Қалаға қауіп жоқ екенін айтты
жүктеу/скачать 20,3 Mb. Pdf көрінісі
|
| БІРЖАН САЛ www.anatili.kz e-mail: anatili_gazetі@mail.ru www.twitter.com/anatilikz www.facebook.com/anatilikaz №30 (1288) 30 шілде – 5 тамыз
2015 жыл Сөзi жоғалған жұрттың өзi де жоғалады 1 9 9 0 ж ы л ғ ы н а у р ы з д ы ң 2 2 - с i н е н б а с т а п ш ы ғ а д ы 11 б геттің шлюздерінен артық су дер кезінде босатылып жатқанын айтып, қалаға қауіп жоқ екенін айтты.Соңғы деректерге сәйкес, шамамен 900 адам қауіпсіз жерге шығарылды. Т т е н ш е ж а ғ д а й д ы ң м ә н - жайымен танысу үшін Алматыға Астанадан Премьер-министрдің орынбасары Бердібек Сапарбаев пен Ішкі істер министрінің орынбасары Владимир Божко ұшып келді. К п кешікпей т тенше жағдайға байла- нысты құрылған жедел штабта болған Премьер-министрдің орынбасары Бердібек Сапарбаев селге қатысты пікірін былай білдірді: «Мен мұнда еліміздің Президентінің тікелей тап- сырмасымен келдім. Қазір ғана зардап салдарын жоюшылардың қасында болып, техниканың күшін байқап қ а й т т ы м . Қ а л а б а с ш ы л ы ғ ы н ы ң ұйымдастыруымен те ауқымды іс-шаралар атқарылып жатыр. Сел күннің қызуы мен мұздақтардың еруіне байланысты жүрген. Мұздақ аумағында да болдым. Қазір онда жиналған к лшік жоқ. Бір с збен айтқанда, қауіп сейілген. Б гет басын- да болып, қарап шықтым, рас, түнде онда 40 мың шаршы метрге дейін су жиналып, деңгейі 12-15 метрге дейін к терілген. Бірақ бұл арада б геттің биіктігінің 28 метр екенін де ескерейік. Тағы да қайталап айтайын, дәл қазіргі таңда қалаға т ніп тұрған ешқандай да қауіп жоқ. Ұйық басқан арналар жаппай тазартылып жатыр» деп тау басындағы мұздақтардан жинала- тын к лшік маңына қырағы күзеттің қойылғаны туралы айтты. К птен бері үзіліп қалған SMS хабарлар мобильді телефон желілерінен «Алматы мен Алматы облысының сел қаупі бар аудандарында н сер болуы мүмкін» деген ескертулер бере бастады. Зардап Сел қаупі сейілді шеккен тұрғындарға ТЖД 2 миллиард теңге б лінді. Сонымен бірге су басқан к шелер мен үйлерді тазалау, қалпына келтіру жұмыстарына республикалық жедел құтқарушылардың жасағы ғана емес, жан-жақтан еріктілер де тар- тылды. Зар дап шеккендерге әртүрлі мекемелер қол ұшын беруде. Е л е с і н ж и ы п б о л ғ а н ш а А л - маты облысында Талғар зенінің деңгейінің секундына 27 текше метрге дейін к терілуіне әкелген сел жүрген болатын. К ңілге ме- деу болатыны, б гет сел ағынын ұстап қалды. Іле Алатауындағы жаңбырдан «Спутник» лагерінен 515 адам жоғарғы корпусқа к шіріліп үлгерген еді. Талғар ауданының халқын ақпараттандыруға екі тех- ника мен 30 адам жұмылдырылды. Олардың ішінде Талғардағы №2 мамандандырылған ртке қарсы күрес б лімі, Талғар ауданы ІІБ 12 экипажы, «Қазселденқорғау» мекемесінің алты қызметкері бар. Жалғасы 3-бетте «Ана тіліне» жазылыңыз, ағайын! АЛТЫ АЛАШТЫҢ АРДАҒЫ БЕТ ҚАТТАЛЫП ЖАТҚАНДА: БАСПАСӨЗ – 2015
Индекс
Мерзімі Алматы
Аймақ/қала Аудан/ауыл Жеке жазылушылар үшін 65367 3 ай
692, 16 740, 10
778, 32 Мекемелер мен ұйымдар үшін 15367 3 ай
1324, 56 1372, 50
1410, 72 ОҚИҒА
6-7 Өткен апта Алматы халқын біраз әбігерге салды. Шаһар тұрғындары 22-шілдеден 23-іне қараған түні таңғы сағат 3-те тосын дабылдан оян- ды. Тау бөктеріндегі Қарғалы өзенінің су деңгейі көтеріліп, «Қарғалы» және «Тау самалы» шағын аудандарын су басты. Салдарынан Алматы қаласының Әуезов, Наурызбай және Алатау аудандарындағы үйлер зардап шекті. Төтенше жағдайлар қызметі ауа райының күрт жылынуы, таудағы мұздықтардың еруі өзен суының көтерілуіне себеп болғанын айтуда. Селдің күштілігі сонша таудан өзен суымен бірге аққан тастар өз жолындағы үйлерді, негізгі күрежолдарды қиратып кеткен. Халықтың үй-жайлары, бау-бақшаларына зардабын әкелді. ТАУ ТҰЛҒА ТҰҒЫРЫ
БӘРЕКЕЛДІ! Талдықорған қаласының «Солнышко» хорео- графиялық ансамблі Римини қаласында ткен «Италия магиясы» халықаралық байқауына қатысып, жеңімпаз атанды. Осыған орай Талдықорған қаласының әкімі Ермек Алпысов ансамбль мүшелерімен кездесіп, шығармашылық ұжымды мерейлі жеңісімен құт- тықтады. Ол барлық азаматтардың атынан шығар- машылық ұжымға мәдениетке қосқан үлестері мен халықаралық байқаудағы жеңістері үшін алғыс айтты. Ұжым мүшелері байқауда қазақтың ұлттық билерін билеп, қазылар алқасының жоғары бағасына ие болды. Жас таланттардың жеңісі Қазақ жылқыны ерекше бағалап қасиет тұтқан. Сондықтан қазақ қашаннан жылқылы ел болғаны белгілі. Ақ қашып, қызыл қуған ХХ ғасырдың басында бір-екі мың жылқы көп саналған екен. Эт но- г ра фиялық деректер бойынша Арқаның қазағы көп жылқыдан ХІХ ға- сырдың ортасына таман айырылған. Оған дейін бұл өңірде Құдайменді төре, Азынабай мен Бапақ Сүйіндік, Сапақ Қуандық, Шабанбай Бәсентиін, Мұрат Қанжығалы сияқты жиырма мыңдай жылқы айдаған байлар болғаны белгілі. Олардың қасында міндетті түрде рулы елдері болғаны анық. Бұлардан бұрын 90 мыңға жақын жылқының санын біз энеолит дәуірінің (б.э.д. ІV-ІІІ мыңжылдықтар) қонысы Ботайдан кездестіреміз. Бар-жоғы үш-төрт жүз жылдай өмір сүрген осы қоныстан тарихшылар жүздеген мың жылқы қаңқасын тапты. 9-бет 12-бет 4-бет АТАДӘСТҮР Шахматшы қаламгерлер Қазақ мейрамханасы неге жоқ? Қазақ тілі емлесіндегі кейбір мәселелер АТАДАН ЖЕТКЕН АСЫЛ СӨЗ Ал дүние, теріңді біліп едім, Білдірмей, серілікпен жүріп едім. Бұл күнде арық қойдан бағам кейін, Үш жүзді сайран қылған Біржан едім. Қара су есік алды ылайланды, Бай қылмақ, кедей қылмақ Құдайдан-ды. Қамзолдай қысқа пішкен д ңгеленіп, Дүние терінде шыр айналды. Ағаш-ай, от жаққаным қобылы пеш, Құдай-ау, ғапу етіп, күнәмді кеш. Теміртас, Асыл, Ақық қарақтарым, Байлаулы арқандағы қолымды шеш. Теміртас, Асыл, Ақық, қалдың зарлап, Ежелден мирас екен зарлап қалмақ. К зк рген құрбыларға сәлем деңдер, Дұғасын оқи берсін әдейі арнап. Ел кездім Керт белмен арықтатып, Жақсыға с з с йледім анықтатып. Үш жүздің ортасында Біржан едім, Бұл күнде қойды Құдай шалықтатып. Теміртас, Асыл, Ақық балдан тәтті, Кем қылмай сіріп ем салтанатты. кең ем аяйтұғын жаның ашып, Шешсеңші, білегіме арқан батты! * * * Атығай, қайран елім, қоныстасым, Бар еді құрбы-құрдас, шын мұңдасым. Құданың құдіретімен уақыт жетті, Барады алыс жолға ғаріп басым. Сәлем айт Атығайдың баласына-ай, Кіші іні, жасы үлкен ағасына-ай. Ортаңда түрлендіріп ән салғанда, Біржанға қалушы едің таласып-ай. Сәлем айт құрбы-құрдас замандасқа, К п еді мұңдастарым ауылдаста. Саулықта ойнап-күліп жүретұғын, Мұңшылдық түсіп тұр ғой ғаріп басқа. Қазғанмен, су шықпайды қыр басынан, Бір іліксе, с з қалмайды сау басыңнан. Ер жігіт бір қисайған оңалмайды, Басында жаңылған соң тәубасынан. Қауіп сейілді. Т тенше жағдайлар департаменті онсыз да зәресі ұшқан халықты сабырлыққа шақырып, құтқару жұмыстарын жүргізді. Қала әкімі Ахметжан Есімов сел жүрген ауданды тікұшақпен аралап шықты. Н а у р ы з б а й а у д а н ы н ы ң ә к і м д і г і мен осы аудандағы №176 мектеп- те зардап шегушілерді қабылдау б лмелері жұмысын бастады. Тізімге жазылған тұрғындарға медициналық жәрдеммен қоса психологиялық тұрғыда к мек к рсетілді. Белгілі болғаны, таңға жуық апатты аумақтан барлығы 193 адам, оның ішінде 3 бала – қауіпсіз жерге к шірілген. «Қазақселденқорғау» мемлекеттік басқармасы Қарғалы зеніндегі
Суретті түсірген Сәрсенбек ҚЫЗАЙБЕК 2 №30 (1288) 30 шілде – 5 тамыз 2015 жыл
АНА ТІЛІ Кеше Дүниежүзілік сауда ұйымының ғимаратында осы Ұйымның елдерді мүшелікке қабылдау ж ніндегі департаментінің дирек- торы Чиеду Осакве бұл күнді Қазақстан үшін те маңызды күн деп атады. Оның айтуын- ша, кез келген елдің ДСҰ-ға мүше болып енуі оның экономикасына үлкен згерістер әкелуі тиіс. «Биылғы жыл – ДСҰ үшін де маңызды жыл. йткені, осы жылы біздің Ұйымның құрылғанына жиырма жыл болмақ. ДСҰ осы аралықта, яғни 1995-2015 жылдар аралығында әлемнің к птеген елдерін з қатарына мүшелікке қабылдаса, енді, міне, Қазақстан Республикасы қабылданғалы отыр. Осы ж ніндегі келісс здер үдерісін жүргізу барысында Қазақстан Президенті бұл мәселеге үлкен мән беріп, икемділік пен дипломатиялық шеберлік танытты. Келісс здердің әрбір сәтін қадағалап отырды. Бұл – дұрыс саясат. йткені ДСҰ-ға қосылу дегеніміз – жаһандық экономикаға қосылу деген с з. Енді ДСҰ-ға қосылу арқылы қазақстандық кәсіпкерлер де жаһандық экономика жағдайында жұмыс істей бастайды. Оларға енді здерін жа- рыс жолындағы спортшылардай сезінуге тура келеді. йткені жаһандық экономи- када бәсекелестік күшті. Бұл, әрине, тек кәсіпкерлерге ғана қатысты емес. Кез келген үкімет, халық бәсекеге қабілетті болуы керек. Осы жолда мен сіздердің елдеріңізге үлкен табыстар тілеймін» деді Ч.Осакве. Дүниежүзілік сауда ұйымының штаб- п ә т е р і н е к е л г е н М е м л е к е т б а с ш ы с ы Нұрсұлтан Назарбаев алдымен Ұйымның Бас директоры Роберто Азеведомен кездесті. Тараптар кездесу барысында Қазақстанның ДСҰ-ға қосылуы ж ніндегі келісс здердің сәтті аяқталғаны туралы пікірлер алмасты. Ел- басы «Қазақстан – 2050» ұзақ мерзімдік даму стратегиясындағы алға қойылған міндеттерді жүзеге асыру, сондай-ақ сыртқы сауданы одан әрі дамыту, шетелдік инвесторлар- мен іс-қимылдарды кеңейту тұрғысында республикамыздың ДСҰ-ға қосылуының маңыздылығын атап к рсетті. Мұнан кейін ДСҰ Бас кеңесінің отырысы басталды. Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі бой- ынша Жұмыс тобының т рағасы, Финляндия
А А пта айшықтары пта айшықтары А А
пта айшықтары зірлеген Нұрлан ҚҰМАР 8 (727) 394-41-30 ЕЛБАСЫ
ПАРЛАМЕНТ ҮКІМЕТ
СЕРПІН ЫНТЫМАҚ
Қазақстан Республикасының Президенті Н. .Назарбаев БҰҰ Бас Ассамблея cының 70-сессиясына қатысады деп күтілуде. БҰҰ Бас Ассамблеясының 70-сессиясы күз мезгілінде басталмақ. Саммитте 2015 жыл кезеңінде орнықты даму саласындағы жаһандық мақсаттар қабылдануы тиіс. Ал 28-қыркүйекте жалпы саяси пікірталас теді, онда барлық БҰҰ-ға мүше 193 мемлекеттің кілдері с з с йлейді. Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаты Ләззат Тұрлашов Вена қаласында Орталық Азия мен Кавказ елдерінің парламентшілеріне арналған экономика ж ніндегі ңірлік семинардың жұмысына қатысты. Шараны Вена Біріккен институты мен Халықаралық Валю- та қоры ұйымдастыр ды. Семи нар да Орталық Азия мен Кавказ елдерінің алдында тұр ған эконо ми калық проблемаларды тереңнен зерттеу, жалпы әлеуметтік-экономикалық мәселелер мен даму мәселелері бойынша талқылау және пікір алмасылды. Үкімет Үйінде ҚР Премьер-министрі Кәрім Мәсімов пен Ұлттық банк т рағасы Қайрат Келімбетов екінші деңгейлі банк басшыларымен кеңес ткізді. К.Мәсімов кеңес жұмысында алдағы уақытта республикалық бюджет комиссиясы з жұмысын бастайтындығын атап тті. Кеңес жұмысына «Атамекен» ҰКП басқарма т рағасы Абылай Мырзахметов, ҚҚҚ Кеңесіңнің т рағасы Асқар Елемесов, «Бәйтерек»ҰБХ» АҚ басқарма т рағасы Қуандық Бишімбаев, мүдделі мемлекеттік органдар және ұлттық компаниялар кілдері қатысты. Кездесу қатысушылары экономика және банк секторының ағымдағы жағдайын талқылады.
Іс-шараға АҚШ федералды заңнамалық органдарының, Вашинг- тон іскер орталары мен сараптама қауымдастықтарының 100-ден аса кілдері қатысты. Конгрессмен Д.Рорабакер еліміздің геосаяси маңыздылығын және оның ірі экономикалық әлеуетін баса к рсетті, сондай-ақ Қазақстандағы этносаралық келісімнің бірегей моделін жоғары бағалады. з кезегінде, конгрессмен Г.Микс, Астана да « ЭКСПО – 2017» ткізілуі халықаралық аренада Қазақстанның бел- сен ді ұстанымын к рсететіндігін айта келе, АҚШ Үкіметі мен аза- маттарын к рмеге қатысуға шақырды. Сондай-ақ ол визалық режімді ырықтандыру бұған барлық мүмкіндіктерді ашатынын атап тті. АҚШ-тан тәуелсіз бақылаушы ретінде Президент сайлауына үшінші рет қатысқан Халықаралық сауда және инвестиция орталығының президенті және іс-шараның модераторы Д.Витт ткен сайлауға және Қазақстанның жеткен жетістігіне жоғары бағасын берді.
Тараптар екіжақты сауда-экономикалық ынтымақтастықты одан әрі дамыту және ТМД мен ЕАЭО шеңберіңде ықпалдастықты тереңдетудің қазіргі ахуалы мен болашағы туралы пікір алмасып, сондай-ақ Беларусьте екі ел үкімет басшыларының қатысуымен тетін басқосудың және Қазақстан-Беларусь үкіметаралық сауда-экономикалық ынтымақтастық ж ніндегі комиссияның кезекті 12-інші отырысының дайындық мәселелерін талқылады. Кездесу барысында Е.Б легенов сұхбаттасын еліміздің ағымдағы зекті саяси мен әлеуметтік-экономикалық оқиғалармен, соның ішінде Астана экономикалық форумы, лемдік және дәстүрлі діндер к шбасшыларының V съезінің қорытындыларымен таныстырды, сондай-ақ биыл Қазақстан Республикасының Конституциясының, Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығы мен Қазақ хандығының 550 жылдығы тойланатынын атап тті. Сессия жұмысына қатысады Экономика тақырыбы талқыланды Бюджет комиссиясы жұмысын бастамақ Еліміздің жетістігін жоғары бағалады Өзара пікір алмасты елшісі Веса Химанен з с зінде келісс здер барысында Қазақстанның 50-ден астам жаңа заң қабылдап, Кеден одағы мен Еуразиялық экономикалық кеңістік аясында қабылданған 10-нан астам халықаралық келісімдерге түзету енгізгендігін атап к рсетті. «Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың басшылығымен заңдар ж ніндегі алға жылжушылық және Қазақстанның ЕАЭО бойынша әріптестерімен тығыз байланыста жұмыс істеуі соңғы жыл- дары біздің жұмысымызды айтарлықтай жылдамдатты. Қазақстанның құжаттар топ- тамасы – бұл жоғары сапалы құжаттар топ- тамасы» деді з с зінде В.Химанен. ДСҰ Бас директоры Роберто Азеведо Қазақстанның аталған Ұйымға кіру ж нінде келісс здер үдерісі барысында Президент Назарбаевтың к шбасшылық қырлары айқын к рінгендігін айтып, жоғары баға берді. Бұл – Қазақстан үшін де, ДСҰ үшін де шынымен тарихи күн. Ұйымға кірудің артықшылықтары – жаңа жұмыс орындарын ашу, халықтың табысын арттыру, тұрмыс деңгейін жақсарту. Қазақстан үшін бұл сіздердің соңғы жылдары қол жеткізген жетістіктеріңіз бен жұмсаған күш-жігерлеріңіздің мойындалуы. Бұл – реформалардың кешенді бағдарламасының қисынды нәтижесі, Қазақстанның бизнес үшін ашық екені туралы бүкіл әлемге жол- дауы. Бұл күн ДСҰ үшін де айшықты болып табылады. Қазақстанның қосылуы біздің пікірталастарымызға қуатты әрі беделді үн қосады, Ұйымды Орталық Азияның жүрегіне жақындатады, – деп атап тті Р.Азеведо. Отырыста Қазақстан басшысы Нұрсұлтан Назарбаев с з с йледі. Елбасы зінің с зінде ДСҰ-ға мүше барлық елдерге, Ұйым хатшылығына келісс здер барысындағы сындарлы ұстанымдары мен қолдауы үшін, сондай-ақ Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі ж ніндегі жұмыс тобындағы т рағалықты қолдағаны үшін Финляндия Үкіметіне алғысын білдірді. Елбасы Қазақстан үшін бұл оқиғаның тарихи мәні зор екенін айт- ты. Келісс здерді жүргізген он тоғыз жыл уақыттың ішінде Қазақстан экономикасының елеулі згеріске түскендігін жеткізді. Біріншіден, ол қуатты да ашық бола түсті. ІЖ -нің жан басына шаққандағы к лемі 18 есе сіп, Орталық және Шығыс Еуропа елдерінің деңгейіне жетті. Сыртқы с а у д а к л е м і 1 2 0 м и л л и а р д д о л л а р д ы құрады. Сыртқы сауда айналымының 90 пайыздан астамы ДСҰ қатарындағы ел- дермен жасалады. Сауда қатынасының географиясы да әлдеқайда кеңейе түсті. «Егер тоқсаныншы жылдардың ортасында Қазақстан тек посткеңестік елдермен ғана са- уда қатынасын жасаса, бүгінгі күні біз әлемнің 185 елімен сауда жасаймыз. Еуропалық одақ Қазақстанның негізгі экономикалық әріптесі болып табылады. Біздің саудамыздың 40 пайыздан астамы соның үлесіне тиеді. Ре- сей, Қытай, АҚШ, Канада және басқа да бірқатар елдер Қазақстанның сауда айналы- мына едәуір үлес қосуда» деп атап к рсетті Қазақстан Президенті. Екіншіден, Қазақстан экономикасының құрылымы да үлкен згерістерге түсті. Бүгінгі күні еліміздің ішкі жалпы німінің 54 пайызын қызмет к рсету саласы қамтамасыз етіп отыр. Бұлар қаржы, те- лекоммуникация, құрылыс, энергетика, к лік салалары. «ДСҰ аясында қаржы қызметін ырықтандыру «Астана» халықаралық қаржы орталығын құру үдерісімен бір мезгілде қабаттаса жүргізіледі. Ол Қазақстанның қаржы инфрақұрылымының негізіне айна- лады, мұнан кейін бүкіл ңірдің қаржы хабы болады деп есептейміз. Қазақстан барлық елдерді осы жобаға қатысуға шақырады. ДСҰ аясында ырықтандырылып, қолжетімді бола түсетін жоғары табысты саланың бірі – телекоммуникация. Біз шетелдік инвестор- ларды осы нарыққа шақырамыз. Олардың жұмысы қызметтің бағасын т мендетіп, сапасын арттыра түсуге ықпал етеді деп үміттенеміз» деген Елбасы Қазақстанның теңізге шығатын жолы жоқ әлемдегі ең ірі мемлекет екендігін жеткізді. Сондықтан елге к ліктік инфрақұрылымдар мен к ліктік- логистикалық қызметтерді дамыту мірлік маңызға ие болып отыр. Қ а з а қ с т а н б а с ш ы с ы т к е н ж ы л ы «Нұрлы Жол» Жаңа Экономикалық Сая- с а т ы қ а б ы л д а н ғ а н ы н а й т ы п т т і . О л қазіргі заманғы к лік және энергетикалық и н ф р а қ ұ р ы л ы м д а р д ы қ а л ы п т а с т ы р у ғ а арналған. Осының негізінде 7 мың шақы- рымдық автожол қайта жаңғыртылатын болады. «2019 жылға таман біз ірі қалалар арасындағы жолға кететін уақытты үштен біріне қысқартуды ұйғарып отырмын» деді Нұрсұлтан Назарбаев осы орайда. Отырыс қорытындысында мүше ел- дер кілдерінің қатысуымен Қазақстанның ДСҰ-ға қабылданғандығы туралы хаттама әзірленді. Оны енді Парламентіміз рати- фикациялауы керек. Сол кезден бастап біз ДСҰ-ның толыққанды мүшесіне айналамыз. рине, к рінген таудың алыстығы жоқ. Оның үстіне, ДСҰ з тарапынан бізді мүшелікке қабылдады. Енді қалғаны Қазақстанның зінің ішкі рәсімдік мәселелері. Сондықтан бұл сәтті шынайы тарихи сәт деп айтатыны- мыз айқын. жүктеу/скачать 20,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|