Атты Халықаралық ғылыми-əдістемелік конференция материалдары

лардың сирек кездесетін түрі.

 Дөңгеленген парарофитес – Оңтүстік Қазақстан, Орта Азия, Иранда таралған. Сирек 

кездесетін араның түрі. 

 Күреңтүсті проксилокопа – Қазақстанның оңтүстік-батысында, Орта Азияда таралған. 

Араның сирек кездесетін түрі.

 Жетілмеген эфедромия – Қазақстанның тек құмды шөлдерінен белгілі. Құмыты шы-

бынның жеке типті туысының өкілі.

масындағы Іле өзенінің жайылмасынан белгілі. Саны азайып бара жатқан түр.

 Алексанор көбелегі – Қазақстанда қазіргі кезде тек оңтүстікте, Қаратау тауында ғана 

белгілі. Сирек кездесетін желкенді көбелектің түрі.

 Бедромиус көбелегі – Қазақстанда Іле Алатауы, Күнгей Алатау жəне Теріскей Алатауы 

жоталарынан нақты белгілі. Сирек кездесетін түр.

 Патриций көбелегі – Қазақстанда Іле Алатауы, Күнгей Алатау жоталарынан нақты бел-

гілі.

нақты белгілі. Саны қысқарып бара жатқан ақ көбелектер түрі.

 Вискотт сары көбелегі – Батыс Тянь-Шагьда тіршілік етеді. Ақ көбелектерге жатады.

 Ершов сары көбелегі – Солтүстік Шығыс Тянь-Шань жергілікті түрі. Сары көбелектер 

ішіндегі ең ірі жəне нашар зерттелген түр. 

 Энейс Мулла көбелегі – Қазақстан жерінде тіршілік ететін туыстың бес түрінің ең си-

рек кездесетін түрі. Шығыс Қазақстанда таралған. 

 Мирмекида көгілдір көбелегі – Қазақстан мен Орта Азияда сирек,

 дараланып кездеседі. Сирек кездесетін ерекше түр.

 Линдеман барылдауық қоңызы – Іле Алатауының орталық бөлігі тау етегі, Шамалған 

мен Түрген өзендері аралығының жергілікті түрі. 

 Арғали көгілдір көбелегі – Алтай жергілікті түрі. Қазақстандп Күршім жотасынан та-

былған. Саны қысқарып бара жатқан түр.

 Бавия көгілдір көбелегі – Қазақстанның солтүстік-батыс бөлігінде, Еділ мен Жайық 

өзендерінің арасында тіршілік етеді. Саны азайып бара жатқан түр.

 Татьяна көгілдір көбелегі – Іле Алатауынан, Жоңғар Алатауынан жəне Алтайдан та-

былған. Сирек кездесетін түр.

 Панопа көгілдір көбелегі – Атырау облысынан ғана табылған. Бояуы мен құрсақ бөлі-

гінің құрылысы жағынан туыстың ең ерекше түрі. Өте сирек кездесетін түр.

  Орыс  тілі  арқылы  енген  жəндік  атаулары  термин  ретінде  зоология  саласының  негізгі 

ұғымдары деп есептеледі. Дегенмен, бүгінгі күні кірме атауларды қазақ тіліне аудару, қазақи-

ландыру жүйесіне орай, жоғарыда көрсетілген атаулардың біршамасы қазақ тілінде бұрын-

нан бар балама атаулары ауыстырып, біршамасы жарыспалы түрде қатар қолданылып жүр. 

Мысалы: гельминттер – ішекқұрт, аскарида – жұмырқұрт, гадюка – сұржылан, аспид – са-

рыбас жылан, гая – қаражылан, глист – ішекқұрт, жыланқұрт т.б.