аяқталғанда

белгілі

 

болар

өйткені

әлі

біраз

аралайтын

сияқтымыз

ғой

Қазақстан

Суретшілер

одағы

ның

Қазақстан

Дизайнерлер

ода

ғының

мүшесі

Шәкәрім

атындағы

университетінің

ұстазы

Жұбанышевтың

атала

ры

ауданның

Көкбай

ауылы

нан

екен

Өңірге

сыйлы

үлкен

болған

атасы

Жұбанышты

ел

-

жұрты

ардақтап

Ақмолда

деп

. 

Ашаршылық

жылдары

әке

шешесі

Семейге

көшіп

сонда

қалыпты

Өзі

Көкбай

ақын

ның

портретін

, 

Көкбай

ауылының

біраз

бейнелеген

екен

, 

ал

тікелей

Абай

тақырыбы

на

сілтеп

отырғаны

осы

.

Семей

педагогика

институты

ның

суретшілер

ұстаханасына

ай

-

к ө р к е мс ур е т

-

графика

факультетінің

түлегі

 

Гүлнар

Бекбер

динова

біраз

жылдар

қорық

мұражайын

-

да

 

істеп

бұл

өңірді

көп

ара

лаған

екен

Абай

бейнесі

бейне

леу

өнерінде

деген

тақырыпта

ғылыми

 

мақалалар

жазған

абай

танушы

Төкен

Ибрагимовтың

кітап

тарына

ұлы

ақынның

туғанына

жыл

толғанда

жарық

көрген

Абай

жинағына

иллюстрациялар

са

-

, 

көркемдеген

екен

- 

Қазақстанның

Халық

суретшісі

Әбілхан

 

Қастеевтің

Алматыда

оты

рып

салған

Абайдың

суреттері

мен

жылы

Шыңғыстауда

экспеди

цияда

болғаннан

кейін

салған

бейнелерінде

көп

айырма

. 

Өйткені

суретші

Абай

елін

Абай

жерін

аралап

елмен

әңгіме

лесіп

ұлы

ақынды

ішкі

жан

дүние

сімен

сезінген

соң

салған

суреттері

әлдеқайда

ойлы

қанық

тартым

ды

, 

болып

шыққан

Ақын

көбірек

үңіліп

ғұламаның

мекеніне

сан

рет

келіп

ол

жерлерді

көрген

соң

де

дүниеге

Абайдың

көзқара

сымен

қарай

бастағандаймын

...

- 

Байқауға

қандай

сурет

салмақ

сыз

-

Тереңірек

жатқан

арғы

санам

да

 "

Жидебайдағы

толыс

қан

ой

кездері

жазған

ли

-

бір

дүние

шығарсам

деген

ой

бері

мазалап

. 

Алайда

ол

 - 

еншісі

ндегі

дүние

Түске

дейін

жиделі

жусанды

теңізінде

жүзіп

келе

жатқан

кемедей

ұлылар

кешенін

қылқалам

шеберлері

түстен

 

кейін

осындағы

Абай

мұра

жайымен

танысып

Тобықты

руы

ның

көсемі

Кеңгір

бай

би

жол

тартты

Ол

жерде

де

Би

атаның

ба

-

құран

оқытып

содан

соң

та

-

шашыраған

суретшілер

Би

атаның

мазарын

әр

бей

нелеуге

кірісті

- 

Осы

суретшілердің

ішіндегі

ар

-

сауаты

жоқ

мен

ғана

шығар

мын

деп

жетпісті

алқымдап

қал

ған

өскемендік

қылқалам

шебері

Васильевич

Бердюгин

әзілмен

бастады

бала

суретке

деген

әуестгім

, 

оқудың

реті

келмеді

Менің

өмірлік

сурет

Академиям

  -

классик

суретші

өмірден

ерте

озғ

ан

Агейкин

болды

Оның

жиі

барып

жүріп

көп

үйрендім

Ал

Абай

әлемі

мен

жақынырақ

таныстырған

бір

ұстазым

ақын

суретші

қолданбалы

өнердің

хас

шебері

марқұм

Евгений

Курдаков

Мен

өз

шығармаларына

, 

ол

 

