сұрақты дұрыс түсіндірмеу ықтималдығын болдырмауға қабілетті. Алайда

6) Психологиядағы эксперименттік әдіс 
Психологиядағы эксперименттік зерттеу әдісі-бұл эксперимент жүргізуші 
психологиялық фактор анықталатын жағдай мен жағдай жасау үшін сынаққа 
ұшыраған объектінің қызметі мен жұмысына белсенді араласатын зерттеу әдісі.
 
Эксперименттік зерттеу процесінде оларды зерттелетін объектіде немесе процесте 
бекіту үшін әртүрлі факторлардың мақсатты өзгеруі орын алады. Эксперимент 
арқылы ғалымдар белгілі бір психикалық процестің, объектінің, құбылыстың себеп-
салдарлық байланыстарын анықтап, зерттей алады. Сонымен қатар, 
эксперименттік қызмет маңызды ғылыми мәнге ие, өйткені экспериментті бірнеше 
рет жүргізуге болады. Сіз бір зерттеуді бірнеше рет жүргізе аласыз, бастапқы 
жағдайларды сақтай аласыз немесе қателерді, кемшіліктерді анықтау, мәселенің 
оңтайлы шешімін табу немесе психологиялық мәселені шешу үшін оларды өзгерте 
аласыз. 
 
 
7. Психологиялық тесттер. 
Тест
(сынақ) — психологияда адамның жеке басындағы психологиялық ерекшеліктері 
мен қабілетін, ақыл-ой деңгейін беліілі нормалар тұрғысынан іздестіретін әдіс. Сынақ 
әдісі арқылы адамның меңгерген білім деңгейі мен ықылас ынтасы да зерттеліп, оның 
нәтижелері салыстырмалы түрде қорытындыланады. Қазіргі күнде тест әдісі кеңінен 
қолданылады. "Тест" — ағылшын сөзі, мағынасы "сынақ" дегенді білдіреді. Тест — 
адам психологиясы мен қылықтарының сапалық және сандық қасиеттерін, алдын ала 
берілген стандартты нормалармен салыстыра отырып бағалайтын психологиялық 
зерттеулердегі әдіс болып табылады.
Жалпы психологияда тесттердің көптеген түрлері бар:тесттер қасиетіне, зерттелетін 
нәрсесіне, қолданылатын тәсіл ерекшеліктеріне және бағаланатын объектісіне қарай 
бөлінеді.
Тесттер 
интеллектуалдық, тұлғалық және тұлғааралық 
болып бөлінеді.
Қолданылатын есеп, әдіс-тәсілдеріне қарай 
практикалық,бейнелік және вербальдық 
болып бөлінеді.
Ұсынылатын тест материалдарына қарай 
бранк және аппарат
Баға объектісіне қарай 
процессуальдық , жетістік, құбылыстар мен қасиеттер 
болып 
бөлінеді. 
Интелллектуалдық-адамның интеллект даму деңгейін бағалауға, жадын, зейінін, 
сөйлеуін, қабылдауын бағалауға арналған. 
Тұлғалық- жеке адамның тұрақты ерекшеліктеріне байланысты: мінез, мотивация, 
эмоция, т.б 
Тұлғааралық тест- әр түрлі әлеуметтік топтағы адамдардың қарым-қатынасын бағалауға 
арналған. 
Практикалық тест-есеп пен жаттығулардан тұрады. 
Образдық тапсырмалар – сурет,схема, бейнелік тапсырмалардан тұрады.

Вербальдық тест- тәсілдік сөзден мен тапсырмалардан тұрады. Мысалы, ұғымдарды 
анықтау, ойды қорытындылау, сөз мазмұнын салыстыру. 
Аппаратуралық тесттер- электрондық есептеу машиналары арқылы жүзеге асырылады.
Процессуальдық тест- психологиялық және іс-әрекеттік процестерді зерттеп, 
нәтижесінде нақты сапалық және сандық мінездеме беріледі. 

жүктеу/скачать 1,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: