Метасана деген терминді «тұлғаның өзін-
өзі тануы және өз танымдық үдерістерді мен
стратегиясын қарастыру» сипаттамаы
ретінде Флейвелл (1979) енгізді.
Психолог
Уильям Джеймс (1890) интроспективті бақылаудың маңыздылығын
атап өткен.
Лев Выготский (1962) саналы
рефлексивтік
бақылау
және
білімді
кемелдендіре игеру мектепке оқытудың аса
маңызды факторлары болып табылатынын
түсіндіргендердің алғашқысы болды.
Флейвелл мен оның әріптестері (1995) метасана қабілеті жасқа байланыстыөзгереді
және
жасы
үлкенірек
балалар
метакогнитивтік
ақпаратты
көптеген
мөлшерде игергендіктен олардың үлгерімі
жоғарырақ деп тұжырымдаған.
Өте қабілетті және дарынды балалардың
ерекшеліктерінің бірі- қабілеті шамалы
құрдастарымен
салыстырғанда
олардың
метакогнитивті хабардарлығының жоғары
болуы (Sternberg, 1983). Шын мәнінде, қолда бар дәлелдемелер IQ
жоғары балалар, шығармашылық есептерді
IQ
төменірек
оқушылардан
жылдам
шығармайды, алайда баяуырақ ойласа да
тереңірек түсінетінін көрсетеді деп болжауға
мүмкіндік береді. (Davison, Deuser & Sternberg, 1996). Кохлберг өнегелі даму теориясында
әртүрлі үш деңгейдегі алты кезеңдібөліп
көрсетті.
Кохлберг өнегелі даму – бұл өмір бойы
жүретін тұрақты үдеріс деп болжап,
Пиагеттің теориясын дамытты.
Кохлберг өз теориясын бастауыш мектеп
жасындағы балалар топтарымен жүргізген
зерттеулер мен сұхбаттарына негіздеді.
80-жылдардың басында Г. Виммер мен Дж. Пернер 3-4 жасқа жеткенге дейін ЗТ
толыққанды дамымайтынын көрсетті.
Жалған ұстаным міндетінің нәтижелері үш
жаста күрт өзгерістер болатынын көрсетеді.