«Адамқұқығыменбостандығы»бөлімібойынша жиынтықбағалаудыңнәтижесінеқатыстыата-аналарғаарналғанақпарат(рубрика) Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі
Оқужетістігідеңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Тиісті сөздер мен фразаларды қолданып, орта көлемді монолог дайындайды
Салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажыратып, түрлендіре қолданады
Тақырыпқа қатысты 3 сөз бен
3 фразаны теріп жазып, себеп- салдар және қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдерді қолданып, жағдаятқа сай монолог құрастыруда қиналады.
Тақырыпқа қатысты 3 сөз бен
3 фразаны теріп жазып, себеп- салдар және қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдерді қолданып, жағдаятқа сай монолог құрастыруда қателіктер жібереді.
Тақырыпқа қатысты 3 бен 3 фразаны теріп жазады.
Сөз бен фразаларды, себеп- салдар және қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдерді қолданып, жағдаятқа сай монолог құрастырады.
ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Отбасы және демографиялық өзгеріс» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқумақсаты
9.1.4.1 Мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау
9.4.4.2 Салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану
Бағалау критерийі
Білімалушы
Мәтіннің негізгі ойын анықтайды
Салалас құрмалас сөйлемдерді мағыналық түріне қарай түрлендіріп қолданады
Ойлаудағдыларының деңгейі
Қолдану
Орындаууақыты
20 минут
Тапсырма Мәтінді мұқият тыңдаңыз.
Қазақстанда халық саны 2017 жылғы 1 қыркүйектегі есеп бойынша 18 074,1 мың адамға жетті. 2016 жылдың 1 қыркүйегімен салыстырғанда, 232,5 мың адамға көбейіп, өсім 1,3 пайызды құрады. Есепті кезеңде Қазақстанда қала халқының саны 10 367,4 мың адам, ауыл халқының саны 7706,7 мың адам болған. Азаматтық ахуалды тіркеу органдарының берген мәліметтерді өңдеу нәтижесінде ағымдағы жылдың қаңтар-тамыз айларында 257,5 сәби дүниеге келгені анықталды, бұл көрсеткіш 2016 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 6,5%-ке аз. 1 мың адамға шаққанда жалпы туу коэффициенті 21,45-ті құрайды. Республика халқының табиғи өсімі осы кезеңде 2016 жылдың қаңтар-тамызымен салыстырғанда 17,3 мың адамға немесе 9,3%-ке қысқарып, 169,4 мың адамды көрсетті. Халық санының табиғи өсу коэффициенті 1 адамға шаққанда 14,11 адам болды. Осы есепті кезеңде 88,1 мың адам қайтыс болды, бұл 2016 жылдың қаңтар-тамызындағы көрсеткіштен 0,8 пайызға аз деген сөз. 1 мың адамға шаққандағы жалпы өлім коэффициенті 7,34-ті құрады. 2017 жылдың қаңтар-тамызында республикада 1 жасқа дейінгі балалардың 2140 өлімі тіркелді, яғни 2016 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда бұл көрсеткіш 13,7%-ке қысқарған.
Мәтін не туралы? Қандай мақсатта жазылған?
Сұраққа жауап беру арқылы мәтіннің негізгі ойын анықтаңыз. Елімізде демографияны дамыту қаншалықты маңызды?
Э (экономикалық) С (саяси) Ә (әлеуметтік) Негізгі ойы:
Мәтіннің жазылу мақсатын анықтайды. Мәселенің маңыздылығын (экономикалық, саяси, әлеуметтік), мәтіннің идеясын анықтайды.
Салалас құрмалас (талғаулы, кезектес) сөйлемдерді қолданып, суреттер бойынша әңгіме құрастырып айтады.
«Биотехнология және гендік инженерия келешегі», «Бұқаралық ақпарат құралдары» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау
Оқумақсаты
9.2.4.1 Әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау
9.3.1.1 Жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру
Бағалау критерийі
Білімалушы
Түрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстырады
Мәтінге күрделі жоспар құрастырады
Ойлаудағдыларының деңгейі
Қолдану
Орындаууақыты
20 минут
Тапсырма Мәтіндерді түсініп оқыңыз.
Амәтіні «Биотехнология» деген түсінікті бірінші рет 1917 жылы Венгрия инженері Карл Эреки қолданған. К.Эрекидің айтуынша: «Биотехнология – ол тірі жандардың көмегімен өткізілетін жұмыстар».
Биотехнология дамуын қарастырғанда келесі заңдылықты байқап өтуге болады: ХХ ғасырдың 60 жылдарына дейін көбінесе көбею саласында зерттеулер өткізілген. 60 жылдардың соңында және 70 жылдардың басында биотехнология өз зерттеулерін жасушалардың технологияларының саласында қадағалап өткізеді. Олар келесі зерттеулер: экстракорпоралдық ұрықтандыру, өсіру, гаметалармен жасушаларды төмен температураларда ұзақ уақыт сақтау.
Ал 1973 жылдан бастап биотехнология молекулярлық зерттемелерге қатысады. Биотехнология саласының мақсаты – коммерциялық өнімді дамыту. Сондықтан биотехнологияның негізінде экономика жатыр. Экономика жағдайлары жоғары мемлекеттерде биотехнология дамуы да өте жақсы деңгейде.
Ә мәтіні Соңғы 10 жыл ішінде еліміз экономиканы индустрияландыруды ғана емес, ақыл-ойға жүгінетін инновациялық дамуды да қолға алды. Содан бері көптеген жұмыстар атқарылып, алғашқы нәтижелер көп күттірмей қолға да тие бастады. Сондай ғылым салаларының бірі – биотехнология.
Биотехнология кез келген өнімді жасап шығаруда немесе технологиялық өндірісте сапалы әрі таза өнім алу үшін тірі ағзаны қолдану үдерісі дегенді білдіреді. Мысалы, оған сүттің ашуын, қышқыл сүтті өнімдердің алынуын жатқызуға болады. Адамдар осыған дейін бұл үдерістердің принципін түсінбестен қолданып келген. Қазіргі таңда биотехнология мағынасы, әрине, оларға қарағанда әлдеқайда күрделірек. Өміріміздің сан-алуан бағыттарында көрініс табуда. Заманауи әлем мен дамыған экономикада бұл ұғым таза экологиялық өнімді өндіруде табиғатты ластамайтын жолдармен алу әдістері, ауыл шаруашылығы және түрлі өндірістік үдерісте өнімді алу барысында оған химияны емес, табиғатта кездесетін табиғи өнімдерді қолданудың синонимі десек те болады.
Биотехнология – жарқын болашаққа бастар баспалдақ.
«Биотехнологиялық жаңалықтарды таратудағы БАҚ-тың ықпалы» деген тақырыпта мақала жазу үшін мәтіндегі деректер мен ақпараттарды пайдаланып, күрделі жоспар құрыңыз.
