Алгоритмдеу

       X: real; 
Begin 
 Write(‘a=’); readln(a); 
 Write (‘b=’);readln(b); 
If (a=b) then x:=-7 else  
If(a>b)then x:=a/b-2 else x:=(sqr(a)*a-3)/a; 
Writeln(‘X=’,x:6:2); 
End. 
2.  
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
>
≤
≤
<
=
1
x
  
,
x
sin
1
x
0
  
,
0
0
x
  
,
e
y
x
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Төмендегі 
тапсырмаларды 
орындауда If шартты  операторды 
қолдана 
отырып 
Іnteger 
форматындағы a, b мəліметтер 
үшін  берілген  бүтін  сандық 
өрнектердің 
есептеу 
əдісін 
табыңыз.  Алгоритмның  блок-
схемасын  жəне  программасын 
жазыңыз.   
 
Жұмысты орындауға арналған тапсырма нұсқалары 
1 
(
)
(
)
(
)
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
>
−
≤
<
−
+
+
+
−
≤
−
=
−
0
x
  
,
x
7
e
0
x
3
  
,
2
x
5
1
x
5
3
x
  
,
7
x
2
y
x
4
2
      
2 
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
>
≤
≤
−
<
+
=
5
x
  
,
tgx
5
x
1
  
,
2
x
cos
1
x
  
,
2
x
sin
y
 
 
 
 
 
  
Program primer2_1; 
Label m1; 
Var i, n:integer; x, y:real; 
Begin 
Write(‘N ді енгіз’); 
Read(n);  
i:=1; 
m1: Write(‘х ті енгіз); 
    Read(x); 
If x<0  
     then y:=exp(x) 
 else  
      if(x>=0)and(x<=1)  
             then y:=0 
           else y:=sin (x); 
write (‘Y=’,y:10:3); 
i:=i+1; 
if   i<=n then goto m1 
end. 
 
76

3 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
≥
+
+
<
+
=
1
x
  
),
7
,
5
x
cos(
x
3
1
x
  
,
5
x
y
2
 
4 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
<
+
≤
+
=
b
a
  
,
ab
2
b
b
a
  
,
b
a
c
2
 
5 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
≤
>
+
=
0
x
,
x
2
ctg
0
x
,
x
2
x
y
2
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6 
(
)
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
<
+
≥
+
=
0
x
,
5
x
4
0
x
,
5
x
4
lg
y
2
2
    
 
 
 
 
 
 
7 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
<
≥
+
=
2
x
),
x
5
(
ctg
2
x
,
4
x
sin
y
2
 8 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
<
≥
−
+
=
2
x
,
tgx
2
x
,
2
x
5
x
cos
y
2
 
9 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
≤
+
+
>
+
=
5
x
,
2
x
5
x
5
x
,
5
x
y
2
2
    
 
 
 
 
 
  
10 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
<
−
+
≥
−
+
=
4
x
,
x
5
12
x
4
x
,
4
x
x
2
y
2
4
 
 
 
 
 
 
11 
⎪
⎪
⎩
⎪
⎪
⎨
⎧
≥
<
<
−
≤
+
=
1
x
,
x
x
3
1
x
0
,
x
sin
tgx
0
x
),
2
x
x
cos(
y
2
 
12 
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
=
>
−
+
<
+
=
−
5
x
,
x
ctg
5
5
x
,
x
7
sin
)
x
x
(
5
x
,
)
x
2
cos
x
(
y
2
3
2
 
13 
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
=
>
<
−
=
0
x
,
5
0
x
,
x
3
tg
0
x
,
x
cos
x
2
ln
y
2
 
 
 
 
 
 
 
14 
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
>
+
≤
≤
+
−
<
−
=
+
1
y
),
y
y
(
ctg
1
y
0
),
4
y
sin(
e
0
y
,
3
,
0
y
z
2
4
y
2
 
 
 
 
15 
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
<
+
>
=
=
0
x
,
3
x
0
x
,
x
cos
0
x
,
x
sin
Y
2
 
16 
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
≤
+
+
−
>
+
+
=
5
x
,
1
x
2
x
7
x
5
5
x
,
x
)
5
x
2
(
Y
2
3
2
3
2
 
17 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
≤
+
>
−
=
0
x
,
x
7
a
2
0
x
),
a
x
(
sin
y
2
 
 
 
18 
⎩
⎨
⎧
≤
+
>
+
=
0
x
),
2
x
lg(
0
x
,
2
x
sin
y
  
 
 
19 
⎩
⎨
⎧
≤
>
=
7
x
,
x
sin
7
x
,
x
lg
y
3
  
20 
⎩
⎨
⎧
≤
−
>
−
=
7
x
,
tgx
ctgx
7
x
,
x
1
y
 
21 
(
)
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
≥
−
+
<
−
+
=
3
x
,
1
x
6
x
7
3
x
,
1
x
6
x
7
y
3
2
2
2
 
22 
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
=
−
<
+
>
−
=
b
a
),
1
b
(
a
b
a
,
b
a
b
a
,
b
a
y
 
23 
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
≥
−
<
+
−
=
b
a
,
b
a
b
a
,
b
a
b
a
y
   
24 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
≥
+
+
<
+
=
2
x
,
7
x
x
2
x
,
5
x
1
,
3
y
3
2
4
 
77

25 
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
=
>
+
<
+
=
3
x
,
45
3
x
,
1
x
3
x
,
x
sin
5
,
2
e
y
x
2
 
 
 
 
 
 
26  
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
≤
+
>
+
=
b
a
,
b
a
b
b
a
,
b
a
a
y
  
 
 
 
 
 
27 
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎨
⎧
<
−
=
>
+
=
0
x
,
x
x
2
0
x
,
2
0
x
,
x
2
x
y
4
2
   
28 
⎪
⎪
⎩
⎪
⎪
⎨
⎧
<
+
<
≤
+
−
≥
+
+
=
0
x
,
5
x
4
1
x
0
,
x
4
x
2
x
12
1
x
,
3
x
5
x
y
2
4
2
3
29 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
>
=
=
0
x
,
x
cos
0
x
,
x
sin
у
2
2
   
 
 
 
 
 
 
 
30 
⎪⎩
⎪
⎨
⎧
<
+
>
−
=
b
a
,
b
a
b
a
,
b
a
y
2
3
 
31 
Нақты x, y ( x ≠ y ) берілген.  Кішісін  олардың  жарты 
қосындысымен,  ал  үлкенін - екі  еселенген  көбейтіндісімен 
алмастырыңыз.  
32 
Үш  нақты  сан  берілген.  Теріс  емес  сандарды 
квадраттаңыздар.  
33 
Егер  берілген  нақты x, y, z сандарының  қосындысы 1-ден 
кем болса,  онда  бұл үш  санның  ең кішісін  қалған екі санның  жарты 
қосындысымен  алмастырыңыз,  кері  жағдайда x жəне y-тің  кішісін 
қалған екеуінің жарты қосындысымен алмастырыңыз.  
34 
Нақтыa, b, c, d сандары  берілген.  Егерa<=b<=c<=d  болса, 
онда  əр  санды  ең  үлкен  санмен  алмастырыңыз,  егерa>b>c>d  болса, 
садарды  өзгеріссіз  қалдырыңыз,  кері  жағдайда  барлық  сандарды 
олардың квадратымен алмастырыңыз.  
35 
Нақтыx,  y,  z  сандары  берілген.  Егер  xy-ке  қалдықсыз 
бөлінсе  жəне  yz-ке  қалдықсыз  бөлінсе,  онда  барлық  сандарға  бірді 
қосыңыз, кері жағдайда барлық сандарды нөлге теңестіріңіз.  
36 
Нақтыa, b, c сандары  берілген ( a ≠ 0). ax
2
+bx+c=0 
теңдеуінің  нақты  түбірлері  бар  екенін  тексеріңіз.  Егер  бар  болса 
оларды  есептеңіз,  кері  жағдайда  экранда  “нақты  түбірі  жоқ”деген 
мəлімдеме шығу керек.  
37 
 Нақты x, y сандары берілген. Егер x жəне y оң сан болса, 
онда  оларды  түбірден  шығарыңыз;  егер  тек  біреуі  оң  болса,  онда 
оларды  квадраттаңыз.  Егер x жəне y теріс  сан  болса,  онда  олардың 
абсолют шамасын табыңыз.  
38 
Нақты x, y сандары берілген. Егер x жəне y теріс сан болса, 
онда  олардың  əрқайсын  квадраттаңыз;  егер  тек  біреуі  теріс  болса, 
онда оларды  10-ға кемітіңіз. Егер x жəне y оң сан болса жəне біреуі 
78

