Р.В. Овчарова
[3] мен басқалардың зертгеулеріне сәйкес, баланың іс-әрекетіндегі ауытқушылық- тардың
себептерін кҥрделі топтарға жатқызуға болады.
1.
Әлеуметтік-педагогикалық панасыздық;
2.
Терең психикалық ыңғайсыздық;
3.
Психикалық жэне физиологиялық денсаулық пен даму жағдайындағы ауытқушылықтар;
4.
Ӛзін-ӛіз кӛрсету ҥшін жагдайдың болмауы;
5.
Панасызды.
М. Раттер
дамудың қиынға ҧшыраған дәрежесі ретінде кедергілер мен ережелерге қарағанда қарым-
қатынас кедергілерінің екі жақтарын кӛрсетті. Тҥрлі іс-әрекеттерде мҥмкін болатын ауытқу- шылықтар мен
ерекшеліктерді бағалау ҥшін
М.Раттер
бірнеше тҥрлі критерийлерді қолдануға ҧсынады, олар:
бҧзушылықты сақтау ҥзақтығы; ӛмірлік себеп-салдар; әлеуметгік-мәдени кедергілер; кедергі дэрежесі;
белгілердің тҥрлері; белгілердің ауырлығы мен бос болуы; іс-әрекеттің ӛзгеруі; белгінің жағдайлық
ерекшелігі [2].
Осьшайша,
М.Раттер
мынадай қорытьінды шығарды, ережелерден тыс іс-эрекетгегі болатын
ауытқушылықтар мен ерекшеліктер жайлы сҥрақтарды шеше отьфып, жоғарыда айтылған критерийлерге
кӛп кӛңіл аудару қажет.
Баланың психологиялық дамуындағы бҥзылыстар эмоционалды жағымды іс-әрекетгерде, яғни
ойындарда бҧл баланың іс-әрекеттері мен психикалық дамуын ретгеуде маңызды орын атқарады.
Дағдарыс жастың психологиялық мэні жэне олардың маңызы баладағы психологиялық даму кезеңде
баланьщ барлық психикасындағы ӛте маңызды глобальді ӛзгерістер пайда болады. Осылайша, біз мынадай
Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Специальная педагогика», Ne3-4(30-31) 2012 г.
— 64 :
қорытындыға келдік, эр бала қалай болса да, дағдарысты бастан кешіріп уайымдай- ды, бҥл кезеңде
салыстырмалы тҥрде әлдеқайда қиьга тэрбиеленетінге айналады.
Абай атындагы Қаз¥ПУ-нің Хабаріиысы, «Арнайы педагогика» сериясы №3-4(30-31) 2012 ж.
1.
Қазацстан Республикасының «Білім туралы» Заңы. - Алматы, 1999.
2.
Бреслав Г.М. Эмоциональные особенности формирования личности в детстве: Норма и отклонение
Достарыңызбен бөлісу: |