Лекция мазмұны: for циклының операторының негізгі жазылу формасы:
for (1- өрнек; 2-өрнек ; 3- өрнек ) оператор; мұндағы 1- өрнек – цикл параметрінің бастапқы мәнін инициалдайды;
2-өрнек – циклді жалғастыру шартын тексереді;
3-өрнек – цикл параметрінің мәнін өзгертеді (параметрді коррекциялау, түзету);
оператор – Си тілінің қарапайым немесе құрамды операторы.
Оператордың жұмыс істеу сүлбесі мынадай: циклдің басында бір рет 1- өрнекесептелініп, 2-өрнек тексеріледі де, егер ол ақиқат болса прогрмманың қайталанушы бөлігі орындалып, цикл параметрі түзетіледі және бұл процесс 2-өрнектің мәні жалған болғанға дейін орындала береді.
Мысалы: for (k=1; k<5; k++)
printf(“\n %d”, k);
Бұл оператордың орындалу нәтижесінде 1- ден 4-ке дейінгі цифрлар бір баған түрінде баспаға шығарылады.
Цикл параметрі үшін базалық типтегі кезкелген айнымалыны пайдалануға болады.
Мысалы: for(ch=’a’; ch<=’z’; ch++) /* вывод на экран БУКВ */
printf(“ %c”,ch); /* латинского алфавита */
Шексіз орындалатын цикл алудан ( тұйықталатын цикл) сақтану үшін for циклінің құрылымын мұқият тексеру қажет.
Мысалы: for(k=10; k>6;k++)
printf(“шексіз цикл\n”);
Циклден ерте шығу жолдары:
- қосымша шарт бойынша;
- кейбір операторларды пайдаланып:
Циклдің жұмысын мерзімінен ерте аяқтау үшін қосымша шарт шарт немесе ағымдағы цикл қадамын тоқтатып, келесі операторларды аттап өтіп басқаруды цикл параметрін түзелтіп, шартты тесеретін бас операторға ( цикл тақырыбына ) беретін continue операторы қолданылады.
Циклдің сыртынан ішіне басқару беруге тиым салынған. for циклінің тақырыбындағы ( дөңгелек жақшалардың ішіндегі) кезкелген өрнекті тастап кетуге болғанымен «;» символын қалдыруға болмайды.
Мысалы: int i=0;
for(; i<3; i++)
puts(“Hello!”);