Аналитикалық химияның даму тарихы мен кезеңдерін зерттеу. Массалар әрекеттесу заңы. «Химиялық анализ»
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
Аналитикалық химия
- Бұл бет үшін навигация:
- Фарадей заңы
- Вольт-амперметрлік титрлеуәдісі
| Электрогравиметриялықжекебөлу Электролиз кезіндебірнешеметалдардыңбөлінуретіншешуүшінолардыңстандарттыпотенциалдарынсалыстыру керек. Егеролардыңмэніайтарлықтайөзгешеболса, ондаметалдыоңайанықтауғаболады. Егерқалдыққонцентрациясыбастапқыдан ІО−4- 10−5 проценттейболса, металдыңбөлінуінаяқталдыдепсанайды. Мұндаймөлшердегіүлескебірэлектрондықалмасудағы потенциал бөлінуіне 0,12-0,18 В қажет.
Екіметалдыңстандартты потенциал мәндеріөзаражақынболганжағдайда, олардыбөлуүшінбіреуіменкешендіқосылыстүзетінреагенттіқолданугаболады. Бұлорайда аммиак, калий, тиоцианаминді, қымыздық, шарап қышқылысияқтылардыпайдаланады. Кешендіқосылыстагыберіктікартқансайын, электродты потенциал тымтөмендейді. Осыныңнәтижесіндекешентүзетінқосылыссызжекебөлінебермейтінзаттыңиондарынжекебөлумүмкіндігітуындайды. Құрамындабірнешекатиондарыболатынерітінділердіталдаумақсатымен, аса тұрақтыкешендіқосылыстүзетінкөптегенәдістердіңұсынылғанынакарамастан, мәндайқоспалардыэлектролиздеудітұрақтыпотенциалдыұстаптұрудықамтамасызететінқосымша прибор мен салыстыруэлектродынқұрылғысхемасынаенгізіп, бақыланатынпотенциалдажүргізгеныңғайлы. Ондайқұрылғыміндетінпотенциостататқараалады. өндірістеоның П = 5827 М және П-5848 М екітүрікентаралған. Сондай-ақкулонометрдіңпотеициостаттыбөлігін де пайдалануғаболады. Фарадей заңы — электролиздерарқылыэлектртогыөткендеэлектродтардабөлінетін не ыдырайтынзаттардыңмөлшерін (массасын) анықтайтын электролиз процесініңнегізгізаңдары. Олзаңдарды 1833 — 34 ж. ағылшынғалымыМ.Фарадейашқан. Фарадейдің 1-заңы былайтұжырымдалады: Электролит арқылы ток өткендеэлектродтабөлініпшыққанзаттыңмассасы (т) ток күшіне (Қ) және ток жүргенуақытқа (t) пропорционал, яғни т=kҚt, мүндағы k — электролиттегізаттыңэлектрхимиялықэквивалентідепаталатынпропорционалдық коэффициент Фарадейдің 2-заңы электрхим. эквиваленттіңшамасынанықтайды: k=1M/Fn=A/F, мұндағы п — ионның заряды (валенттігі), A=kFz, электролиттегізаттыңхимиялықэквиваленті, яғниэлементтіңэлектрхимиялықэквивалентіоныңхимиялықэквивалентінепропорционал. Фарадей заңыныңматематикалықөрнегі электролиз кезіндебөлінетінзаттыңмассасын, электрхимиялықжәнехимиялықэквиваленттеріндәланықтауүшінпайдаланылады. Вольт-амперметрлік титрлеуәдісі.Полярографиялықәдісті 1922 жылы Я. Гейровскийашқан, мұныкейдевольт-амперметрлікәдісдепатайды. Бұләдіс токпотенциалын өлшеуге, әріолардыңарасындағытәуелділікқисықтарыншешуге, талдауғанегізделген. Алынғандеректергесуйеніп, талданатынқосылыссапалық, әрісандықтұрғыдансипатталады. Бұлтарауда полярографиялықәдістің сандықталдауықарастырылады. Оланықталатынзаттынконцентрациясынатәуелдіөзгеріпотыратыншекті диффузиялықтокты анықтауғанегізделген. Полярографиядағыбастышарттыңбірі - электродтардағы ток тығыздықтарыныңүлкенайырмашылықтаболуы. Бұл электро-химиялық реакция жүретінэлектродтағыжұмысшыбеттің аз, әріоғансәйкес ток тығыздыгыныңжоғарыболуынан. Ал, екіншіқосымша электродтың беткіауданыүлкенболуы керек, ондайэлектродқа электролизер түбіндегісынап, каломельді электрод жәнет.б. жатады. Әдетте, сынап электродынынтамшысынжұмысшы электрод ретіндеқолданады. Сұйықсынаптыңқаттыметалданкөпартықшылығы бар. Электролиз кезіндеқайтақалпынакелгенметалдарсынаптамшысыменәрекеттесекеліп, амальгама түзеді. Сондықтантамшыбетіылғи да "таза", әріқатаңтүрдеқайталаныпотырады. Соныменқатарсынапмөлшеріерітіндімен, онынқұрамындағыталдалылатынқосылыспенсалыстырғандатым аз болатындықтанөлшеукезіндеоныңконцентрациясыөзгеріссізқалады. Сынапэлектродыныңкернеуішамадантысжоғарыболғандықтан, сутегібөлінбейді, ал бұлжай мырыш, марганец сияқтыактивтіметалдардыанықтауғамүмкіндікбереді. Электролиттікұяшықтағыэлектродқатүсіргенкернеу катод пен анодтагыполяризацияланудытудырып, токтың электролит арқылыөтуінежүмсалады: Е = Еа - Ек + I R. (12.1) мұндағы Ея мен Ек - анод пен катодтың потенциалдары, R - электролиттікұяшықтыңкедергісі, I - оданөткен ток күші. Егерерітіндідебейтараптызлектролитболса, ондакедергішамасыөтекішіболып, оның ток күшінекебейтіндісінескермеугеболады. Ал қосымшаэлектродтыңбеткіауданыныңүлкенекенінескерсе, оның поляризациялануы шамалығанаболады да, Е=ЕК теңеледі, яғнисыртқыкернеудіңөзгерісітолығымендерлікжұмысшыэлектродтынпотенциалынөзгертугекетеді. Осылайшакернеудібіртіндепарттыраотырып, вольтамперлікқисығын (полярографиялыққисықнемесетолқын) алуғаболады жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|