Агроэкологиядағы далалық және зертханалық зерттеулер Үшінші басылым


Бастапқы деректерді баптау және жинау



Pdf көрінісі
бет111/135
Дата19.05.2022
өлшемі2,96 Mb.
#35042
1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   135
Бастапқы деректерді баптау және жинау 
Келесі қадамдар бір учаске үшін процедураны сипаттайды:
1. Карта сызбасына сәйкес блоктағы учаскелерді белгілеңіз. Әрбір учаске 
келесі төрт әрекетте сипатталғандай әр түрлі өңделеді. 
2. Таза-кесу(тк) учаскесінде жер бетіндегі барлық биомассаны жер 
деңгейінде кесіңіз. Кесіктерді белгіленген қағаз пакетке салыңыз. 
3. Жоғары-кесу (жк) учаскесінде барлық жер үсті биомассасын жер 
деңгейінен 10 см биіктікте кесіңіз. Кесінділерді белгіленген қағаз пакетке 
салыңыз. 
4. Қоспа-кесу (қк) графигінде жер үсті биомассасының жартысын жер 
деңгейінде кесіңіз және басқа жартысын кесілмеген қалдырыңыз. Мұны 
барлық учаскеде ені 10 см әр жолақты кесіп жасауға болады. Кесінділерді 
белгіленген қағаз пакетке салыңыз. 
5. Кесу-жоқ (кж) учаскесінде ештеңе жасамаңыз. Бұл бақылау учаскесі. 
6. Кесінділері бар әрбір қағаз пакетті 70°C-та 48 сағат бойы кептіріңіз. 
Ескертпе Егер кез келген учаскеден таза биомассаның көлемі қол жетімді 
кептіру қондырғыларының көлемінен асып кетсе, онда осы кесінділердің 
құрғақ массасын аз үлгіні кептіру жолымен есептеуге болады. Келесі қадамдар 
мұны қалай істеу керектігін сипаттайды: 
a. Учаскеден барлық кесінділердің жаңа массасын табыңыз. 
b. Шамамен 10% кесінділерді бөліп, осы үлгінің жаңа салмағын табыңыз. 
c. Үлгіні белгіленген қағаз пакетке салыңыз және оны 70°C-та 48 сағат 
бойы кептіріңіз. 
d. Кептірілген үлгінің массасын табу. 
e. Бөліктен алынған кесінділердің құрғақ массасын есептеу үшін келесі 
теңдеулерді пайдаланыңыз: 
Барлық кесінділердің құрғақ салмағы=
Барлық кесінділердің жаңа салмағы 

Үлгінің құрғақ салмағы 
Үлгінің жаңа салмағы 
Осы есептелген құрғақ масса №7 қадамның бірінші бөлігіндегі өлшенген 
құрғақ массаның орнына пайдаланылады. 
7. Кептірілгеннен кейін әрбір учаскедегі биомассаны 0,01 кг-ға дейінгі 
дәлдікпен өлшеңіз. Жайылым қарқындылығы туралы деректерді кестенің 
«Бастапқыда жойылған биомасса» деректер ұяшығына жазыңыз (20.2-сурет). 
Барлық учаскелердің ауданы бір шаршы метр болғандықтан, деректер кг/м 
2


276 
түрінде көрсетілуі мүмкін.
8. Тк өңдеуден бастапқы жойылған биомассаға назар аударыңыз. Ол 
учаскеден бүкіл жер үсті биомассасын білдіргендіктен, осы мән осы учаске 
үшін бастапқы биомассаға (OB) тең. Егер барлық төрт учаске дерлік бірдей 
ББ-дан басталса, онда бұл мән қалған үш учаске үшін ББ-ға тең. Деректер 
кестесінің «бастапқы биомасса» жолының әрбір ұяшығына мәнді көшіріңіз. 
9. «Бастапқы биомассаны—әрбір учаске үшін-кескеннен кейін учаскеде 
қалған жер үсті биомассасын есептеңіз: 
a. Тк өңдеудің бастапқы биомассасы негізінен 0 тең, бұл деректер 
кестесінде басылған. 
b. Өңдеудің бастапқы биомассасы учаскенің ББ-сына тең минус кесу 
жолымен учаскеден алынған биомассаның саны: 
Жк бастапқы биомасса = ББ- бастапқыда жойылған биомасса 
Осы есепті орындап, нәтижені «алғашқы биомасса» деректер кестесі 
ұяшығының тиісті бағанына енгізіңіз. 
c. Өңдеудің алғашқы биомассасы учаскенің ББ-сына тең минус кесу 
жолымен учаскеден алынған биомассаның саны: 
қк бастапқы биомасса = ББ-бастапқыда жойылған биомасса 
Осы есепті орындап, нәтижені «алғашқы биомасса» деректер кестесі 
ұяшығының тиісті бағанына енгізіңіз. 
d. Кж өңдеудің алғашқы биомассасы учаскенің ББ тең. OB в мәнін 
«алғашқы биомасса» деректер кестесі ұяшығының кж бағанына 
ауыстырыңыз


277 
 
Жайылым қарқындылығы туралы деректер кестесі 
Алғашқы кесу күні: 13 сәуір, 2015 
Блок: B 
Соңғы кесу күні: 8 маусым, 2015 
Топ: B 
Жұмсалған уақыт: 56 күн 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   135




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет