Алимхан Жунисбек verstka 19 06 18 indd indd
жүктеу/скачать 10,2 Mb. Pdf көрінісі
|
| Т дыбысы
Т дауыссыз дыбысы тіл ұшы мен күрек тіс-қызыл иектің шегарасы арқылы жасалады. Жасалу орнына қарай тіл ұшы дауыссыз дыбыс болып табылады. Т дауыссыз дыбысы тіл ұшының күрек тіс-қызыл иек шегарасымен тоғысуы арқылы жасалады. Жасалу тәсіліне қарай тоғысыңқы дауыссыз дыбыс болып табылады. Т дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс желбезегі тербелмейді, яғни қатыспайды. Дауыс қатысына қарай қатаң (тербеліссіз) дауыссыз дыбыс болып табылады. Жасалым белгілері: тіл ұшы, тоғысыңқы, қатаң дауыссыз дыбыс. 85 5.34-сурет. П ы және Т ы дауыссыз дыбыстарының жасалым моделі 4.34-сурет. П ы және Т ы дауыссыз дыбыстарының жасалым моделі Қ-(К) дыбысы (4.35-сурет) Қ дауыссыз дыбысы тілшік пен тілдің түбі арқылы жасалады. Жасалу орнына қарай тілшік дауыссыз дыбыс болып табылады. Қ-(К) дауыссыз дыбысы тілшік пен тіл түбінің тоғысуы арқылы жасалады. Жасалу тәсіліне қарай тоғысыңқы дауыссыз дыбыс болып табылады. Қ дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс желбезегі тербелмейді, яғни қатыспайды. Дауыс қатысына қарай қатаң (тербеліссіз) дауыссыз дыбыс болып табылады. Жасалым белгілері: тілшік, тоғысыңқы, қатаң дауыссыз дыбыс. К дауыссыз дыбысы тіл ортасы мен таңдай арқылы жасалады. Жасалу орнына қарай тіл ортасы дауыссыз дыбыс болып табылады. К дауыссыз дыбысы тіл ортасы мен таңдайдың тоғысуы арқылы жасалады. Жасалу тәсіліне қарай тоғысыңқы дауыссыз дыбыс болып табылады. К дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс желбезегі тербелмейді, яғни қатыспайды. Дауыс қатысына қарай қатаң (тербеліссіз) дауыссыз дыбыс болып табылады. Жасалым белгілері: тіл ортасы, тоғысыңқы, қатаң дауыссыз дыбыс. 5.35-сурет. Қ ы -(К і ) дауыссыз дыбысының жасалым моделі 4.35-сурет. Қ ы -(К і ) дауыссыз дыбысының жасалым моделі |