А.Ә. Ниязғалиева, Г. Г. Тҧрғаналиева
жүктеу/скачать 1,37 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4. Кҥшейіткіш ҥстеулері.
| 3. Мӛлшер ҥстеулері. Азда-аз – кемде-кем. Осы кезде
орысша білмейтіндер азда-аз шығар (Түрікм. Таш.). Азын-шоғын – азды-кҿпті, біраз. Тұра тұр, мына жерде менің азын-шоғын шаруам бар (Орал, Чап.). Кіл – кілең, бірыңғай. Кіл студенттер жиналып отыр (Ақт,. Темір). Ал бұл үйдің үстіңгі бҿлмелеріне пулемет құрып, кіл сенімді адамдарды топтады. Бірен-саран. Тҿңіректе сиыр ұстаушылар шығайда бір кездеседі (Түрікм,. Таш.). 107 4. Кҥшейіткіш ҥстеулері. Говорларда ӛте, тым, аса сҿздерімен қатар ірә, ӛресен\\ересен, жҥдә\\жҥде, ерепан, әскере сияқты күшейткіш үстеулер қолданылады. Мысалы: Кешегі кҿрген киномыз ірә қызық екен (Гур,. Маң.). Бұл ересен жүйрік ат (Орал, Чап.). Осы ауылдың ересен аттары болатын еді (Шығ. Қаз,.Күрш.). Бұл қалпақ ыстықта жүдҽ жақсы (Шымк., Сар.). Меніңше, бала жҥдә жақсы деп бірнҽрсе айтқысы келген де, ұяңдық жасап тоқтап қалды (М. Ҽуезов). Сіз ерепан кҿп жүре бермеңіз, шаршап қаларсыз (Шығ. Қаз., Күрш.). Ол әскере жігіт еді ғой (Сем., Үрж.). Шылаулар - сҿз бен сҿздің немесе сҿйлем мен сҿйлемнің араларын байланыстыру, құрастыру үшін қолданылатын, ҿздері тіркескен сҿздерінің ұғымдарына ҽр қилы реңктер үстеп, оларға ортақтасып, тұлға жағынан тиянақталған, лексика- грамматикалық мағынасы бар сҿздер. Қазақ сҿйленістерінде шылау категориясымен байланысты біраз ерекшеліктер кездеседі.Сҿйленістерде септеулік жҽне жалғаулық шылаулар кҿбірек, ал демеулік шылаулар арагідік, сирек кездеседі. жүктеу/скачать 1,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|