Қазақ философиясының экзистенциалдық сипаты



Дата18.11.2022
өлшемі14,94 Kb.
#51159
Байланысты:
9 семинар


3.9 Қазақ философиясының экзистенциалдық сипаты

1 Экзистенция ұғымы, философиялық мәні. Қазақ философиясы тарихындағы экзистенциалдық ілімдердің тарихи типтеріне сипаттама беру, талқылау (Әл-Фараби, жыраулар поэзиясы, ағартушылар философиясына жағдаяттық талдау жасау).


2 Құндылықтар теориясының негіздері. Құндылық ұғымы. Этика ұғымы, ілімі. Негізгі этикалық категориялар (парыз, игілік, мән және қажеттілік, ар-ұят, еркіндік ұғымдарына жағдаяттық талдау жасау).
3 Адамгершілік ережелері және құқық ережелері. Адамгершіліктің алтын қағидасы (Конфуций) және бұлжымас императиві (И.Кант). Адамгершіліктің бастауларын түсінудің негізгі тәсілдері. Утилитаризм және деонтологиялық теориялар (парыз теориялары). Пайдалылық пен принциптер. Құндылықтық сана табиғаты.
4 Фәлсафа дәстүріндегі этикалық өлшем. Жүсіп Баласағұн философиясындағы ақиқат мәселесі. «Құт», «қанағат», «тәубе», «әділет», «сабыр» категориялары.
5 Ұрпақтық дискурсдағы этикалық құндылықтары. Қазақ халқының озық ұлттық этикалық құндылықтарын сақтап, дамыту – қоғамдық сана жаңғыруының алғышарты және негізі. Саяси этика. Зорлық. Толеранттық. (жағдаяттық талдау)
6 Адам құқығы және қоғам: арақатынасы, көріністері (талдау). Кәсіби этика: сипаты, қағидалары. Бизнестегі этика: мағынасы, мәні және қағидалары.

Кілт сөздер: экзистенция, тіршілік, өмір сүру және өмір мәні, этика, адамгершілік, құқық, толеранттылық, қоғамдық сана жаңғыруы, утилитаризм, пайда, аксиология, рухани құндылықтар, борыш, абырой, ар-ождан, жақсылық, зұлымдық, мән, тиісті, еркіндік, махаббат, бақыт, «қатер», «тәуба», «әділет», «сабыр», құқық нормалары, кәсіби этика, саяси этика, қоғамдық сана, ұлттық сана, қоғамдық сананы жаңғырту


Өзін өзі бақылауға арналған сұрақтар:


1. Аксиология дегеніміз не?
2. Этика не зерттейді?
3. Мәдениет, құндылықтар, адамгершілік, аксиология, этика ұғымдарының өзара байланысы мен айырмашылықтары қандай?
4. Мораль мен құқық нормаларының өзара байланысы мен айырмашылығы қандай?
5. Кәсіби этика дегеніміз не?
6. Саяси этика дегеніміз не?
7. Ұлттық этикалық құндылықтар дегеніміз не?
8. Өз этносының және Қазақстанның басқа этностарының құндылықтарына қысқаша сипаттама беріңіз
9. «Құт», «тәуба», «әділет», «сабыр» және т. б. санаттарының мазмұны мен мәнін ашыңыз.

Баяндама тақырыптары:


1. Философия аксиология ретінде
2. Нарықтық қатынастар жағдайындағы мораль философиясы
3. Бизнестегі этика
4. Инженердің кәсіби этикасы
5. Тұлға: жақсылық пен жамандық, бостандық пен жауапкершілік мәселесі
6. Моральдық таңдау және еркіндік мәселесі
7. Сократтың этикалық рационализмі :» білім-ізгіліктің негізі»
8. Конфуцийдің адамгершілік алтын ережесі
9. Платон Этикасы
10. Эпикурдың этиканың гедонизмі және қазіргі заман
11. И. Канттың категориялық адамгершілік императиві және оның заманауи интерпретациясы
12. Жүсіп Баласағұн философиясындағы әділдік мәселесі
13. Утилитаризм және деонтологиялық теориялар (борыш теориясы))
14. Фалсафа дәстүріндегі адамгершілік өлшем
15. Қайта Өрлеу гуманизмі проблемасы және тұлғаның даралығы.
16. Ағарту философиясындағы «жеке мүдде» және «жалпы әділеттілік» коллизиясы
17. Адам бостандығын адамгершілік өлшеу
18. Қазіргі заманғы қазақстандық жастарыының этикалық құндылықтары.
19. Қызмет құндылығы және қарым-қатынас. Зорлық-зомбылық және төзімділік
20. Ғылым мен ғалымның этикасы
21. Қазақ жастарының экзистенциалды сипаты
22. Этикалық нормалар және құқық нормалары. Қазіргі кезеңдегі адам құқығы
23. Рухани жаңғыру ұлттық этикалық құндылықтар, қазақ халқының алғышарты және шарт-қоғамдық сананы жаңғырту, сақтау және дамыту,
24. Жаһандық мәселелер және жалпыадамзаттық құндылықтар

3.9.1 СОӨЖ тапсырмалары. 1-кестені толтыру


1-кесте «адамгершілік философиясының даму кезеңдері»

Философиялық ағым

Өкілдері

Этикалық идеялар

Ежелгі үнді философиясы







Ежелгі Қытай философиясы







Антикалық философия







Ортағасырлық батысеуропалық







Ортағасырлық фалсафа







Қайта өрлеу дәуірінің







Жаңа заман философиясы







Ағарту дәуірінің философиясы







Неміс классикалық







Марксистік философия







Батысеуропалық ХХ-XXI ғ







Қазақ философиясы







2. Құндылықтар философиясының глоссариін әзірлеу,
3. «Қазақ этикасының глоссариін әзірлеу: «қатер», «тәуба», «қанағат», «әділет», «сабыр».

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет