апта  • Эксперимент учаскелеріне тұқым себіңіз (немесе көшеттерді  отырғызыңыз).  1 аптадан кейін апта сайын

257 
Соңғы егін жинағаннан кейін 
• Деректерді талдау және нәтижелерді жазу қажет. 
Уақытты есептеу факторлары 
Бұл зерттеу мұқият және ауқымды жоспарлауды талап етеді (қосымша 
ақпарат алу үшін «Алдын ала дайындық» секциясын қараңыз). Осы зерттеуді 
жүргізу туралы шешім қабылдағанға дейін жергілікті егіс кезеңі академиялық 
оқыту кезеңінің мерзімдерімен үйлесе отырып, дақылды дамыту үшін 
өнімділік туралы деректер жинағанға дейін жеткілікті уақыт беруге мүмкіндік 
беретіндігін анықтау маңызды. Егіс кезеңі қысқа болған сайын, шектеулі 
шешімдер көбірек болады. 
Басқа зерттеулермен келісу 
Зерттеу кең ауқымды әзірлеу мен модификацияға беріледі, «Одан әрі 
зерттеу өзгертулері» бөлімінде сипатталғандай. Бұл сондай-ақ бірнеше басқа 
зерттеулермен біріктірілуі мүмкін (төмендегі тізімді қараңыз), далалық орнату 
байланысты, бірақ тамаша зерттеулер үшін пайдаланылады (мысалы - өрістің 
өзара әрекетін баптауды пайдалану үшін жазылған 15 зерттеу). Бұл зерттеу, 
демек, зертханалық бөлімнің орталық бөлігі болуы мүмкін. Егер сіз зерттеу 
осы рөлге ие болғанын қаласаңыз, сіз өнімді жинауға дейін экологиялық 
факторларды өлшеуге уақыт болу үшін академиялық оқыту кезеңінде өнімді 
жақсы жетілдіруді жоспарлауы тиіссіз. 
Келесі зерттеулер немесе олардың өзгертулері осы зерттеу кешенінде 
орындалуы мүмкін: 
2 зерттеу: Жарықөткізгіштік және вегетациялық жапқыш
3 зерттеу Топырақтың температурасы 
4 зерттеу: Ылғалдың мөлшері 
11 зерттеу: Буынаяқтылар популяцияларын салыстыру 
12 зерттеу: Жер беті фаунасының санағы: 
14 зерттеу Бұршақты өсімдіктерде түйнек бактериясының пайда болуы 
15 зерттеу: Шөпқоректілердің белсенділігіне агроэкожүйелер әртүрлілігінің 
әсері 
Материалдар мен құрал-жабдықтар 
Бірыңғай ауыл шаруашылығы алқабы (кемінде 15 м × 20 м; бірақ қажет 
болған жағдайда ауданы аз бау-бақшаны пайдалануға болады)

258 
Дала жағдайларына сәйкес келетін жабдықтары бар трактор 
Топырақ қоспалары ( қажет болған жағдайда)
Суару жүйесі( қажет болған жағдайда) 
Бөлік шекараларын сызуға арналған қазықтар және жіптер 
Екі өсімдік дақылдарының тұқымдары немесе көшеттері 
Жиналған дақылдарды өлшеуге жарамды 0,1 г дейінгі таразылар
Топырақ температурасының датчиктері (міндетті емес) 
Фотометрлер (міндетті емес) 
Топырақ жынысөзегінің сынама алғышы (міндетті емес)
Кептіру пеші (міндетті емес)
Алдын ала дайындық 
Бұл зерттеу ауқымды алдын ала дайындықты талап етеді, оның көп бөлігі 
зертхана оқытылатын семестр немесе тоқсан басталғанға дейін болуы мүмкін. 
Материалды оқыту кезінде жинауға дайын болуы үшін учаскелер алдын ала 
отырғызылуы тиіс. 
• Зерттеу үшін екі дақылды таңдаңыз. Қант жүгерісі мен кәді, қант 
жүгерісі мен бұршақ, салат пен брокколи және орналасқан жеріне байланысты 
басқа да көптеген дақылдар қолайлы. 
• Алқапты отырғызу үшін дайындаңыз. Ең кішкентай өлшем шамамен 15 
м × 20 м құрайды; мінсіз өлшем (микроклиматты барынша өзгерту үшін) іс 
жүзінде мүмкіндігінше өте үлкен. Алқап барлық жерде біркелкі болуы тиіс 
(мысалы, беткейлер мен төмпешіктерде). Ескертпе Егер алқап ферманың 
масштабында болмаса, зерттеуді бақшаның масштабында жүргізуге болады ( 
(«Өзгертулер және одан әрі зерттеу» бөлімін қараңыз). 
• Алқапты блоктар мен учаскелерге бөлу картасын жасаңыз. Әрбір 
блоктың дара дақылдардың екі учаскесі мен аралық дақыл учаскесі болады, 
бірақ олардың блокта орналасуы кездейсоқ таңдалуы тиіс (19.1-кестеден 
негізгі картаны қараңыз).
• Алқаптың өлшемін және оның туынды бірліктерін анықтаңыз. 
Біріншіден, әр таңдалған дақылға сәйкес келетін дара дақылды отырғызу 
тығыздығын таңдаңыз. Ол әр дақылдар үшін ұсынылған тығыздыққа жақын 
болуы керек Екіншіден, таңдалған отырғызу тығыздығына сүйене отырып, 
қатарлар арасындағы қашықтықты анықтаңыз. Қатарлар арасындағы 
қашықтық жиектің ортасынан келесі жиектің ортасына дейін кемінде 1 м 
құрауы тиіс және барлық учаскелерде бірдей болуы тиіс. Үшіншіден, 
учаскелердің
ені бес қатардан кем болмайтынын және бұл қатарлар ұзындығы 
бойынша

259 

жүктеу/скачать 2,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: