Ақтөбе 2008 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 0,69 Mb.
|
Учебник психология на каз.
| 8. Дәріс тақырыбы: Ойлау.
Жоспары: Ойлау туралы жалпы ұгым. Ойлаудың формалары. Ойлау түрлері мен тэсілдері. Ойлау мен сейлеу. Негізгі әдебиеттер: Нсмов Р.С. Психология 1к М, - 1999г. Рогов Е.И. Курс лекции по общей психологии М., - 1999г. Н. Берікулы Жшпану Актобе-2006. Столярспко Л.Д. Основы исихологии Ростов на Дону - 1996г. Алдамұратов Ә.Ж. Жалпы психология А., - 1996ж. Қосымша әдебиеттер: Жарықбаев Қ. Б. Жантану негіздері. А.,-2002ж. Бабаев С. Жшіііы психология. А., -2002ж Ойлау дегеніма - элеуметтік жағдаймен ұштаскан тілмен тығыз байланысты психикалық процесс, сол арқылы болмыстьщ, дүниедегі нэрселердің жалпы және жанама тұрде миымызда бейнеленуі. Ойлау - субъектінің танымдық әрекеті, шындыктың жалпыланган бейнесі ретінде сипатталады. Ойлаудың дамуы филогенетикалык, тарихи, онтогенетикалық жэне функционалдык аспектілерде зерттеледі. Психология ойлауды танымдық әрекет ретінде зерттейді. Мұвда ойлау колданылатын қүралдардың түрі мен жалпылау деңгейіне, олардың субъект үшін жаңалығының оның белсенділік дэрежесі мен шындыққа сай болуына қарай түрлерге дифференцияланады. Ойлау процестері өту типіне қарай интуитивтік жэне аналитикалық ойлау, адамның орындайтын амалдарына карай -практикалық және теоретикалық; орындалатын функцияларына қарай — шығармашылық жэне креативті (сын тұрғысынан)болып бөлінеді. Ойлау өмір бойы іс-эрекет пен қарым-қатынас үстінде қалыптасады. Ойлаудың генетикалық классификациясы мьша түрлерді қамтамасыз етеді: көрнекі-әрекеттік, көрнекі-бейнелік, сөз-логикалыц (магыналыц). Психологияда ойлау объективті тэсілдермен зертгелінеді. Сонымен қоса, эмпирикалық материалды жинаудың барлық негізгі тәсілдері кеңінен қолданылады. Бүлар: бақылау, эксперимент, эңгімелесу, іс-эрекет өнімдерін зерттеу. Жиі ойлау амалды орындау процесі ретінде айкындалады. Мүлда шарттар мен талаптар қойылады. Субъект амал-әрекеттерді түсінуімен қатар, оны қабылдауы да тиіс. Яғни, түлғаның мотивациясымен (қажеттік-себептік сферасымен) байланыстыруы тиіс. Конфликт жагдайларында ойлау басқа адамға эсер ету кұрылымына енеді. Қарым-қатынас арқылы бір адамның ойлау әрекетінің нэтижесі (білімі) екіншісіне беріледі. Білім (жалпылау) заттың әрекетке немесе амал орындау процесіне (орындаудың жалпы тәсілдері) катысты болуы мүмкін. Ойлау формалары ұғым, пікір, ой қортындысы. Ой қортындысы мынадай үш түрге бөлінеді: Дедукциялың ой - жалпыдан жекеге қарай жүретін ой кортындысы. Индущияльщ ой - жекеден жалпыға қарай жасалатын ой қортындысы. Традукция-тшогш арқылы жасалатын жеке - дара жағдайдан жекеге қарай өрбіп отыратын ой қортындысы. Ой операциялары: анализ, синтез, салыстыру, абстракциялау мен жалпьшау, нақтылау. жүктеу/скачать 0,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|