Арнайы мектепте қазақ тілі јдістемесі

айтылғаны 
Ол және басқалар 
Жіктеу есімдігіне үйретілген мәні бар білім – олардың септелетіні, 
септелу ерекшелігі, жіктеу есімдіктері, негізінде, зат есімше барлық септікте 
өзгереді. Сол себепті әуелі септік жалғау туралы, оның зат есімге жалғанатын 
қосымша екенін және адам ұғымды сөз септелгенде қойылатын сұрақ еске 
түсіріледі. Мысалдар келтіріп, өткенді жаңғыртып балалар ұғымын бекіте 
түссе, жаңа материалды жеңіл түсінуге қолайлы жағдай туады. "Мен, біз, сен, 
сіз, ол" есімдіктері Кім? сұрағы септік жалғауларға қарай түрлендіре қою 
жолымен әуелі ауызша және жазбаша ерекшеліктерге арнайы назар 
аударылады. Олардың қай септікте тұрғаны Кім? сұрағының септеле 
қойылуына сүйеніп айыруға болатыны көрсетіледі. Әйтпесе, мысалы, барыс 
септікте тұрған "маған" деген сөзден түбірді, жалғауды танып болмайтынын 
ескеру керек. Сол себепті жіктеу есімдігінің қай септікте екенін сұрақпен 
айыруға және олардың сырт формасын есте сақтауға дағдыландыру керек 
болады. 
Жіктеу есімдігін стильдік жағынан дұрыс қолдана білуге үйретудің 
маңызы күшті. Бұл жағдайда бірнеше мәселеге көңіл бөлінуі тиіс. Жіктеу 
есімдігі өз орнына жұмсалып тұрған сөзден онша алшақ орналаспаған жөн. 
Бір есімдік онша көп қайталанбауы тиіс. Ондайда стильдің ажары кетеді, 
оқуға қызғылықсыз болады. Егер ілгеріде айтылған зат есімді қайта – қайта 
қолдану зәрулігі туса, онда ол зат есімді мәндес синоним сөзбен алмастырып 
айтуға үйреткен тиімді. 
Әдебиеттер: 
1. Аксенова А.К. «Методика обучения русскому языку в коррекционной 
школе», М., 2004 
2. Барская Н.М. «Методика обучения русскому языку в 5-9 классах 
вспомогательной школы. М., 19923. 
3. Рахметова С.Р. «Қазақ тілін оқытудың теориясы мен технологиясы»
Алматы, 2007. 
4. Арнайы білім беру бағдарламасы : қазақ тілі бөлімі. «ӘБЕО орталығы», 
2009 

жүктеу/скачать 1,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: