Қазақстан аумағындағы тас ғасырына қатысты археологиялық ескерткіштердің ашылуы
Қазақстан Республикасының ақпарат саясы, БАҚ-ның дамуы
жүктеу/скачать 233,68 Kb.
|
| Қазақстан Республикасының ақпарат саясы, БАҚ-ның дамуы
Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алып, егемендік алған сәттен бастап бұқаралық ақпарат құралдары саласында түбегейлі қайта құрулар жүргізіп, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын заңнамалық тұрғыдан қамтамасыз етуге ерекше көңіл бөлді. Бұл, ең алдымен, дамыған, ұйымдық жағынан күшті және еркін БАҚ болуы демократиялық қоғамның негізгі көрсеткіштерінің бірі екенін түсінуден туындап отыр. Осылайша, қазақстандық заңнамаға сәйкес, БАҚ қызметіне кез келген араласу заңға қайшы келмейтін болса, тыйым салынады, ал ел Конституциясы цензураға тікелей тыйым салады. Қазақстандағы ақпарат нарығының дамуын сипаттай отырып, ол тәуелсіздік алған сәттен бастап бірнеше шартты кезеңдерді бөліп көрсетуге болады. Бірінші кезең – посткеңестік, БАҚ-қа мемлекеттік монополияның артықшылығы (1992 жылға дейін), бұл кезде тәуелсіз БАҚ іс жүзінде болмаған. Екінші кезең – қалыптасу және өсу кезеңі (1992-1996 ж.ж.), мемлекеттің ақпараттық кеңістіктегі сөзсіз үстемдіктен белгілі бір дәрежеде кетуі және мемлекеттік емес (жеке, корпоративтік және т.б.) БАҚ-тың қарқынды дамуы, ақпараттың қысқаруымен сипатталады. Үшінші кезең бұқаралық ақпарат құралдары нарығындағы сапалық және сандық өзгерістермен, бұрынғы мемлекеттік БАҚ-тарды, полиграфиялық кәсіпорындарды жаппай жекешелендірумен, БАҚ-ты мемлекеттік қаржыландыру мен субсидиялаудан мемлекеттік ақпарат жүргізудің мемлекеттік тапсырысына көшумен сипатталатын либералды кезең. Отандық ақпараттық кеңістікті дамытудың бұл кезеңі 1996-1997 жылдардан басталды. Бүгінгі таңда Қазақстанның ақпараттық нарығы тұрақты өсу кезеңіне өтті деп айтуға болады. Елімізде қазірдің өзінде біршама күшті де күшті бұқаралық ақпарат құралдарының, ақпараттық медиахолдингтердің бар болуы – жүргізіліп жатқан әлеуметтік-экономикалық және демократиялық қайта құрулардың сөзсіз жетістіктерінің бірі болып табылады. Қазақстанда еліміздің Конституциясы сөз және шығармашылық еркіндігіне кепілдік береді, цензураға тыйым салады, әркімнің заңмен тыйым салынбаған кез келген тәсілмен ақпаратты алу және тарату құқығын бекітеді. Бұл ретте халықаралық тәжірибеде қабылданған шектеулер де бар. Қазақстан Республикасы Конституциясының 20-бабының 3-тармағы конституциялық құрылысты күшпен өзгертуді, Республиканың тұтастығын бұзуды, мемлекеттің қауіпсіздігіне нұқсан келтіруді, соғыс, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, таптық және рулық басымдық, сонымен қатар қатыгездік пен зорлық-зомбылық культті шектейді. Бұл бостандықтар, құқықтар мен шектеулер «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 2-бабында көрсетілген. Бұқаралық ақпарат құралдары азаматтардың ақпарат алу құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асырудың маңызды құралдарының бірі болып табылады. Қазақстанда соңғы жылдары бұқаралық ақпарат құралдарының қызметі саласында түбегейлі қайта құрулар жүргізілді. БАҚ саласын мемлекетсіздендіру орын алды, соның нәтижесінде бүгінгі таңда БАҚ-тың 80%-дан астамы мемлекеттік емес. Либерализация мен нарықтық реформалар БАҚ-тың сандық және сапалық өсуіне әкелді. Қазақстан бүгінде бұқаралық ақпарат құралдарының даму қарқыны бойынша Орталық Азия мен Кавказ елдерінің көпшілігінен алда. Қазақстанның медиа-инфрақұрылымды дамытудағы көшбасшылығын елімізде жыл сайынғы Еуразиялық медиа форумның өтуі дәлелдейді. Қазақстанда 8 248 БАҚ тіркелген (2 513 БАҚ белсенді), 212 электронды БАҚ, 2 392 шет мемлекеттердің БАҚ таратылған, KZ доменінде 9 000-нан астам домендік атаулар тіркелген. Бұқаралық ақпарат құралдарының 85%-ы үкіметтік емес. 102. жүктеу/скачать 233,68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|