«Арнайы педагогика» сериясы Серия «Специальная педагогика» №3-4 (30-31), 2012 Материалы круглого стола «Практика обучения и воспитания детей
жүктеу/скачать 1,59 Mb. Pdf көрінісі
|
33-31-PB
| Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Специальная педагогика», Ns3-4(30-31) 2012 г.
дефектологияның, дидактиканьщ талаптарына сай жэне ҧсынылымдарына сэйкес жҥзеге асуы тиіс. Кӛруінде ауытқушьшығы бар балаларға тҥзету-педагогикалық жҧмысты дҧрыс жҥргізу ҥшін, тифлопедагогтың кабинетін қажетті қҥрал-жабдықпен қамту басты мәселе ретінде қаралып отыр. Кабинетте бҥл педагогикалық-психологиялық зерттеулерді ҥйымдастыруға жэне жҥргізуге, сонымен бірге, жеке және топтық сабақтарды ӛткізу ҥшін белгіленеді. Ол ҥшін мынадай жағдайларды есте сақтау қажет: - Психологиялық жэне педагогикалық зерттеу нэтижесінен кейін балаларды эрі қарай тҥзету- педагогикалық жҥмыспен жалғастыру керектігін есте сақтау қажет; - Балалардьщ жасерекшелігін, даму темпін, жеке мҥмкіндіктерін, жеке мҥмкіндіктерін, кӛруді қабылдау деңгейін, екіншілік бҥзылыстары мен жалпы физиологиялық. Психологиялық жэне ақыл- ойының дамуын есепке ала отырып, жеке бағдарлау арқылы жағдай жасау; - Жҥмыс жҥргізу ҥшін кӛру бҥзылысынан туындаған дамудағы кемістіктерді жою не қалыпқа келтіру, орын толтыру арқылы кӛруді қабылдауды дамыту жэне белсендендіруге бағытгалған жҥмыс формалары мен коррекциялық-компенсаторлық жэне психологиялық-педагогикалық әдістер жҥйесін жасап шығару тиіс. Негізгі әдістер - практикалық әрекет эдістері жэне ойын: кӛруінде ауытқушылы- ғы бар балалардьщ дамуындағы біріншілік жэне екіншілік кемістіктерді тҥзетуге кӛбірек ықпалын тигізедь Қосалқы әдістер - кӛру мҥшесінің қан айналымын жақсартатын кӛздік, тыныс алу, саусақ жаттығулары, психожаттығулар, дене шынықтыру жаттығулары; - Тҥзету, орын толтыру процесін полисенсорлық негізде ҥйымдастыру керек, оқытуда қоршаған ортаны тану мен бағдарлау дағдыларын бҥзылған кӛру мҥшесі мен сақталған анализаторлардың кӛмегімен жҥзеге асу: тактильді, есту, қозғалыс, дэм, иіс мҥшелері; - Тҥзету жэне орын толтыру процесі жалпы дамудың процесімен жақын болуы тиіс; - Кӛру кемістігінің бҥзылысының орнын толтыру психикалық функциялардың дамуымен сэйкестелуі тиіс - қабылдау, ес, елестету, ойлау; - Тҥзете-дамыту жҥмысының кезектілігінің және кезевдерінің реттілігін сақтау ережесі; - Кӛруінде ауытқушылығы бар балалардьщ қоршаған әлем жайлы толық жэне объективті мағлҥмат алу ҥшін олармен жҥмыс жасауда техникалық, дидактикалық, офтальмологиялық, әдебиет- тік, кӛркемдік жэне т.б. қажетгілерді қолдану қажет. Бала алдымен қоршаған ортадағы затгық нэрсені кӛптеген анализаторлардың кӛмегімен игѐреді, мҥнда тҥсінік сӛздер сенсорлық жолмен алынған мәліметтер арқылы бекітіледі. Мектеп жасына дейінгі балалар ҥшін сӛз шынымен де нақтылықтың екінші нҧсқасы екендігі байқалады (Е.А.Тихеев), ал біріншісі - оның қоршаған элемдегі бейнесі жатады, яғни кӛрнекі эрекет арқылы дамиды. Бала атауды «қабылдау» ҥшін, ол сол затты кӛзімен кӛруі қажет. Сӛз бен зат адам ақылына бірдей эсер етуі қажет, бірақ бірінші орында зат - таным, ол ішкі сезім мҥшелері арқылы жҥзеге асады. Сезім мҥшелері таным қҥралы болып табылады жэне ол сӛйлеу тілінің дамуында маңызды роль атқарады. Тілдік жэне сенсорлық даму тығыз бірлікте болады, сӛйлеу тілін дамытумен жҥмыс жасағанда, оның қабылдауы мен сезім мҥшелерін дамытуда бӛлуге болмайды. Сӛйлеу тілін қалыптастыру заттарды қолданумен байланысты жэне керісінше, баланы қоршаған нақтылық - баланың тілін байытуға қолданылатын баға жетпес қайнар кӛзі болып табылады. Қорытындылай келе, зерттеулерде анықталғандай, кҥрделі кемістігі бар балаларды оңалту ҥшін, ата-аналарының кӛмегі, қоршаған ортасының жағымды ықпалы қажет, сонымен бірге, ерте бастан психологиялық, педагогикалык, медициналық зертгей отырып, ерте жастан қолға алып, арнайы кӛмек беру қажет. 1. Жигарева М.В. «Дети с комплексными нарушениями в развитии»: Педагогикалык, кӛмек: ЖОО студенттеріне арналган кӛмекші ңүрал // «Академия» баспасы, 2008. 2. Абаева Ғ.А., ЕрболатА.Е. «Дефектология негіздері» - Алматы, 2008. 3. Абаева Ғ.А., Жангелъдина И.Т. «Күрделі кемістігі бар балаларды тэрбиелеу мен оқытудың типтік арнайы багдарламасы» - Алматы, 2011. 4. Бертынъ Г.П. Сложная структура дефекта у детей, матери которых перенесли краснуху - Дефектология. 1989, №3. 5. Браун Д. «Тенденции изменения популяции детей со сложной структурой нарушения» // Дефектология. 2000 , № 1. 6. Л.П.Григоръевтің редакциясымен «Дети со сложными нарушениями развития» Психологиялың зерттеу -М., 2006. Абай атындагы Қаз¥ПУ-нің Хабаршысы, «Арнайы педагогика» сериясы №3-4(30-31) 2012 ж. „ ; 47 Резюме В статье рассматриваются проблемы обучение и воспитание детей со сложными дефектами. Именно, в этой сфере, во всем мире распространившиеся эксперименты достигли своей цели. жүктеу/скачать 1,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|