«Ақпараттық талдау орталығы» АҚ: Астана, 2016 186 бет



Pdf көрінісі
бет8/11
Дата12.03.2017
өлшемі4,15 Mb.
#9097
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

 
S8_0113 
 
Ер адам биік таудың үстіне көтерілді. Таудың
 
үстінде болған кезде 
пластикалық бөтелкенің ішіндегі барлық суды ішіп, қақпағын жауып 
қойды. Лагерьге келгенде бос бөтелкенің майысқанын байқады. 
 
Төменде көрсетілгендердің қайсысы неліктен былай болғанын жақсы 
түсіндіреді?
 
 
 
           
таудың етегінде таудың шыңына қарағанда температура 
 
           
төмен
 
 
           
таудың етегінде таудың шыңына қарағанда температура 
 
           
жоғары
 
 
           
таудың етегінде таудың шыңына қарағанда ауа қысымы төмен
 
                                                                                                                                                            
           
таудың етегінде таудың шыңына қарағанда ауа қысымы 
  
           
жоғары
 
 
 
2.8. 
Физикалық құбылыстар
 (
жарық

дыбыс, электромагнетизм)
 
 
 
S8_0114 
 
 
 
Суретте ыдыс ішіндегі электр 
коңырауы көрсетілген. Электр 
қоңырауы қосылады және 
сыңғырлы дыбыс естіледі. 
Содан кейін ыдыстан ауа 
сорылады.
 
 
Ыдыстан ауа сорылып шыққанда қоңыраудың дауысы қандай  
болады?
 
 
Өз
 
жауабыңызды түсіндіріңіз

 
 
 



 


 
123 
 
 
S8_0115 
 
 
 
 
 
Ыстық күні шыны құмыраға мұздай су құйылды (1
-
сурет).
 
Біраздан соң құмыраның сыртында тамшылар пайда бола
 
бастады
                
(2-
сурет).
 
Құмыраның
 
сыртында тамшының пайда болуына әсер еткен үрдісті
 
сипаттаңыз.
 
 
 
S8_0116 
 
Сызбада көрсетілгендей, үш бірдей шам батареяға жалғанған. 
Бағдаршаның бағыты электр тогын көрсетеді.
 
 
 
 
Төменде келтірілгендердің қайсысы дұрыс анықтама болып 
табылады?
 
 
           1-
шамдағы тоқ қуаты 2
-
ші шамға қарағанда көбірек
 
 
           1-
шамдағы тоқ қуаты 3
-
ші шамға қарағанда көбірек
 
 
           2-
шамдағы тоқ қуаты 3
-
ші шаммен бірдей
 
                                                                                                                                                            
           2-
шамдағы тоқ қуаты 1
-
ші шаммен бірдей
 
 



 


 
124 
    
2.9. 
Жер
 
және
 
оның қоры
 
 
 
S8_0117 
 
Суретте сатылау әдісімен 
өңделген беткейдегі алқап 
бейнеленген.
 
 
Ауыл шаруашылығында суретте көрсетілген әдісті қолданудың бір 
артықшылығын жазыңыз.
 
 
 
S8_0118 
Артезиан бассейнінде жер асты сулары тау жыныстарының 
қабаттарында
 
орналасады. Төмендегі суретте артезиан бассейннің 
бір 
бөлігі 
көрсетілген.
 
 
 
 
 
 
 
А.
 
Адамдар құбырларды тау жыныстарының 
қабаттарына түсіргенде су құбыр арқылы жоғары 
қарай ағып, жерге төгіледі.
 
Судың құбыр арқылы жоғары көтерілуіне не себеп 
болады?
 
 
           
электр тогы
                       
қысым
 
 
           
магнетизм
                         
ауырлық күші
 
                                                                                                                                                                             
В.
 
Су құбыры жүз жылдан астам уақыт бойы қолданылды. Құбыр 
бекітілген жоқ, бірақ құбырдан ағатын судың ағымы төменде
 
көрсетілгендей өзгерді.
 
 
 
 



 


 
125 
Су ағымының өзгеруіне не себеп болды?
 
 
          
тау жыныстарының сулы қабатындағы су азайды
 
 
          
тау жыныстарының сулы қабатындағы су көбейді
 
 
          
тау жыныстары тереңге түсіп кетті
 
                                                                                                                                                            
          
тау жыныстары су жерге жақындай түсті
 
 
С.
 
Кейбір артезиан сулары жануарлар іше алмайтындай
 
ыстық 
болады.
 
 
Судың құбырдан жерге төгілген кезде неге ыстық болатынын 
түсіндіріңіз.
 
 
 
 
S8_0119 
 
 
 
 
 
 
Жоғарыдағы суретте Жолбарыс аралының топографиялық картасы 
көрсетілген. Картадағы сызықтар –
 
бір қыраттың басын біріктіретін 
контур сызықтары болып табылады. Ұсынылған қыраттар метрмен 
берілген.
 
 
А. Х нүктесінде қандай географиялық қасиет табылған?
 
 
__________ 
 
В.
 
Өзен бастауы мен олардың қалай ағатынын еске түсіріңіз. Ал енді 
Х нүктесі мен Куб айлағы арасындағы өзен ағысының бағытын 
сызыңыз. Картадағы өзен ағысының бағытын нұсқау үшін 
бағдаршаны қолданыңыз.
 
 
 


 



 
126 
 
S8_0120 
 
Келесі бес тұжырым су айналымында жүретін үрдісті бейнелейді.
 
Теңіз суының булануы су айналымындағы бірінші кезең ретінде 
анықталады.
 
 
Басқа да пайымдауларды 2
-
ден 5
-
ке дейінгі
 
дәлелдерді ретімен 
атап көрсетіңіз.
 
 
______ су буы жылы ауаға көтеріледі.
 
 
______ су өзеннен теңізге қарай ағады.
 
 
___1__ су теңізден буланады.
 
 
______ су буы салқындайды және бұлтқа айналады.
 
 
______ бұлттар қозғалып, су жерге жауын түрінде түседі.
 
 
 
 
S8_0121 
 
Тамара жер бетіндегі ең биік таулардың біріне шықпақшы. Ол 
атмосфера жағдайының шығатын таудың биіктігіне қарай өзгеріп 
отыратындығын біледі.
 
Төмендегі кестеге Тамараның тау басына шығу барысында 
өзгеретін
 
екі атмосфералық жағдайды жазыңыз.
 
Тамараға ең жоғары биіктікте аталған жағдайлардан аман қалуы 
үшін
 
қажет құралдарды атаңыз.
 
 
Атмосфералық жағдайдың 
өзгеруі
 
Тамара өзімен бірге не алуы 
керек
 
1. 
 
2. 
 
 
 

 
127 
  
S8_0122 
 
Қай
 
суретте Айдың тұтылу кезіндегі Күннің (К), Айдың (А) және 
Жердің (Ж) орналасуы көрсетілген? (Суретте масштаб ескерілмеген).
 
 
          
         
          
 
            
           
 
        
           
                           
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



 


 
128 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                                         
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                                  
 
   
 
 
«Қазір бой жарыстыратын заман емес, 
 
ой жарыстыратын заман».
 
                                    
Н. Назарбаев
 
 
ОЙЛАУ 

 
129 
1.
МАТЕМАТИКА
 
 
    1.1. 
Жай
 
және
 
ондық
 
бөлшектер
 
 
М8_0123
 
 
 
Төмендегі 
P 
және 
Q 
координаттық түзудегі екі бөлшекті білдіреді.
 
 

• 
 Q = N 
 
Төмендегі координаттық түзулердің қайсысы 
N-
нің орналасуын 
көрсетеді?
 
 
 
 
1.2. Натурал сандар
 
 
М8_0124
 
 
2
3
 
х + 1

натурал сан
 
x-
ке қатысты пайымдаулардың қайсысы дұрыс?
 
 
           x 
тақ сан болуы керек
 
 
           x 
жұп сан болуы керек
 
 
           x 3-
тен үлкен сан болуы керек
 
                                                                                                                                                            
           x 3-
ке бөлінетін сан болуы  керек
 
 



 




 


 
130 
 
1.3. 
Алгебралық өрнектер 
                   
 
М8_0126
                                 
Қызыл жəне қара тақтайшалар
 
 
Парвизде қызыл және қара тақтайшалар бар. Парвиз бұл 
тақтайшаларды  шаршы  пішіндер жасауға қолданады.
 
 
3×3 пішінінде 1 қара және 8                    4×4 пішінінде 4 қара және 12
 
қызыл
 
тақтайшалар бар.                               қызыл тақтайшалар бар.
 
                                          
 
  
Төмендегі кестеде Парвиз құрған бірінші үш пішінге арналған 
тақтайшалар саны берілген. Осы үлгіні пайдалана отырып, Парвиз 
пішіндер жасауын жалғастырды. 6×6 және 7×7 пішіндеріне арналған 
кестені толтырыңыз.
 
 
 
Пішін
 
Қара
 
тақтайшалар 
Қызыл
 
тақтайшалар 
Барлығы
 
 
М8_0125
 
 
Төменде өрнектер келтірілген:
 
3-3=0 
3-2=1 
3-1=2 
3-0=3 
Өрнектердің
 
келесі қатары қандай болады?
 
 
Жауабы
:_________   
              
 

 
131 
саны
 
саны
 
3 х 3
 



4 х 4
 

12 
16 
5 х 5
 

16 
25 
6 х 6
 
16 
 
 
7 х 7
 
25 
 
 
 
                
Нұсқау
: 0126.0127 
және
 0128 
сұрақтар «Қызыл және қара 
тақтайшалар» тапсырмасының сұрақтары
                                           
 
 
 
 
М8_0127
 
 
Жоғарыда берілген кестені пайдалана отырып келесі сұрақтарға 
жауап
 
беріңіз.
 
 
А. Парвиз барлығы
 
64 тақтайшалардан тұратын пішін жасады, 
қанша қара және қанша қызыл тақтайшалар бар?
 
 
Жауабы
: __________
қара
 
тақтайшалар
         ___________
қызыл
 
тақтайшалар
 
 
В.
 
Парвиз 49 қара
 
тақтайшалардан тұратын пішін жасады. Осы 
пішінде Парвиз қанша қызыл
 
тақтайшаларды қолданды?
 
 
Жауабы:
 ________ 
қызыл
 
тақтайшалар
 
 
 
С.
 
Бұдан әрі Парвиз 44 қызыл
 
тақтайшалардан тұратын пішін 
жасады.
 
Пішіннің қара бөлігін бітіру үшін Парвизге қанша қара 
тақтайшалар керек болады?
 
 
Жауабы:________________ қара тақтайшалар
 
 
 

 
132 
 
М8_0128
 
 
Парвиз кестеге кез келген көлемдегі шаршы жасауға керекті 
тақтайшалардың орналасу тәсілін көрсететін қатар қосуды шешті. 
Қарама
-
қарсы беттегі кестеде берілген үлгілерді
 
қолдана отырып, 
төменде берілген  кестедегі n × n пішініне арналған қатарды 
толтырыңыз.
 
 
Пішін
 
Қара
 
тақтайшала
р саны
 
Қызыл
 
тақтайшала
р саны
 
Барлығы
 
n x n 
(n-2)

 
 
 
 
                       
 
М8_0129
 
 
 
 
Берілген мысалда x мәні қандай?
 
 
Жауабы:
 ________ 
 
 
 
М8_130
 
 
Дарияда үш металл кесек бар.Үш кесектің салмағы бірдей. Бұл 
сурет оның бір кесекті салмағы 8 грамм кірмен өлшегендігін 
көрсетеді.
 
 
 

 
133 
Бұл сурет оның үш кесекті салмағы 20 грамм кірмен өлшегендігін 
көрсетеді.
 
 
 
 
 
Төменде берілгендердің қайсысы бір металл кесектің                          
 
                            
салмағын көрсетеді?
 
            
          

 
                             
           

 
 
           

 
                                                                                                                                                            
           

 
 
 
1.4. 
Геометриялық фигуралар
 
және
 
өлшемдер
 
   
М8_0131
 
 
 
                   
ABCDE 
бесбұрыштың ішкі бұрыштарының жалпы қосындысы қанша?
 
 
Жауабы:
 _______________ 
 
 



 


 
134 
   
М8_0132
 
 
 
                   
АВС үшбұрышында:  АС = ВС.
  
АВ ұзындығы СХ ұзындығынан екі 
есе үлкен.
 
 
В бұрышы неге тең?
 
 
Жауабы:
 ________
0
 
 
 
   
М8_0133
 
 
              

және 
n 
түзулері параллель.
 
 

 
бұрышы неге тең?
 
 
 
Жауабы: ________
0
 
 
  
 
 
 

 
135 
    
 
М8_0134
 
 
Дария оған қарама
-
қарсы тұрған ғимараттың төбесінің бейнесі 
көрінетін шалшықтың жанында тұр. Жарықтың сәулесі ғимараттың 
төбесінен бастап, шалшықтың бетіне у
0
 -
қа тең бұрыш жасап түседі. 
Ол дәл сол бұрышпен шағылысып барып қыздың көзіне түседі.
 
    
           
Дарияның бойының және ара
-
қашықтықтардың суретте берілген 
мәндері бойынша ғимараттың биіктігін анықтаңыз.
 
 
Жауабы:
 
________ м
 
 
 
 
М8_0135
 
 
А, В және С нүктелері түзуде орналасқан, В нүктесі А мен С 
нүктелерінің
  
арасында. Егер АВ = 10см және ВС = 5,2см болса, АВ 
және ВС кесінділерінің ортасының ара қашықтығы қандай?
 
 
           
2,4 см
 
 
           
2,6 см
 
 
           
5,0 см
 
                                                                                                                                                            
           
7,6 см
 
 
 



 


 
136 
 
М8_0136
 
 
 
Келесі дәлелдемелердің қайсысы PQR үшбұрышы тікбұрышты 
үшбұрыш екенін көрсетеді?
 
 
           3
2
 + 4
2
 = 5
2
 
 
           5<3+4 
 
           3+4 = 12-5 
                                                                                                                                                            
           3> 5- 4 
 
 
 
М8_0137
 
 
 
 
Жоғарыдағы суреттегі х
-
тің мәні неге тең?
 
 
           30

 
           40

 
           45

                                                                                                                                                            
           65

 
 



 




 


 
137 
 
М8_0138
 
 
Суретте тікбұрышты қорап бейнеленген. Қандай жазбаны бүктеп, 
осы тікбұрышты қорапты жасауға болады?
 
 
                                                                                                     
 
 
М8_0139
 
 
Батырхан кітаптарды тікбұрышты қорапқа салып жатыр. Барлық 
кітаптардың көлемі бірдей.  
 
 
 
Қорапқа
 
ең көп сыятын кітаптардың саны неше?
                          
 
Жауабы
: _____ 
 



 


 
138 
           1.5. 
Тәуелділіктер
 
 
М8_0140
 
 
Қаптың
 
ішінде 10 шар бар: 5 қызыл түсті және 5 көк түсті. Сәуле 
қаптың ішіне қарамастан бір шарды алды. Шардың түсі қызыл 
болып шықты. Сәуле шарды қапқа қайтып салды. Оның екінші 
шарды алып шыққанда қызыл түсті болуының ықтималдығы 
қандай?
 
 
           
1
2
 
 
 
          
4
10
 
 
 
           
1
5
 
 
                                                                                                                                                            
          
1
10
 
 
 
  1.6. 
Мәліметтерді интерпретациялау
 
 
М8_0141
 
 
 
Кестеде 4 жыл ішіндегі екі түрлі сусынның саудасы көрсетілген. 
Егер келесі 10 жылда сауданың деңгейі сол қалыпта қалатын 
болса, қай жылы шие коласының саудасы лимон коласының 
саудасындай болады?
 
 
             2003                    2005 
 
             2004                    2006                         



 


b
  

 


 
139 
 
 
М8_0142
 
 
Ұзындыққа
 
секіру нәтижелері төмендегідей болды:
 
                       
Орташа ұзындығы
 
А командасы     
    
3,6м
 
В командасы         4,8м
 
  
Әрбір командадағы қатысушылар саны тең.
 
Жарыс туралы айтылғандардың қайсысы дұрыс болуы ҚАЖЕТ?
 
 
          
А командасының кез келген оқушысына қарағанда В  
 
          
командасының әрбір оқушысы алыс секірген. 
 
 
           
А командасынан секірген әрбір оқушыдан кейін, одан               
 
           
алыс секірген В командасының оқушысы болды.
 
 
Топ ретінде қарастырғанда, А командасына қарағанда
 
В 
командасы алыс секірген.
 
                                                                                                                                                            
 
А
 
командасының кейбір оқушалары В командасының кейбір 
оқушыларына қарағанда алыс секірген.            
 
 
 
                                               
М8_0143
 
 
7-10-
сынып оқушыларынан спорт жайында алынған сұрақ
-
жауап
 
 
 
 
Думанның мектебіндегі 7
-10-
сынып оқушыларынан өздерінің сүйікті 
спорт түрін таңдауларын сұрады. Сауалнамаға әр сынып 
деңгейінен
 
100 оқушыдан қатысты. Диаграммада футболды 



 


 
140 
таңдаған оқушылардың пайызы көрсетілген.
 
Думан 7
-
ші және 8
-
ші сыныптардың сұрақ
-
жауап нәтижелерін 
салыстырды.
 
Ол 7
-
ші сыныптардың оқушылары 8
-
ші сыныптардың 
оқушыларымен
 
салыстырғанда футболды екі есе артық таңдады 
деп ойлады.
 
Думанның бұл қатені жіберуіне диаграмма қалай әсер еткенін 
түсіндіріңіз.
 
 

 
141 
М8_0144
 
 
Х Мемлекеті жəне Y Мемлекеті халықтарын  жас ерекшелігіне 

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет