«Қазақ тілі мен әдебиеті» және «Ұлағат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің ай сайын шығатын Республикалық

Оқушылармен әдеби- теориялық білімді пысықтауда

жүктеу/скачать 0,95 Mb.

Pdf көрінісі

бет	83/145
Дата	16.05.2022
өлшемі	0,95 Mb.
	#34593

1 ... 79 80 81 82 83 84 85 86 ... 145

Байланысты:
kazak tili men debieti 2013 no 08

Қорытындылау

Оқушылармен  әдеби- теориялық білімді пысықтауда
өзара кері сұрақтар ұйымдастырамыз:
1.  Түркістанға  назар  аударту  үшін,  өлеңге  бірден  ену
үшін «түрік» сөзін қайталау амалын қолданады. Бұл қандай
ереже?
Бұл  шумақ  дауыссыз    «т»  әріпінен  құралған,  ол  қай
бейнелеуге жатады?
2.  «Түркістан  –  ер  түріктің  бесігі  ғой»  деген  өлең
жолындағы  «түрік»  сөзінің  этимологиясына  тоқталсақ,  ол
«ер  жүрек,  батыл»  деген  мағына  береді.  Бүгінде  «түрік»
атауы  жалпылама  мағынада  қолданылады.  Ал  «бесік»
сөзі  кіндік  қаны  тамған,  туған  жер  деген  мағына  үстейді.
«Түркістан  –  екі  дүние  есігі  ғой,  Түркістан  –  ер  түріктің
бесігі ғой» деген жолдардан қандай әдісті көруге болады?
Теңіздей кемері жоқ көлі қандай!
Бесінші  шумақта  осы  суретті  жалғастырып,  аспаннан
асқан  тауларын,  оның  басын  мәңгіге  жапқан  қарды  аппақ
шаш деу арқылы тамаша үлгіде суреттейді. Келесі жолдары
сондай  әдемі.  Ол  жердегі  ерке  бұлақ  –  айқындау,  таудан
аққан  салқын  жас  –  бұлақтың  бастау  алар  көзі.  Бұл
жолдардан жай ғана бұлақты балаша ойнатып, бастауды тірі
жандай жылатып, жандандырып адам қылығымен ауыстыра
суреттеген. Бұл бізде не деп аталады?
Абай  «нұрлы  ақыл,  ыстық  қайрат,  жылы  жүрек»  десе,
Мағжан  «кең  ақыл,  отты  қайрат,  жүйрік  қиял»  деген  тың
тіркесті  Тұранның  ерлеріне  байланысты  қолданған.  Бұл

88
қандай әдіс?
Қорытындылау:
1.“Түркістан” өлеңі қай тақырыпқа арналып жазылған?
2. Бүкіл түркі елі Түркістанды киелі жер деп түсінеді.
Себебі неде?
3. Тұранда түрік ойнаған ұқсап отқа,
Түріктен басқа от болып жан туып па?
Көп түрік енші алып тарасқанда,
Қазақта қара шаңырақ қалған жоқ па?
Ақынның айтайын деген ойын анықта?
Өлеңде «түрік» деп келе соңында жекелеп қазақ жерін
атап көрсетеді.Осыдан не аңғардық?
Қазақ халқында “Көк” деген сөздің мағынасы не?

жүктеу/скачать 0,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 79 80 81 82 83 84 85 86 ... 145