[1;3]  аралығында  жатса,  онда  оларды  түбірден  шығарыңыз.  Қалған 
жағдайда  “Шарттың  ешқайсысы  орындалмады”  деген  мəлімдеме 
шығарыңыз.  
39 
Нақты  a, b, c, d сандары  берілген.  Осы  сандардың 
терістерін квадраттап, ал оң сандарын түбірден шығарыңыз.  
40 
Нақты  a, b, c, d сандары берілген. Егер кем дегенде бір сан 
нөлге  тең  болса,  ол  жайлы  экранға  мəлімет  шығарыңыз,  кері 
жағдайда a-ның b-ға  жəне c-ның d-ға  қалдықсыз  бөлінетіндігін 
тексеріңіз.  
41 
Бүтін  a, b, c сандары  берілген.  Егер  a<=b<=c  болса,  онда 
барлық  сандарды  олардың  квадратымен  алмастырыңыз;  егер  a>b>c 
болса, онда əр санды ең үлкен санмен алмастырыңыз, кері жағдайда 
барлық сандардың таңбасын кері таңбаға ауыстырыңыз.  
42 
Нақты x, y, z сандары берілген. max ( x + y + z, x*y*z ) + 10 
өрнегін есептейтін программа жазыңыз.  
43 
Нақты  x,  y,  z  сандары  берілген. max(  x
2 
+ y
2
, y
2 
+ z
2
  ) – 1 
өрнегін есептейтін программа жазыңыз.  
44 
Бүтінk, l, m сандары берілген. Оң сандардың квадратының 
қосындысын  есептеңіз.  Егер  бір  де  бір  оң  сан  жоқ  болса,  ол  жайлы 
экранға мəлімет шығарыңыз.  
 
№3-4. Зертханалық жұмыстар. 
Алгоритмнің циклдік құрылымдарын программалау. 
Жұмыстың мақсаты: қайталанатын алгоритмдерді программалай 
білу дағдысын қалыптастыру, есеп шығаруда қайталану саны белгілі 
жəне  белгісіз  болып  келген  қайталану  процесстерін  ұйымдастыра 
білу  іскерлігін;  Паскаль  тіліндегі  қайталану  операторларын  дұрыс 
пайдалана  білу  жəне  олардың  ерекшеліктерін  ажырата  білу, 
операторларды алмастыра пайдалана білу іскерлігін қалыптастыру.  
Бақылау мысалы. Y=A*K
2
,егер К 1 мен 10 арасында өзгерсе, бұл 
есепті бірнеше жолмен шығарайық 
79

Program Primer3_1; 
var k: integer; a, y: real; 
begin 
read (a); 
   for k := 1 to 10 do      
         begin 
            y := a * sqr(k); 
            writeln(’K=’,k:2,’Y=’,y:10:3) 
          end 
end. 
 
Program Primer3_2; 
var k: integer; a, y: real; 
begin 
read (a); 
   for k := 10 downto 1 do      
         begin 
             y := a * sqr(k); 
             writeln(’K=’,k:2,’Y=’,y:10:3) 
          end 
end. 
 
Program primer3_3; 
var k:integer; a,y: real; 
begin 
     read (a); 
     k:=1;  
     while k<=10 do 
      begin 
          y := a * sqr(k); 
          writeln(’K=’,k:2,’Y=’,y:9:3); 
          k := k + 1 
      end 
end. 
 
80

Program primer3_4; 
var k:integer; a,y: real; 
begin 
     read (a); 
     k:=1;  
     repeat   
      y := a * sqr(k); 
      writeln(’K=’,k:2,’Y=’,y:9:3); 
      k := k + 1 
      until k > 10  
end. 
 
Берілген n - бүтін  жəне x - нақты  сандары  үшін  берілген  өрнекті 
есептеу  алгоритмінің  блок-схемасын  жəне  программасын  құрыңыз. 
Өрнектердің  мəні  циклдік  операторлар  көмегімен  есептеледі.  №11 
тапсырмадан  бастап  өрнектерді  есептеу  берілген  дəлдікпен 
жүргізіледі. 
Программа 
құру 
барысында 
əртүрлі 
циклдік 
операторларды қолдану қажет. 
Есептің  нұсқалары  (№1ден  №10  нұсқалар  үшін  берілген n мен x 
үшін өрнектерді есептеу): 
1. 
∑
=
n
i
i
i
x
1
!
  
  2.
∑
=
+
n
i
i
ix
x
1
2
)
cos(
 3.
∏
=
⎟
⎠
⎞
⎜
⎝
⎛ +
n
k
k
kx
1
!
)
sin(
1
 4. 
∏
=
⎟
⎠
⎞
⎜
⎝
⎛
−
+
n
k
k
x
k
k
1
cos
1
          
5.
∏
=
+
+
−
+
−
n
k
k
k
x
1
2
1
)
1
)!
1
((
1
)
1
(
  
6. 
∑
=
⎟
⎠
⎞
⎜
⎝
⎛ +
n
i
x
i
1
!
1
 7. 
∑
=
+
n
i
i
i
ix
x
1
3
)
sin(
   8. 
∑
=
+
+
n
i
i
x
x
1
3
!
1
 
9.
∏
=
⎟
⎠
⎞
⎜
⎝
⎛
−
+
n
k
x
k
k
1
2
cos
1
3
2
  10. 
∏
=
+
−
+
+
n
k
k
k
x
1
2
)
3
)!
1
((
)
1
(
1
 
№11ден  №20  варианттар  үшін  берілген n мен 
ε  (ε=10
-6
,  берілген 
дəлдік) үшін қосындыларды есептеу 
11. 
∑
∞
=1
2
3
1
k
k
x
   12. 
∑
∞
=
+
1
3
2
1
k
k
x
 13.
∑
∞
=1
2
3
2
k
k
x
   14.
∑
∞
=
+
1
2
1
k
k
x
 
15.
∑
∞
=1
3
3
k
k
x
      16. 
∑
∞
=
+
+
1
3
1
k
x
k
k
x
 
   17. 
∑
∞
=
−
1
)
1
(
k
k
k
k
x
   18. 
∑
∞
=
+
+
⎟
⎠
⎞
⎜
⎝
⎛
+
−
1
3
4
1
3
*
)!
1
2
(
)
1
(
k
k
k
x
k
 
19.
∑
∞
=
+
−
1
2
)
1
(
)
1
(
k
k
k
k
x
 20.
∑
∞
=
+
−
1
3
)
1
(
)
1
(
k
k
k
k
x
k
. 
21.  Кестедегі функциялар мəндерін  x  х
0
-ден  х
k 
-ға  дейін  dx  
қадамымен өзгерген кезде анықтау керек.  
81

Нұсқ
а 
Функция 
Берілгендері 
 1 
 
⎪
⎪
⎪
⎩
⎪⎪
⎪
⎨
⎧
>
=
⋅
⎟
⎟
⎠
⎞
⎜
⎜
⎝
⎛
+
<
⋅
−
=
;
,
;
,
sin
;
,
sin
3
2
x
a
егер
e
x
a
егер
x
x
a
x
x
егерa
x
x
a
Y
x
 
2
10
265
.
0
⋅
=
a
 
x
0 
=10 
x
k 
=30 
dx =1.5 
    2 
 
⎪
⎪
⎩
⎪
⎪
⎨
⎧
>
⋅
=
⋅
⎟
⎟
⎠
⎞
⎜
⎜
⎝
⎛
+
<
+
=
;
,
;
,
cos
;
,
log
23
.
0
2
2
x
a
егер
tga
x
x
a
егер
x
x
a
xe
x
a
егер
a
x
ax
Y
a
 
 
a=1.5 
x
0 
=-2 
x
k 
=5 
dx =0.5 
 
    3 
(
)
⎪
⎪
⎩
⎪
⎪
⎨
⎧
>
=
⋅
<
⋅
+
=
⋅
−
;
,
;
,
sin
;
,
4
cos
4
2
2
x
a
егер
e
x
a
егер
x
a
x
a
егер
e
x
a
Y
a
x
x
a
x
 
a=2.5 
x
0 
=0 
x
k 
=3 
dx =0.25 
 
 
 4 
 
(
)
⎪
⎪
⎪
⎩
⎪
⎪
⎪
⎨
⎧
>
−
+
=
+
−
<
⋅
+
=
;
,
;
,
;
,
cos
ln
3
2
.
1
3
x
а
егер
x
a
x
a
x
а
егер
x
a
e
x
а
егер
x
x
a
Y
 
a=2.5 
x
0 
=0 
x
k 
=3 
dx =0.25 
 
   5 
 
⎪
⎪
⎪
⎩
⎪
⎪
⎪
⎨
⎧
>
=
⋅
+
<
⋅
+
+
=
;
,
;
,
2
;
,
sin
2
3
2
2
2
x
a
егер
a
x
x
a
егер
tgx
a
x
x
a
егер
x
x
а
a
Y
 
637
.
0
=
a
 
x
0 
=-3 
x
k 
=3 
dx =0.5 
 
 

жүктеу/скачать 1,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: