«Аналитикалық химия» «6В01541-Химия-Биология» мамандығы Тобы: еп-20-16к Емтихан сұрақтары125 І – деңгей (10 балл)



бет34/47
Дата05.12.2023
өлшемі0,79 Mb.
#134420
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   47
Байланысты:
Аналитика хим ЭКЗАМЕН 2023 ориг

Хроматографиялық әдістер

Хромотография – бұл кейбір қатты материалдарға әр түрлі заттардың таңдамалы адсорбциясы. Оған қатты заттармен немесе сұйық еріткіштермен газдардың, сұйықтықтардың сіңірілуі жатады.
3 түрі бар
1) Газды хроматография. Газ хроматографиясы ұшпа заттарды бөліп алу, талдау және зерттеу әдісі болып табылады. Жылжымалы фаза (тасымалдағыш газ) ретінде жылжымайтын фазамен және талдаулар жұпымен өзара әрекеттеспейтін инертті газдар - гелий, азот, аргон; әлдеқайда аз - сутек және көмірқышқыл газы қолданылады.
2) Сұйық хроматография бұл жылжымалы фазасы сұйық болып табылатын хроматография нұсқаларының тобы құрайды.Сұйық хроматография әдісімен жүргізілетін сапалық және сандық анықтамалар газ хроматографиясында көрсетілген қағидаттарға негізделген.
3) Ерітіндідегі иондардың алмасу құбылысына, жылжымайтын фазалардың иондарына негізделген хроматографияның түрі ион алмасу деп аталады.Ион алмасу хроматографиясы зарядталған иондық заттар сияқты катиондар мен аниондарды, ионды мен ионды емес заттарды бөліп шығаруды қоса, көптеген иондардың радиусына және зарядта айырмашылығы бар көптеген маңызды мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.



  1. Сорбция-хроматография негізі

Сорбция сұйық немесе қатты сіңіргіштермен газдарды, буларды немесе ерітілген заттарды сіңіру процесі болып табылады. Сорбцияның келесі түрлерін ажыратады:
■ абсорбция - сұйық жұтқыштың барлық көлемі бойынша жұту;
■ адсорбция - жұтқыштың беті арқылы жұту (жұтқыш заттар шоғырлануы түйіскен фазалар тарауының шегінде орын алады);
■ капиллярлық конденсация - қатты жұтқыштардың кеуектерінде және капиллярларында сұйық фазаның пайда болуы.

Адсорбция жұтқыш бетіндегі тартылыстың молекулярлық күштерімен пайда болады. Егер зат адсорбция кезінде өзінің жеке қасиетін сақтаса, мұндай адсорбция физикалық деп аталады.Сорбцияның бұл түрі қайтарымды сипатқа ие, бұл процесті кері қайтару оңай - заттың жұтқыштан өтуі (десорбция). Физикалық сорбцияның ерекшелігі жоқ, кез келген бетте және кез-келген затқа байланысты жүзеге асырыла береді. Тұрақты температурада ол газ қысымын немесе ерітіндідегі заттар концентрациясын жоғарылату арқылы артады.Егер адсорбция барысында күшті спецификалық өзара әрекеттесу пайда болса, ол өз алдына сіңірілетін және жұтатын заттардың жеке қасиеттерін жоғалтуға әкелсе, адсорбция химиялық (хемосорбция) деп аталады. Сіңірілетін бетте химиялық реакция жүреді. Десорбция қиындатылады, жиі жүзеге аспай қалады.


Сорбция кезінде сіңіретін зат сорбент, ал оның көрсетілген түрлеріне сәйкес, тиісінше, абсорбент және адсорбент деп аталады. Сорбция кезінде сіңіруші зат сорбат (сорбтив) немесе, сәйкесінше, абсорбат (абсорбтив) және адсорбат (адсорбтив) деп аталады.





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   47




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет