1.(a) Төмендегі тізбекті жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін жазыңыз.
+О2+Н2О
металл
+Н2О ?
+О2 бейметалл
1.
2.
3.
4.
5.
(b) Егер А затына тұз қышқылы ерітіндісін құйсақ, түссіз газ тәрізді В заты бөлінеді. В газы
С затымен әректтескенде қайтадан бастапқы А заты және D заты түзіледі.
А,В, С,D заттарын анықтаңыз.
Cәйкес реакция теңдеулерін жазыңыз.
Дескриптор
Білімалушы
− белгісіз заттарды дұрыс анықтайды және сәйкес реакция теңдеулерін жазады;
− металдың оттегімен реакция теңдеуін жазады;
− бейметалдың оттегімен реакция теңдеуін жазады;
− күрделі заттардың сумен реакция теңдеулерін жазады;
− тізбек соңында түзілетін затты анықтайды.
Бөлім
8.4ВКөміртекжәнеоныңқосылыстары
Оқу мақсаты
8.4.3.1 Көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіру
Бағалаукритерийі
Білімалушы
Көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіреді
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі
Білу және түсіну
Тапсырма
(а) Көміртегі атомының электрон қабатында электрондарының орналасуын көрсетіңіз.
(b) Көміртегі атомының электрондық және электронды – графикалық формуласын жазыңыз.
(с) Көміртегі атомының қозған күйдегі электрондық және электронды – графикалық формуласын жазыңыз.
(d) Жоғарыда жазылған электронды – графикалық формула негізінде көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіріңіз.
Дескриптор
Білімалушы
− көміртегі атомының электрондарын энергетикалық деңгейлерге орналастырады;
− көміртегі атомының электрондық және электронды – графикалық формуласын жазады;
− көміртегі атомының қозған күйдегі электрондық және электронды
– графикалық формуласын жазады;
− көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіреді.
Оқу мақсаты 8.4.3.3 Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің
құрылысын және қасиеттерін салыстыру
Бағалаукритерийі Білімалушы
Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерін құрылысын және қасиеттерін салыстырады
Ойлау дағдыларының деңгейі
Білу және түсіну
Тапсырма
Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің құрылысы суреттері берілген. Суреттер қандай аллотропиялық түрөзгеріске тән екенін жазыңыз және қасиеттеріне салыстырмалы сипаттама беріңіз.
Көміртектіңаллотропиялық түрөзгерістері
Құрылысы
Қасиеттері
Дескриптор Білімалушы − көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерін құрылысы бойынша ажыратады;
− көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің қасиеттерін жазады.
(b) Суретте көмірқышқыл газын сапалық анықтау берілген. Суретті басшылыққа ала отырып, сөйлемдегі көп нүктенің орнына қажетті сөзді қойыңыз.
(і) 3 және 4 затты атаңыз / формуласын жазыңыз.
(іі) (і) тапсырмасындағы заттардың атауын қолдана отырып, сөйлемді толықтырыңыз. Көмірқышқыл газын анықтау үшін (3) арқылы өткізеді. Көмірқышқыл
газының (3) әрекеттесуінен ерітінді біртіндеп лайланады. Себебі, реакция
нәтижесінде (4) түзіледі.
(ііі) Сәйкес реакция теңдеуін жазыңыз.
(с) Жанып тұрған шам көмірқыш газы бар стаканға салынды. Шам сөніп қалды. Шамның сөнген себебін түсіндіріңіз.
Дескриптор
Білімалушы
− тәжірибеге қажетті құралды атайды;
− көмірқышқыл газын алуға қажетті реагенттерді таңдайды;
− көмірқышқыл газының алыну реакциясын жазады;
− көмірқышқыл газын сапалық анықтайтын реагентті жазады;
− ерітіндінің лайлану себебін анықтайды;
− көмірқышқыл газының қасиетін жазады.
Бөлім
8.4ВКөміртекжәнеоныңқосылыстары
Оқу мақсаты
8.4.3.8 Көміртектің табиғаттағы айналымын құру және түсіндіру
Бағалаукритерийі
Білімалушы
Көміртектің табиғаттағы айналымын құрады
Көміртектің табиғаттағы айналымын сипаттайды
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі
Жоғары деңгей дағдылары
Тапсырма
Табиғатта көміртектің үздіксіз айналу құбылысы жүріп жатады.
Көміртектің табиғаттағы айналымын қажетті сөздермен толықтырыңыз және түсіндіріңіз.
Дескриптор
Білімалушы
− атмосфераға көміртектің түсу жолдарын жазады;
− атмосферадан көміртектің топыраққа түсу жолдарын жазады;
− көміртектің табиғаттағы айналымын қорытындылап жазады.
Бөлім
8.4ССу
Оқу мақсаты
8.4.2.7 Судың табиғаттағы айналымын түсіндіру
Бағалаукритерийі
Білімалушы
Судың табиғаттағы айналымын сипаттайды
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі
Білу және түсіну
Тапсырма
Табиғаттағы судың айналымын берілген сурет негізінде түсіндіріңіз.
Дескриптор
Білімалушы
− табиғаттағы судың айналым бағытын дұрыс көрсетеді;
− судың табиғаттағы айналым кезіндегі үдерістер атауын жазады.