-

рған

Абай

өлеңдеріне

көп

иллюст

рациялар

жасадым

Ұстазым

Абай

философиялық

, 

зор

тәрбиелік

мәнін

Абайдың

ұлылығына

тәнті

 

болдым

Содан

соң

ақынның

өлеңдері

арқылы

айтпақ

болғ

ан

дәл

бейнелеуге

, 

оның

ұят

болмаса

екен

деп

салдым

Суреттері

кезінде

Мәскеудегі

бүкілодақтық

көрмелерден

кейін

, 

облыстық

көрме

лерден

орын

алып

жүрген

табиғи

иесі

осы

сапар

жайлы

өзінің

да

білдірді

- 

Өте

жақсы

ұйымдастырылған

,

тақырып

ауқымды

да

, 

маңыз

ды

.

көрмесі

алдынала

берсін

ал

негізгі

-

байқауды

алдағы

жылы

ұлы

Абайдың

жылдығына

өткізген

дұрыс

Өйткені

мына

этюд

термен

әлі

көп

жұмыс

істеу

керек

Плэнер

сапарының

алғашқы

жергілікті

халықтың

әжептәуір

демалыс

 

орнына

айналған

Оспан

" 

суға

түсумен

аяқталды

Ия

,

, 

көлден

қайтар

жолда

Ерғали

Төлеуғалиұлы

тоқтатып

, "

көлге

кетті

деген

қуып

келіп

едім

сәл

кешігіп

қал

дым

Міне

Астанадан

немеремді

, 

қыз

күйеуім

келіп

қалды

деп

жол

бойындағы

көгалға

дас

тарханын

жасап

жіберіп

тіл

үйірер

қымызын

тосты

алдымызға

.

Қайран

ауылдың

Ерекең

сияқ

ты

ақпейіл

азаматта

ры

-

. 

Суретшілер

де

ауада

қандырып

алғыстарын

жаудырып

жатты

Бүгінгі

күнді

Құнанбайдың

Шы

-

сілемінің

Текше

тауының

Қарашоқы

қонысы

нан

бастадық

Қосымызды

", 

бір

бәлкім

бозбала

Абай

мен

ару

қыдырған

ну

мен

шоқ

шоқ

қалың

қай

ыңды

билетіп

сарқырай

ағып

Шыңғыс

өзенінің

бойына

. 

Суретшілер

этюдниктерін

арқалап

, 

тағы

да

-

жаққа

быты

рап

кетті

Шырмауығы

мен

шәңгіші

, 

сиыр

бүлдірген

де

 

екен

- 

Әсем

ақ

екен

мен

осы

бойын

салғым

келеді

деп

суретші

Наталья

Во

-

өзінің

этюднигін

жасыл

малына

киіп

ырғала

билеген

бір

шоқ

ақ

қай

ыңдардың

түбіне

құрды

-

Табиғатты

жанымдай

жақсы

, 

суретшінің

салған

кезкел

ген

дүниесіне

  "

жан

бітіретін

" 

осы

емес

пе

. 

жақсы

са

-

суреттен

шөптің

өсімдік

гүлдің

хош

иісін

иіскеп

қолы

ма

әсер

аламын

Ке

-

сияқты

кесенені

салғанда

ол

тақырып

нысаннан

еш

мүмкін

емес

ал

сияқты

та

-

өзіңнің

сезімің

мен

еркіндік

беріп

қоюға

болады

Негізінен

гуашьпен

істегенді

ұнатамын

Оны

, 

өзіңе

қажетті

бояу

жасау

оңайырақ

Наталья

Алексеевна

Мәскеудің

сырттай

оқытатын

институтында

оқыған

. 

