Қазақ тіл білімінің өзекті мәселелері манкеева жамал Айтқалиқызы кіріспе



бет203/248
Дата29.09.2023
өлшемі4,42 Mb.
#111426
1   ...   199   200   201   202   203   204   205   206   ...   248
Далбай
Есірік
Жем қалта
Ит жүгірту
Қайыру
Қақпаншылық
Қолға қарату
Құз құсы
Құндақ
Қыр құсы
Мергеншілік
Ой құсы
Саптыаяқ
Саятшылық
Тау құсы
Томаға
Тор жаю
Тояттатып ұстау
Тұғыр
Тұзақ құру
Түтік
Тірілету
Ұябасар
Ұядан алу
Үйір алдыру
Шәулі
Шеңгелдестіру
Шыжым
Шырға тарту
Ырғақ
Ірге бау


Бүркіттің жасына қарай:
Балапан
Барқын
Баршын
Жана
Көк түбіт
Қана
Қан түбіт
Май түбіт
Мола
Мұзбалақ
Тас түлек
Тірнек
Шөгел


ҚАЗАҚТЫҢ РУХАНИ МӘДЕНИЕТІНЕ ҚАТЫСТЫ САЛТ-ДӘСТҮРЛЕРІ МЕН ҰҒЫМДЫҚ АТАУЛАРЫ


АМАНДАСУ
Амандасу – сәлем беру, амандық сұрау, қоштасу, амандық тілеу.


САУЫН АЙТУ
Сауын айту – үлкен ас, ұлы той сияқты үлкен жиындар туралы елге жариялап, хабар беру.


СЫҢСУ
Сыңсу – ерте заманда туған тұрмыс-салт жырлары үлгілерінің қыз ұзатуға байланысты түрі.


ЖОҚТАУ
Жоқтау – қазақ халқының дәстүрлі тұрмыстық салты, тұрмыс-салт жырларының бір түрі. Қазаға ұшыраған адамның артында қалған туыстарының, жақындарының қайғылы сарынды зары.


АТ ТҰЛДАУ
Ат тұлдау – теріс ерттеп, үстіне киім-кешегін жайып, қару-жарағын іліп, құйрық-жалы күзелген қаза болған адамның аты.


ҮДЕРЕ КӨШУ
Үдере көшу – көштің кешкі салқынмен жүріп келіп, бір жерге қонып, ертеңіне ертемен қайта ілгері қарай көшуі.


АЛҒЫС ЖӘНЕ ҚАРҒЫС
Алғыс – жеке адамның еліне сіңірген игі еңбегіне, халыққа көрсеткен құрметіне, ерлігі мен парасаттылығына, қандастарына жасаған жақсылық істеріне ризашылық, ізгі ниет, ықылас. Оның түрлері: ақ тілеу, қысқа қайырымды ақ (оң) бата.
Қарғыс – елге, халыққа жағымсыз қылықтарын, адамға көрсеткен зорлығы мен зомбылығын, ұрлығы мен қылмысын, өтірігі мен өсегін, жаласы мен пәлесін, жалпы адамгершілік қағидасын бұзған ерсі әрекеттерін айыптау, кесірлі істеріне қарай кінәлілерге жаманшылық тілеу, нәлет айту.


ЖАДЫЛАУ
Жадылау – сиқырлау, арбау, дуалау; ескі наным бойынша сиқырлы күштің біреуге ынтықтыруынан болатын сырқат.


ЖАЙШЫ
Жайшы – сиқыршы (жаңбыр шақырушы т.б.).
ЖАУШЫ
Жаушықұдалыққа баратын адам; елші; хабар жеткізуші т.б.


ЗЕРГЕРЛІККЕ ҚАТЫСТЫ АТАУЛАР МЕН ҰҒЫМДАР
Ағартқы
Ағаш балға
Адай жүзік
Адай сырға
Адалбақан
Ажарлау
Айбалта сырға
Ай қалып
Ай сырға
Айшық
Айшықтау
Айырған алтын
Ақ ілгек
Ақ балдақ
Ақ жамбы
Ақ күміс
Ақ тана
Ақтас
Ақық
Ақық көзді қапсырма
Ақық моншақ
Ақық сырға
Ақ шытыра
Алақан
Ала моншақ
Алдамыш
Алқа
Алқа сырға
Алқа тас
Алмас алқа
Алмас қылыш
Алмас суару
Алтын
Алтын айшық
Алтын алқа
Алтын аяқ
Алтын балдақ
Алтын белбеу
Алтын белдік
Алтын бергекі


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   199   200   201   202   203   204   205   206   ...   248




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет