Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «дарын» республикалық Ғылыми-практикалық орталығы алматы қаласы білім басқармасы алатау ауданы, №204 жббм



бет2/5
Дата29.11.2022
өлшемі178,22 Kb.
#53396
1   2   3   4   5
Алаяқтықтың пайда болу тарихы
Интернеттегі алаяқтық интернет әр үйге жаппай кіре бастаған кезде пайда болды.
Өткен ғасырдың 90-жылдарында дербес компьютерлерге қол жетімділіктің пайда болуымен және Интернетті халықтың қалың бұқарасына енгізумен ақпаратты тез алудың оң жағы ғана емес, сонымен қатар интернет-алаяқтардың әрекеттерінен туындаған қауіп те пайда болды. Әдетте осы кезеңде алаяқтар Интернетті пайдаланушылардың жеке деректерін заңсыз жолмен жеңіп алды:
-dial-up (телефон желілері) құралдары арқылы Интернет желісіне қосылуға, оны өз құрбандарының есебінен пайдалануға арналған логиндер мен парольдер;
- электрондық поштадан ақпаратты ұрлау үшін пошта жәшіктерінен логиндер мен парольдер.
2000 жылдары банктік карталарды жаппай енгізумен және оларды онлайн төлеу қабілетімен экономикалық алаяқтық пайда болды, оның мақсаты алаяқтың қалтасына төлем жасау немесе ақша аудару үшін жәбірленушінің банктік картасы туралы ақпаратты (карта нөмірі, жарамдылық мерзімі, ұстаушының тегі мен аты, сондай-ақ CVC құпия коды) ұрлау болып табылады.
Интернет-дүкендердің, сондай-ақ Интернеттегі жарнамалары бар әртүрлі сайттардың пайда болуымен алаяқтар өз құрбандарын сипаттамадан өзгеше немесе сәйкес келмейтін сапаны, басқа жағдайларда және мүлдем жоқ өнімді сату арқылы алдаудың жолын тапты.
Жаппай тіркеу және әлеуметтік желілерді пайдалану алаяқтардың пайдакүнемдік мақсаттары үшін де қолданылды. Зиянкестер адамдардың аяушылық пен сенімділік сияқты сезімдерін қолдана бастады. Әлеуметтік желілерде науқас балаларға көмек туралы хабарландырулар және туыстарынан, таныстарынан көмек сұрайтын хаттар жарияланады, олардың орнына алаяқ отырады және картаға немесе басқа банк жүйесіне аудару түрінде ақша сұрайды.
Алаяқтықтың Интернет пайдаланушыларына әсері
Алаяқтардың әрекетіне бейім адамдардың түрлері.
Әдетте, интернетті пайдалану қауіпсіздігі туралы білмейтін және сенімді және ақпараттық қауіпсіздік принциптерін білмейтін пайдаланушылар алаяқтардың айла-амалдарына тап болады.
Мұндай түрлерге жататын адамдар алаяқтармен оңай байланысқа түседі және қауіп пен салдар туралы білмей, олардан барлық қажетті ақпаратты беруден тартынбайды.
Алаяқтардың әрекетінен кейін Интернет пайдаланушылардың ақпараттық кеңістігіне қатынасы
Алаяқтық әрекеттердің құрбандары, сондай-ақ білімі жеке деректерін қорғау үшін жеткіліксіз пайдаланушылар көбінесе желідегі ресурстарды пайдалануды және оларға сенуді тоқтатады:
* интернет-дүкендер,
* хабарландырулары бар алаңдарға,
* * банктік қызметтердің жеке кабинеті және т. б.
Сонымен қатар, бұл ресурстарды таныстарыңыз бен достарыңызға пайдалану қорқынышын ояту қиын тәжірибелермен бөлісу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет