Жағыпарова Майра
Септеулік шылау (послелоги) – белгілі бір септікте тұрған
сөзбен ғана тіркесіп қолданылады. Сөздерді сабақтастыра байла-
ныстырады. Септеулік шылауларға мыналар жатады: арқылы (че-
рез), бірге (вместе), бұрын (до, задолго, раньше), басқа (кроме),
таман (к, в, близ), жөнінде, жайында, туралы (о, об), сияқты
(кажется), үшін (ради, для), шейін, дейін (до), қарай (к), қарсы
(напротив), тарта (около), астам (более), кейін, соң (после), сай-
ын (после каждого), әрі (дальше), бері (со, с), қатар (вместе, ря-
дом) т.б.
Демеулік шылау (частицы) – сөздерді байланыстырмайды. Тек
өзі тіркескен сөзге қосымша мағына үстейді.
Демеулік шылаулардың төмендегідей түрлері бар:
а) Сұраулық демеулік шылаулар (вопросительные частицы):
ма, ме, ба, бе, па, пе, ше (ли, то ли).
ә) Күшейткіш демеулік шылаулар (усилительные частицы): да,
де, та, те(и), әсіресе (особенно),-ақ, -ау, -ай (в значении сожале-
ния).
б) Болжалды (белгісіздік) демеулік шылаулар (неопределенные
частицы): -мыс, -міс (будто бы); кейде (иногда); -ау (же).
в) Болымсыздық демеулік шылаулар (отрицательные части-
цы): түгіл, тұрсын, тұрмақ (не только).
г) Шектік демеулік шылаулар (ограничительные частицы):
тек, тек қана, қана, ғана, кейде (только); кейде-ақ (только иног-
да).
Достарыңызбен бөлісу: |