Бір

кездері

еңбек

еткен

ор

-

шаруашылығының

ағаштан

кәдесыйлар

жасайтын

цехы

болыпты

Сол

қарағай

мен

қайыңдарды

сыртқы

 

қабығымен

бірге

жұқа

етіп

, 

соған

Алтай

табиғатының

әсем

 

суреттерін

салуды

өзі

баста

ған

екен

Тұтынушылар

тарапынан

суреттерге

деген

сұраныс

болған

еді

Нұрсұлтан

На

-

өзі

Кенді

Алтайға

кел

ген

бір

сапарында

осы

Наталья

ның

суреттеріне

қызығып

риза

, 

бір

туындысын

қалап

алып

. 

Ол

әрине

суретші

үшін

ес

-

кетпес

мәртебе

болған

еді

-

Осы

плэнерге

келгеніме

өте

. 

Қызым

да

,

алайда

осы

жолы

мұнда

келудің

маған

бұйырды

Дәл

осы

жұмақ

тай

жерден

бір

сәтті

туындының

са

-

ішкі

түйсігім

сездіріп

, - 

суретші

ару

Түске

таман

суретшілердің

жа

-

таяу

бір

жеңіл

машина

келіп

. 

Оның

ішінен

шашын

та

-

қырғызған

екі

иығына

екі

мінгендей

батыр

тұлғалы

бір

түсіп

әркімнің

жанына

барып

суреттеріне

қызыға

 

тамсанып

біраз

жүрді

Та

-

, 

осы

Қарашоқының

бүгінгі

, 

фермер

кәсіпкер

Тілеубай

азамат

екен

-- 

ғана

осы

арада

бір

жа

-

ай

жатып

Құнанбай

туралы

түсірген

Досхан

Жолжақсынов

ағамыз

 

бастаған

киногерлер

атта

нып

еді

деп

олар

жайында

біраз

эпизодтарды

әңгіме

леп

берді

-- 

жазыққа

киіз

үй

,

Құнанбайдың

әкесі

Өскенбайға

ас

берген

эпизодты

түсірді

Сұмдық

Аламан

бәйгеде

өзгелерінен

оқ

бойы

алда

келе

жатқан

сәйгүлік

жақын

қалғанда

омақаса

құлап

сол

жерде

мерт

болады

Атпен

бірге

жығылған

шабандоз

жандәрмен

атының

жүгенін

сыпырып

алып

көмбеге

жүгіріп

жетіп

бас

бәйгеге

ие

-

лады

Каскадер

бала

екен

өзінің

керемет

ойнап

шықты

Қодар

мен

Қамқаны

ролін

қара

уылдық

өнерпаз

ойнаған

екен

түйеге

таңып

жазалаған

, 

казактар

дың

Құнанбайды

тас

қораға

қамап

Семейге

алып

кететін

эпизодтары

да

 

осы

арада

түсіріліпті

. 

Киношы

лардың

алдына

малын

салып

, 

жігіттерінің

астына

аттарын

, 

декорацияларына

қажетті

тауып

беріп

Тіле

убай

да

киноға

елеулі

үлес

екен

-- 

Тобықтының

Жігітек

руы

нанмын

Атты

кісінің

арасында

тұрғанда

еркін

көрінетін

Ба

-

алыпты

Абай

жолынан

оқыдыңыздар

ғой

білесіздер

. 

Мен

Базаралы

Бөжейлердің

ұрпа

ғымын

Кеңгірбай

бидің

немересі

атамыздың

бейіті

анау

жо

-

үстіндегі

зиратта

деп

Тіле

убай

ініміз

аса

бір

құрметпен

сонау

ескі

қорымды

иегімен

.

"

кездегі

батырлар

да

-

ақ

болған

болар

деген

оймен

оның

жауырынды

сымбатына

сүйсіне

  

тағы

бір

көз

тастадым

мен

Суретшілер

тобына

осы

Қарау

ылдан

қосылған

қылқалам

шебері

әрі

сазгер

әрі

ақын

аудандық

және

тілдерді

дамыту

бас

маманы

Елдар

Оразалының

ұлылар

арналған

біраз

графи

калық

туындылары

бар

екен

Оның