Қазақстан республикасы бiлiм және ғылым министрлiгi еуразия гуманитарлық институты
жүктеу/скачать 5,18 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ә. Г. Кожахметова Астана қ.
- Ж. С. Алиева г. Астана
- Д. А. Дисюков г. Астана ЭКОЛОГИЧЕСКИЙ ТУРИЗМ – ОСОБЫЙ СЕКТОР ТУРИСТСКОЙ ОТРАСЛИ
| часть) (с изменениями по состоянию на 1 января 2013)
2.
Закон Республики Казахстан от 21 июля 2007 года № 303-III «О государственных закупках» (с изменениями и дополнениями по состоянию на 03.07.2013 г.) 3.
Правила выдачи банками второго уровня банковских гарантий и поручительств, утвержденных Постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 апреля 2008 года № 55 4.
Ә. Г. Кожахметова Астана қ.
ӘДІСНАМАСЫ МЕН МЕХАНИЗМІ
Инновацияның басты қарастыратын мәселесі ретінде ғылыми зерттеу және тәжірибе конструкторлық өңдеулер жүргізілуі тиіс. Мұндай инновациялық процесс екі кезеңмен жүреді:
-
ғылыми зерттеу және тәжірибе-конструкторлық өңдеулер кезеңі; -
нарықтағы тұрақты позицияны жаулап алу және енгізу кезеңі. Инновация үшін жақсы идеяның ғана болуы жеткіліксіз. Инновациялық процесс кезінде идеяның пайда болуынан гөрі оны жүзеге асыруға көбірек назар аударылады. Ғылыми зерттеу жұмыстары жаңа білімді игеру болса, конструкторлық өңдеулер осы білімді бірінші қолданатын болады. Нарықтық инновация қолда бар өнімді пайдаланудың жаңа мүмкіндіктерін табу немесе жаңа нарық қалыптастыру. Әлеуметтік тұрғыдан алатын болсақ, мұнда кадрлар бөліміндегі ұйымдастыру жаңалықтары туралы айтылған. Инновация процесі тауар, өнім өндіру, жұмыс және қызмет көрсетудегі жаңалықтарды қамтиды. Инновация жобасының ерекше белгісі оның бірлік сипаты, яғни бірақ рет жүзеге асыру мүмкіндігі және оның беймәлімсіздігі болып табылады. Инновация стратегиясының негізгі мақсаттары: -
өнімдер ассортиментін кеңейту, түрлендіру, арзан, сапалы материалдар көзін табу, көрсететін қызмет сферасын көбейту; -
сай қолдануға жаңа мүмкіндіктер іздестіру. Ескірген өнімдерді материалдарды модификациялау, мүмкін болмаған жағдайда оларды басқа бір мақсаттарға жұмсау; -
болып табылады. Өнім қаншалықты сапалы болса, ол клиент табуға кәсіпорынның өз өніміне сенімді болып, кепілдік беруіне мүмкіндік туғызады. Қазіргі уақытта дүниежүзінде дамудың үш мынадай моделі бар: инновациялық, технологиялық, шикізаттық. Инновациялық модель шеңберінде жаңа білім алу басты мақсат болып табылады, сондықтан соңғы еңбек қымбат. Бірақ та бұл айрықша жол фундаментальды ғылымдардың дамуы үшін үлкен шығындарды қажет етеді. Сондықтан 482
да көптеген мемлекеттерде жүзеге асырылмайды. Ал технологиялық модель біреудің фундаментальды дайын өндірулерін қолданылғандықтан барынша жылдам нәтижелер алуға мүмкіндік береді. Яғни, ақшалар (қаржы-қаражаттар) жаңа прогрессивті процестер мен бұйымдарға салынады. Сондықтан бір елдегі экономикалық даму келесі бір елдің ноу- хауына тәуелді. Ал шикізаттық модельде шикізат экспортына көңіл аударылады. Қазіргі уақытта Қазақстан бәсекеге қабілеттілігі төмен өнімдер өндіреді. Жалпыға бірдей қабылданған өлшем бойынша салалар бәсеке қабілетті деп есептеледі. Инновациялық қызмет бір логикалық тізбекке біріктірілген толық іс-шара қатарын орындаудан тұрады. Бұл тізбектің әр түйіні, бұл қызметтің әр кезеңі өзінің даму логикасына тәуелді, олардың өзінің заңдылықтары мен мазмұны болады. Ғылыми ізденістер, тәжірибелік-конструкторлық және технологиялық әзірлеулер, қаржылық инвестиция, коммерциялық және өндірістік іс-шаралар бір басты мақсат үшін, яғни жаңалықтар жасауға бағытталған. Сондықтан инновациялық қызметті оны құрайтын құрамалардың біреуіне де жатқызуға болмайды. Ол кең кеңістік, белгісіздіктің және тәуекелдіктің жоғары мөлшерімен, нәтижені болжаудың қиындығымен сипатталады. Әр инновация сызба бойынша өткізіледі, бұл сызба инновацияны нарыққа енгізу деп аталады және оған жаңалықтарды ойлаудан коммерциялауға дейінгі кезеңдер және әртүрлі кезеңдер кіреді. Инновациялық процесс ғылыми техникалық ойларды коммерциялық негізге енгізуге дейінгі циклды қамтиды. Нарықтық қатынаста инновациялық процес ғылыми техникалық процестің басқа элементтеріне қарағанда көп сатылы. Инновацияның негізгі көп бөлігі кәсіптік құрылымдарда коммерциялық және өндірістік тапсырмаларды шешу құралы ретінде нарықтық экономикаға өткізіледі. Сонымен қатар инновация нарықтағы нақты тұтынушыға немесе тұтынылуға сәйкестендірілген. Инновациялық процестерді теориялық білімнен тауарды қолдануға дейінгі тізбектелген жұмыстар комплексі ретінде анықтауға болады, ол тұтынушылар үшін жаңа білім негізінде жасалған тауарлар. Инновациялық цикл түсінігі ғылыми сфера мен жаңа тауарларды тұтынушылар арасындағы қайтымды байланыс санын болжайды. Инновациялық циклдер өзіне керектісін қанағаттандыруды жаңарту мақсатында тұтынушы қандай ғылыми іздену кезеңдеріне қатысатынына байланысты әртүрлі деңгейде болуы мүмкін. Ғылыми техикалық процеске қарағанда инновациялық процесс жаңалық енгізумен аяқталып қалмайды, яғни жаңа өнімнің нарықта бірінші рет пайда болуымен аяқталып қоймайды, керісінше жаңа технологияларды жобалау қуатына жеткізумен немесе қолданумен аяқталады. Бұл процесс өндіріске енгізілгеннен кейін де үзілмейді немесе жаңалықтарды кеңінен қолдану барысында дамиды, өте тиімді көрсеткішке ие болады, яғни бұрын білінбеген тұтынушылық қасиетке ие болады. Бұл ол үшін қолданылатын жаңа саланы, қызмет және нарық түрлерін ашады, сонымен қатар жаңа тұтынушыларға да жол ашады. Қазіргі уақытта республикадағы инновациялық қызмет негізінен тікелей шетелдік инвестицияны тарту арқылы жасалуда. Тікелей инвестициялармен қатар елге жаңа технологиялар, жаңа менеджмент ағылып жатыр. Көптеген кәсіпорындар үшін шетелдік технологияны және лицензияны иемдену әлемдік нарыққа шығуға мүмкіндік беретін болғандықтан үлкен ынталандыру болып табылады. Бірақ шетелдік технологиялардың бақыланбаған ағыны ұлттық ғылыми-өндірістік кешеннің дамуын тежеуге алып келуі мүмкін, яғни отандық өнеркәсіптің шетелдік зерттеулерден технологиялық тәуелді болу қаупін туғызып отыр. Экономиканың жоғары бәсекеге қабілетті болуын (жалпыұлттық және аймақтық) және өмір сүрудің жаңа заманғы стандартын динамикалық инновациялық прогрестің шеңберінде жүзеге асатын ғылыми-техникалық прогрестің негізінде ғана қамтамасыз етуге болады. Көптеген дамыған елдерде соңғы жылдары мемлкеттік ғылыми-техникалық саясаттың аймақтық құраушысы маңызды орынға ие. Аймақтық ғылыми-техникалық және 483
инновациялық саясат негізінде аймақтағы ғылыми-техникалық және инновациялық қызметті дамытудың белгіленген мақсаттар мен басымдықтарының жиынтығы түсіндіріледі. Аймақтық ғылыми-техникалық және инновациялық қалыптастыру – ғылыми-техникалық қызмет пен жаңашылдыққа қолайлы жағдайды құру. Оның басты мүшесі аймақтық өндірістік құрылымның динамикалық тиімділігі, ал негізгі құралы инновациялар мен технологияларды өңдеу және тасымалдау. Қазақстан Республикасының инновациялық даму бағдарламасында жергілікті жерлердегі инновациялық қызметті дамыту облыс әкімшіліктеріне жүктеледі, атап айтқанда, мемлекеттік инновациялық саясатты іске асыру ауыртпалығы аймақтарға түседі. Мемлекеттік инновациялық саясаттың аймақтық аспектісі тұтас өнеркәсіптік саясатты қалыптастыру үшін негіз болып табылады және болашақта инновациялық өндірісті қалыптастырып қана қоймай, жоғарғы технологияны бәсекеге қабілетті өнім өндірісіне бағытталған ғылыми-өнеркәсіптік кешендерді қалыптасуын болжауы тиіс. Аймақтарда инновациялық қызметті белсендендіру мақсатында облыс әкімшіліктерінде инновациялық инфрақұрылымды және инновациялық қызметті дамыту үшін қажетті экономикалық және ұйымдастырушылық жағдайды құруға өзінің міндеттері бойынша жауап беретін құрылымды бөлімшелерді құру қажет болып отыр. Аймақтық инновациялық бағдарламалар аймақтардың экономикалық және әлеуметтік дамыту бағдарламалары негізінде қалыптасып, кадрларды даярлау, инновациялық қызметтің субъектілерін ынталандыру түрлері мен әдістерін, яғни инновациялық потенциалды және инновациялық инфрақұрылымды дамытудың негізгі басымдылықтарын анықтауы тиіс. Индустриялық-инновацияның экономикадағы түсiмдi көтеруге, оның құрылымын қайта құрылуын қамтамасыз етуге және нарықты бақталастыққа қарсы тұратын әртүрлi өнiммен толықтыруға көмек беретін күшті тетік болып табылады. Индустриялық-инновация елiмiздiң iшкi жалпы өнiмiн өзгеше жаңа өнiм мен технологиялар түрлерiн өндiру және осының негiзiнде отандық тауарларды әлемдiк нарыққа шығаруды кеңейту есебiнен көтеруге арналған. Инновацияларды қарқынды енгізуге байланысты мәселелерді шешуде көпдеңгейлі инновациялық инфрақұрылымдарды қалыптастыру аса маңызды.
Әдебиеттер 1.Барлыбаева Н. Инновационная политика и ее влияние на конкурентоспособность регионального бизнеса // Экономика и статистика 2013. – №4
2.Воробьев В.П. Экономика инновационной деятельности / под ред. Д.э.н. проф. А.Е.Карлика: Учебное пособие. - СПб Изд-во СПбГУЭФ, 1998 3.Шакуликова Г., Ахметова Б. Некоторые аспекты индустриально-инновационной стратегии РК// Каржы-Каражат. 2012. – № 4
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН НА МЕТОД НАЧИСЛЕНИЯ
В мировой практике требования к современному бюджетному учету сформулированы в двух документах: Международных стандартах финансовой отчетности для общественного сектора (МСФООС), принятых Международной федерацией бухгалтеров, и Статистике государственных финансов (СГФ). Однако сложившаяся ранее система бухгалтерского учета и отчетности в государственном секторе на основе кассового метода в соответствии с Инструкцией по бухгалтерскому учету в государственных учреждениях, не обеспечивала в полной мере 484
надлежащее качество и надежность формируемой в ней информации, а также ограничивала возможности полезного использования этой информации. В настоящее время бухгалтерский учет в государственных учреждениях, финансируемых из государственного бюджета, ведется согласно приказу Министра финансов Республики Казахстан от 3 августа 2010г. № 393 «Об утверждении Правил ведения бухгалтерского учета в государственных учреждениях», зарегистрированного в Министерстве юстиции Республики Казахстан № 6443 от 25 августа 2010г., по принципу начисления. (Таблица 1) Таблица 1.
Различия отражения в бухгалтерском учете операции по методу начисления и по кассовому методу Показатель Кассовый метод Финансовые инвестиции, в том числе:
инвестиции в субъекты квазигосударственного сектора отражаются не отражаются Капитализированные затраты на
строительство, создание и реконструкцию долгосрочных активов (основных средств; нематериальных активов и др.) отражаются частично отражаются Доходы от управления активами, в том числе:
поступления части чистого дохода объекта инвестиции отражаются не отражаются
дивиденды на государственные пакеты акций
отражаются не отражаются
лицах отражаются не отражаются
доходов от аренды имущества отражаются не отражаются Таким образом, представляется, что основная цель перехода на МСФООС – это приведение системы бухгалтерского учета в государственном секторе в соответствие с требованиями конкурентоспособной экономики, обеспечение доступа
всем заинтересованным пользователям к информации, представляющей объективную динамику финансового положения и результатов деятельности государственных учреждений, а также консолидированного отчета государственного сектора. Приказом Министра финансов Республики Казахстан от 24 июля 2009 года № 318 «Об утверждении Плана действий по совершенствованию бухгалтерского учета и финансовой отчетности государственных учреждений на 2009-2013 годы» определены основные этапы реформирования системы бухгалтерского учета государственных учреждений (таблица 2): Таблица 2 Этапы реформирования бухгалтерского учета и финансовой отчетности государственных учреждений 2010 г.
2011 г. 2012 г.
2013 г. 485
В реализацию Бюджетного кодекса разработаны нормативные правовые акты по бухгалтерскому учету и финансовой отчетности государственных учреждений в соответствии с МСФООС и Разработка программного продукта «Бухгалтерский учет
в государственных учреждениях», обучение бухгалтеров «пилотной программы» Внедрение системы бухгалтерского учета и
финансовой отчетности в соответствии с МСФООС и методом начисления в пилотных госорганах, обучение бухгалтеров, а также внешних и внутренних аудиторов Внедрение системы бухгалтерского учета и
финансовой отчетности в соответствии с МСФООС и методом начисления во всех
государственных учреждениях На сегодня можно выделить следующие общие характеристики системы учета в государственном секторе:
каждому государственному учреждению и отчетность на общенациональном уровне;
отражать показатели исполнения бюджета, движение и финансовое положение государственных учреждений;
учреждений;
основываться на общепринятых принципах бухгалтерского учета, применимых к государственному сектору;
в системе бухгалтерского учета государственных учреждений необходимо применять одинаковые понятия, признание и терминологию;
неналоговых ресурсов. Основными принципами учета по методу начисления является соответствие с МСФООС, за исключением налоговых ресурсов, которые учитываются по кассовому методу. Причина в сложности определения точного налогооблагаемого события и его достоверной оценки. Реформа бухгалтерского учета государственного сектора в основном ложится на плечи бухгалтеров, поэтому их профессиональный уровень должен соответствовать современным требованиям и задачам проводимых реформ. Обучение проводится созданным при Министерстве финансов АО «Центр подготовки, переподготовки и повышения квалификации специалистов органов финансовой системы». Сотрудники Министерства финансов также задействованы в разъяснительной работе при проведении выездных семинаров в регионы Казахстана. По итогам проводимой реформы после успешного внедрения бухгалтерского учета по методу начисления в государственном секторе Казахстана ожидаются следующие результаты и формы завершения:
внедрению метода начисления в бюджетном учете;
введение в действие изменений и дополнений в Бюджетный кодекс;
совершенствование нормативной базы по бюджетному учету;
разработка и совершенствование методологической основы по переходу бюджетного учета на метод начисления с применением международного опыта; 486
совершенствование информационной казначейской системы с целью применения метода начисления. Для успешной поддержки проводимых реформ учета по методу начисления в государственном секторе Республики Казахстан необходимо продолжать проводить мероприятия по направлениям: дальнейшее сотрудничество с международными организациями, изучение международного опыта через стажировки специалистов Министерства финансов Республики Казахстан в странах, перешедших на метод начисления в государственном секторе, проведение семинаров и тренингов международными специалистами, разработчиками МСФООС и соответствующих информационных программ. Таким образом, новая система позволит оценивать эффективность финансирования деятельности государственного сектора и его реальную потребность в средствах для выполнения своих функций, также повысит прозрачность финансовой информации для принятия управленческих решений, реального планирования бюджетных расходов.
Литература 1.Приказ Министра финансов Республики Казахстан от 24 июля 2009 года № 318 «Об утверждении Плана действий по совершенствованию бухгалтерского учета и финансовой отчетности государственных учреждений на 2009-2013 годы». 2.Письмо Министерства финансов Республики Казахстан от 26 декабря 2011 г. № ДМБУА-2/22886 3.www.minfin.kz, раздел «МСФООС»
Д. А. Дисюков г. Астана ЭКОЛОГИЧЕСКИЙ ТУРИЗМ – ОСОБЫЙ СЕКТОР ТУРИСТСКОЙ ОТРАСЛИ
Человечество переселяется в города. Огромные агломерации поглощают все больше и больше людей, наполняя их жизнь суетой. Стресс - постоянный спутник городского образа жизни, условия которой не соответствуют ни психологическим, ни физиологическим потребностям человека. Человек - один из биологических видов - не в состоянии полностью "выйти" из природы, как бы того не хотелось. Горожанина тянет на природу, чтобы побыть наедине с ней, подышать свежим воздухом. Все эти особенности создают условия для развития экологического туризма. Вопросы экологии актуальны в последнее время, и требуют немедленных решений. Одним из вариантов решения проблемы может выступить туризм в направлении экология. Основная причина обращения к экологическому туризму коренится в неотрегулированности отношений в системе «туризм – экология». Отсюда, очевидно, и происхождение понятий «мягкий туризм» или «зеленый туризм». Именно ориентацией на экологическую составляющую в целях привлечения туристов можно объяснить повышенное внимание в последние годы к посещению мест с незагрязненной природой. Многочисленные опросы туристов показывают, что среди ведущих мотивов туристских путешествий на первый план все больше выдвигается стремление людей к общению с живой природой. И это общение следует реализовать в рамках организованного экологического туризма. Экологический туризм - особый сектор туристической отрасли, который подразумевает стремление в первую очередь к общению с природой, познанию ее объектов
487
и явлений, активному отдыху на природе /1/. Традиционные развлечения, бытовой комфорт отходят на второй план. По некоторым оценкам, он охватывает уже более 10 % туристического рынка, а темпы его роста превышают соответствующие темпы во всей индустрии туризма. История природы неразрывно связана с историей людей, создавших, "вторую природу" - искусственную среду обитания, которая вместе с природной образует единую окружающую среду. Субъект - объектные отношения (мир человека - мир природы) породили проблему взаимодействия человека и общества с окружающей природной средой, от решения которой зависит сохранность жизни на Земле. Одним из достойных способов разрешения этой проблемы, на мой взгляд, является экотуризм /2/. По мнению известного специалиста по туризму М.Б. Биржакова, экологический туризм – это одна из разновидностей природного туризма, объединяющего людей. Он считает, что сферой интересов этих туристов является окружающая природная среда, ее наблюдение и, в частности, ее охрана. География экологического туризма своеобразна. Если основные международные потоки традиционных туристов направлены из развитых стран в развитые, а среди принимающих стран лидируют Франция, США, Испания, Италия, то экотуристы направляются главным образом из развитых стран в развивающиеся /3/. Что сопутствует проявлению альянса - экология и туризм? Объектами собственно экотуризма (ecotourism) могут быть как природные, так и культурные достопримечательности, природные и природно-антропогенные ландшафты, где традиционная культура составляет единое целое с окружающей средой. Все большее распространение получает агротуризм, или агроэкотуризм (agroeco- tourism). Это туризм в сельской местности, при котором туристы во время своего отдыха ведут сельский образ жизни на фермах и хуторах. Развитие такого вида туризма наиболее актуально для стран Западной Европы (и отчасти США) с небольшим процентом естественных ландшафтов и высоким уровнем