113
еріндік қалпы өзара араласып келіп, күрделі әуез түрінде кездеседі: жуан
езулік әуез, жіңішке езулік әуез, жуан еріндік әуез, жіңішке еріндік әуез.
Соның нәтижесінде дауыстылар әрі қарай іштей тағы жіктеледі.
Үндесімге байланысты тілдің жоғары/төмен (ашық/қысаң) қалпы
ескерілмейді.
А, Ы – жуан, езулік үндесім дауыстылар (5.1-сурет).
Тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады, ерін бейтарап қалады,
яғни дөңгеленбейді.
6.4-сурет. А және Ы дауысты дыбыстарының жуан, езулік үндесім
моделі
5.1-сурет. А және Ы
дауысты дыбыстарының жуан, езулік үндесім
моделі
Ә, І, Е – жіңішке, езулік үндесім дауыстылар (5.2-сурет).
Тіл ауыз қуысында ілгері жылжып жатады, ерін бейтарап қалады,
яғни дөңгеленбейді.
6.5-сурет. Ә және І
дауысты дыбыстарының жіңішке, езулік үндесім
моделі
5.2-сурет. Ә және І дауысты дыбыстарының жіңішке, езулік үндесім моделі
Ұ, О – жуан, еріндік үндесім дауыстылар (5.3-сурет).
Тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады, ерін дөңгеленіп тұрады.
114
6.6-сурет. Ұ және О дауысты дыбыстарының жуан, еріндік үндесім
моделі
5.3-сурет. Ұ және О дауысты дыбыстарының жуан, еріндік үндесім моделі
Ү, Ө – жіңішке, еріндік үндесім дауыстылар (5.4-сурет).
Тіл ауыз қуысында ілгері жылжып жатады, ерін дөңгеленіп тұрады
6.8-сурет. Ү және Ө дауысты дыбыстарының жіңішке, еріндік үндесім
моделі
5.4-сурет. Ү және Ө дауысты дыбыстарының жіңішке, еріндік үндесім моделі
Достарыңызбен бөлісу: 
