Қатысушы өзі және студент жастарды дамыту туралы бейімдейтін эссе

Мен, Фархадов Ислам Фархадұлы , 2017 жылы 9 сыныптан кейін Семей қаласының Көлік колледжіне «Техник-механик» бөліміне емтихан тапсырып, жоғарғы балл жинап, студенттер катарына кабылданып, 2017-2018 оқу жылының басталуына байланысты салтанатты мерекесінде «Бірінші қонырау» соғу мәртебесіне иегер болдым. Жаңа достар, жаңа оқу орны менің өмірімді өзгертті. Және де шаттығыма шаң жұқтырмай, көкірегімді оятып жүрген колледж басшылығына, оқытушыларына ризамын. Өйткені, олар біздің өмірлік жол табуымызга көмектері зор. Құрылғанына  90 жыл толған оқу орны өз тарихында көптеген жетістіктерге жетіп, әлемдік аренаға өз орнын көрсете алды. Колледж ұжымы көп ұлтты  Қазақстанның экономикалық және мәдени өсуіне, саяси- құқықтық өміріне, ғылым мен білім беру салаларына орасан үлес  қосып, еліміздің техникалық   білім беретін оқу орындарының биік шыңына айналдырды десем артық болмас.

Елбасымыз Н.Назарбаев «Болашақта өркениетті дамыған елдердің қатарына ену үшін заман талабына сай білім қажет» деген сөздерін тиек етіп, елімізді әлемге танытып, осы жолда еңбектеніп, іздену, мақсатында екінші қосымша «Өз болашағынды бағдарла» атты жас программист курсын оқып, сертификат алдым. Көптеген қалалық, облыстық және халықаралык ғылыми – тәжірбиелік конкурстарға катысып, диплом,сертификаттарға ие болдым. Колледждің коғамдық өміріне белсене қатысықаныма, көшбасшы өмірлік ұстанымым үшін көптеген грамоталармен марапатталып, еңбегім бағалануда.

Кик-боксингтен ашык кубоктарда жүлделі орындар иегерімін. Колледжде баскетбол үйірмесіне қатысамын. Колледжде «Дебат» клубының төрағасымын.

Бірінші курста «Өз-өзін басқару» күнінде бөлім меңгерушісі қызметін аткарсам, 2019 жылы екінші курста «Өз-өзін баскару» күнінде төрт дүркін Әлем чемпионы, директорымыз Айбек Нугымаровтың орнына колледж директорының кызметін аткару мәртебесіне ие болдым!

Сонымен бірге Семей көлік колледжінің   90 жылдығына байланысты  қала аумағында көптеген шаралар ұйымдастырылды. Сол салтанатты жиында директорымыз Айбек Нугымаров мені медальмен марапаттағаны маған үлкен жауапкершілік артқаны деп кабылдадым.

Менің және тобымның жетістіктеріне үлкен үлесі бар кураторымыз Махаббат Кыдырғалиқызының еңбегінің арқасында мен 2017-2018 жылдары бірінші және екінші курстарда Байсеитов стипендиясының иегері және «Үздік студент» сайысының қортындысы бойынша 1-орын алғаным үшін ақшалай сыйлықпен марапатталдым.

Бірлік бар жерде тірлік бар дегендей, менің 41 ТРК тобым 2018-2019 жылдары екі дүркін «Теряев тобы» атанса, 2019 жылы колледж деңгейінде «Саптық жүріс пен ән сайысында 1-орын алып, қалалық колледждер арасында Ұлы Жеңіс күніне арналған сайыста 1-жүлделі орын алдық.

Қайсы бір іс-шараларды алсақта барлығы да студенттердің қажеттілігін қамтамасыз етеді.  

Қазақстан Республикасының мемлекеттік жастар саясатының тұжырымдамасында белгілі бір жеке қасиеттер жиынтығымен: құзыреттілік, бастамашылдық, көпшілдік, шығармашылық, қасиеттері бар, еңбек нарығындағы әлеуметтік-экономикалық жағдайдың талаптарына бағдарланған болашақ мамандарды даярлауға байланысты студенттердің өзін-өзі басқаруын дамытудың жаңа идеяларын дамыту міндеті қойылған.

Жоғары білімнің ерекше рөлі кездейсоқ тағайындалмайды, өйткені дәл осы колледж оқу орындарында қоғамның барлық салаларына шешуші ықпал ете алатын интеллектуалды элита қалыптасады. Студент жастарды әлеуметтендіру үдерісінде жастарға өздерінің тәуелсіздігі мен белсенділігін көрсетуге мүмкіндік беретін, қарым-қатынас және ұжымдық ынтымақтастық тәжірибесін жинақтау мен жетілдіруге, сондай-ақ жеке әлеуетті дамытуға, мақсаттарға қол жеткізуге жағдай жасайтын колледждердің қоғамдық бірлестіктері маңызды рөл атқарады. Сонымен бірге, талдау көрсеткендей, бірінші курс студенттерінің 90 пайыздан астамында мектептің өзін-өзі басқару органдарының қызметіне қатысу тәжірибесі жоқ, олар қоғамдық жұмыстарға араласуға қызығушылық тудырмайды және өкінішке орай, колледжде оқыған жылдары бұл көріністі айтарлықтай өзгерте алмайды. Біздің мәліметтеріміз бойынша, оқушылардың 25-30 пайызы ғана қоғамдық жұмыстарға белсенді қатысады.

Студент жастардың басым көпшілігінің заманауи әлеуметтік-мәдени процестерге және жеке өзін-өзі анықтауға деген қызығушылығының артуы олардың кәсіби білім алуға деген ұмтылысы жай ғана мамандандырылған білім мен дағдыларды игеру шеңберінен шығатынын көрсетеді. Студенттердің жеке басының дамуына оңтайлы жағдай жасау, оларға өзін-өзі тәрбиелеу, өзін-өзі анықтау, адамгершілік тұрғыдан өзін-өзі жетілдіруге көмектесу, әлеуметтік тәжірибе шеңбері. Бұл қазіргі заманғы талаптарға сай келетін және студенттің жеке басының дамуына ықпал ететін студенттердің өзін-өзі басқарудың жаңа моделін теориялық негіздеу мен тәжірибеге енгізудің маңыздылығын анықтайды.

Негізгі компоненттер:

- стандартты жағдайларда реттелген тұтастықты сақтау - өзін-өзі ұйымдастыру мақсаты

- стандартты емес жағдайлардағы реттілік тұтастығын сақтау (өзін-өзі дамыту) - бейімделу мақсаты

- реттелген тұтастықтың тұрақтылығын сақтау - өзін-өзі реттеудің мақсаты.

Кез-келген өзін-өзі басқару жүйесінің ажырамас бөліктері ретінде мыналар қарастырылады:

- заңды: қауымдастықтың өзінің ішкі мәселелерін өз бетінше және өз жауапкершілігімен шешуге құқығы;

- экономикалық: өз өміріңізді өз игілігіңізге және өз қаражатыңызға құру мүмкіндігі, яғни ұжымдық талаптарға сай қаржы мен мүліктің болуы;

- тым жоғары: елдің заңдарымен осы қоғамдастыққа жүктелген құзыретті жүзеге асыруға қауымдастық өкілеттің берген өз билігі мен әкімшілігін құру. Студенттік өзін-өзі басқару, өз кезегінде, студенттердің мүдделері үшін колледжің маңызды мәселелерін шешуге арналған студенттердің дербес қызметі болып табылады.

Бұл қызметті жүзеге асырудың бір түрі студенттердің өзін-өзі басқару органдары болып табылады: колледждік студенттер кеңесі, сонымен қатар оның барлық бөлімшелерінің (факультеттер, институттар, колледждер) сәйкес студенттер кеңестері. Студенттік өмірдің түрлі салаларында студенттердің бастамаларын дамыту және студенттердің ғылыми шығармашылығын ынталандыру, колледждің дәстүрлерін қалыптастыру және студент атағына деген мақтаныш сезімдерін тәрбиелеу, студенттік өмірдің әлеуметтік мәселелерін шешу және тағы басқалар олардың қызметінің негізгі бағыттары болып табылады.

Студенттік өзін-өзі басқару - бұл орта арнайы білім беру орнының немесе оның жекелеген бөлімшелерінің өміріне, студенттердің құқықтары мен мүдделерін қорғауға, студенттерді әлеуметтік маңызды қызмет түрлеріне қосуға байланысты басқарушылық шешімдерді дайындау, қабылдау және жүзеге асыруға белсенді қатысуды көздейтін басқару түрі. Студенттік өзін-өзі басқару органдарының классификациясы туралы айта отырып, келесілерді ажыратуға болады:

а) түрлері бойынша: тұрақты, уақытша, маятник;

б) түрлері бойынша: ішкі (топ, курс, факультет, колледж); сыртқы (қалалық, облыстық, республикалық);

в) формада: ұйымдасқан және ұйымдастырылмаған;

г) табиғаты бойынша: ерікті, міндетті.