сельскохозяйственной освоенности территории. Особенности данного фактора являются характерными и для Республики Казахстан. Анализ туристского рынка Казахстана, проведенный Казахстанской Турист- ской Ассоциацией (КТА) и экспертами компании IPK в 2005 г. показал, что Ка- захстан обладает огромным потенциалом нетронутой природы с большим ко- личеством национальных парков и заповедников, а также выдающимся культурным наследием. Исследования и опрос (около 10 000 анкет), проведенные в Германии. Ве- ликобритании, Франции, Южной Корее и Японии показали, что среди иностранцев присутствует высокая заинтересованность в экологических турах в Казахстан. В Казахстане можно реализовать все разнообразие экотуризма по своему содержанию. Основывается это на разнообразии климатических, ландшафтных особенностей, а также Казахстан обладает уникальной культурой кочевого народа, что не менее интересно иностранному клиенту. Таким образом, Республика Казахстан имеет уникальные природные сокровища, вполне способна заявить о себе в качестве туристического центра мирового масштаба /4/. Экологический туризм приносит существенный доход в государственный бюджет. Особенно это касается развивающихся стран. Положение экотуризма в нашей стране нужно активизировать, и первые пути решения проблемы уже сделаны. В целях реализации Общенационального плана мероприятий по реализации Послания Главы государства народу Казахстана «Социально-экономического модернизация – главный вектор развития Казахстана» от 27 января 2012 года утвержденного Указом Президента Республики Казахстан от 30 января 2012 года № 261 разработан Системный план развития туризма.
В рамках концепции предусматривается 5 туристических кластеров, это - Астана, Алматы, Восточный Казахстан, Западный Казахстан и Южный Казахстан. Разработанная 488
концепция нацелена на создание проектов, такие как курортная зона Бурабай, которая относится к кластеру Астана, курорт Кендерли в Западном Казахстане, Катон-Карагай и Бухтарма на востоке республики и горнолыжный курорт Южный Каскелен кластер Алматы. Реализация проекта будет способствовать развитию экономики страны и приведет к стабильному росту доходов страны, и по предварительным расчетам реализация новой программы туризма на основе разработанных мастер-планов, позволит создать до 150 тыс. постоянных рабочих мест и привлечь от 5 до 7 млрд. долларов частных инвестиций /5/. В ноябре 2012 года в парижской штаб-квартире международного бюро выставок Астана была избрана местом проведения международной специализированной выставки EXPO в 2017 году с темой «Энергия будущего». Выставка «ЭКСПО-2017» — событие глобального масштаба. По значимости она сравнима с крупнейшими экономическими форумами, а по туристической привлекательности — с самыми популярными спортивными играми мира. Выставка будет способствовать привлечению в нашу страну крупных инвестиций и инноваций. Вырастает потребность в «своем туризме» внутреннем, с использованием всех приоритетов страны. А ведь сегодня турфирмы и турагентства пропагандируют далеко не экотуризм. Надо изучить принципы воздействия туризма и экотуризма, в частности, на окружающую среду регионов Казахстана. На многих территориях экологический туризм может стать отраслью специализации, представляя конкурентоспособную альтернативу разрушающей природу хозяйственной деятельности человека.
Литература 1.
Биржаков М.Б. Введение в туризм. – М, 2005 2.
Ердавлетов С. Р. География туризма история, теория, методы, практика. Алматы, 2000 3.
Самойленко А.А. География туризма. Ростов н/Д, 2006 4.
P. P. Шайкенова, К.Р. Мамутова // Сборник статей Всероссийской научно- практической конференции «Экологический и этнографический туризм: становление, проблемы и перспективы развития», Хабаровск, 2009 5.
Статья в газете «Казахстанская правда» (22 июня 2013 г)
жүктеу/скачать 5,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|