Қазақ филологиясы кафедрасы



бет22/70
Дата22.09.2022
өлшемі0,74 Mb.
#39848
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   70
Алтыншы апта

11 - дәріс


Тақырыбы: Ағартушы-демократтық бағыттағы ақын-жазушылар.
Дәріс мазмұны:
1. Жаңаша оқу жүйесінен білім алулары.
2. Қоғамдағы қайшылықтарды сынауы.
3. Кәсіби жазба әдебиет деңгейіне көтерілулері.
Дәріс мақсаты: Ағартушы-демократтық бағыттағы әдебиет өкілдерімен таныс болу. Олардың шығармаларындағы негізгі ерекшеліктерді студенттерге ұғындыру.

Ағартушы-демократтық бағыт өкілдерінің дүниетанымы мен көзқарастарының ауқымдылығы. Көзқарастарының ауқымдылғы. Заман өзгерістеріне әртүрлі дәрежеде үн қосуы. Көзқарастарындағы ағартушылық, демократтық идеялардың басымдығы. Ұлт болашағын заман өзгерістерімен тығыз байланыста қарауы. Ел өміріндегі әлеуметтік теңсіздік, әділетсіздік, сауатсыздық, көзқарастарды мен тұжырымдардың айқындылығы. Сонымен қатар бұл топтағы ақын-жазушылардың өз ішіндегі тұсінік, көзқарастарының әралуадығы. 1916-1917 жылдардағы оқиғалар. «Алаш» қозғалысына қатысты түрлі көзұарастардың бой көтеруі.


Ағартушы-демократтық бағыттың құрамында қаралатын ақын-жазушылардың XX ғ.б. қазақ әдебиетіне ұланғайыр үлес қосуы. Шын мәніндегі кәсіби (профессионалдық) жазба әдебиет деңгейіне көтеріліп, өмір, қоғам, дәуір сырын кең көлемде сипаттап, терең ашуға ұмтылуы.
Ұлт-азатшыл бағыттағы ақын-жазушылардың шығармашылығының басты тірегі ұлттық мүлде болуы. Негізінде отаршылдыққа қарсы күрес идеясын европалық саяси күрес тәсілімен ұштастырған бұлардың өз шығармашылығында осы ой-идеяның уағыздауы. Ағартушылық, өнер-білім барлығы ең алдымен ұлт азаттығы үшін қызмет етуі керек деген байламды негізге алуы.
Ағым-бағыттардың қазақ әдебиетінің өркендеуіне қосқан үлесі және олардың кейбір кемшін тұстары. Діни-ағартушылар, ағартушы-демократтық ұлт-азатшыл бағыт өкілдерінің ұстанмдар олардың шығармашылығынан қай жанрда болмасын айқын көрініс табатындығы. Бұл бағыттардың көш басшылары М.-Ж. Көпеев, Ш. Құдайбердиев, М. Сералин, С. Торайғыров, А. Байтұрсынов, М. Дулатовтар болғаны. Олардың кейінгі жас толқынға үлгі болар өзіндік мектеп қалыптастырғаны.
Жаңа дәуірдегі әдебиеттің көрнекті өкілдері С. Сейфуллин, Б. Майлин, І. Жансүгіровтердің қазақ әдебиетіне жаңа ізденістер, жаңа ілеп әкелгендігі.

12 - дәріс




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   70




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет