ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
«ӨРЛЕУ» БІЛІКТІЛІКТІ АРТТЫРУ ҰЛТТЫҚ ОРТАЛЫҒЫ
АҚМОЛА ОБЛЫСЫ БОЙЫНША ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ БІЛІКТІЛІГІН АРТТЫРУ ИНСТИТУТЫ
«ЖАҢА СИПАТТАҒЫ ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН:ТӘУЕЛСІЗДІККЕ
25 ЖЫЛ» ТАҚЫРЫБЫНДА ОБЛЫСТЫҚ ҒЫЛЫМИ
ПРАКТИКАЛЫҚ КОНФЕРЕНЦИЯСЫНЫҢ
МАТЕРИАЛДАР ЖИНАҒЫ
СБОРНИК МАТЕРИАЛОВ
ОБЛАСТНОЙ НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКОЙ КОНФЕРЕНЦИИ
«НОВЫЙ КАЗАХСТАН-В НОВОМ ЛИЦЕ:
25 ЛЕТ НЕЗАВИСИМОСТИ»
Көкшетау
қараша, 2016 ж.
2
ББК 74.04
М 34
Редакционная коллегия:
Исимбаев Е. Т., директор филиала АО «НЦПК «Өрлеу» «ИПК ПР по Акмолинской
области»
Акишева А. К., заместитель директора филиала АО «НЦПК «Өрлеу» «ИПК ПР по
Акмолинской области»
Иманова А.Н., начальник отдела по связям с общественностью и издательской
деятельности филиала АО «НЦПК «Өрлеу» «ИПК ПР по Акмолинской области»
М 34 Сборник материалов областной научно-практической конференции «Новый
Казахстан - в новом лице: 25 лет независимости» Составитель: Уалиев С.С., старший
преподаватель кафедры инновационных технологий и методики преподавания
естественно-научных (гуманитарных) дисциплин. /Филиал АО «НЦПК «Өрлеу» «ИПК
ПР по Акмолинской области». 2016 г. – 474 с.
Сборник издан в редакции авторов статей
© Филиал АО «НЦПК «Өрлеу»
«ИПК ПР по Акмолинской области», 2016 г.
3
Кіріспе
Тәуелсіздіктің 25 жылдығын мерекелеудің негізгі мақсаты мемлекеттіліктің,
халықтың бірлігі мен барлық қазақстандықтардың «Мәңгілік ел» құндылықтарының
аясында топтасуын одан әрі нығайту болып табылады. Қазақстанның Тәуелсіздіктің
25 жылы ішіндегі жетістіктері мен табыстарын паш ету. Одан әрі табысты даму үшін
қазақстандық қоғамды топтастырудың өзегі болып табылатын «Мәңгілік ел»
жалпыұлттық патриоттық идеясы мен оның құндылықтарын ілгерілету. Бірегейлік
пен бірлікті нығайту. Ел үшін мақтаныш сезімін нығайту.
Мемлекеттің басты стратегиялық міндеті – әлемнің дамыған 30 елінің қатарына
кіруін іске асыруға еліміздің барлық азаматтарын тарту.
Бұл дәуірлік оқиға – халқымыздың сан ұрпағының орындалған армандары мен
үміттерінің нәтижесі. Егемен дамудың 25 жылы ішінде Қазақстан әлемнің ең дамыған
50 мемлекет қатарына енді, Стратегия – 2030-ды мерзімнен бұрын іске асырды,
Стратегия – 2050, «100 нақты қадам: баршаға арналған қазіргі мемлекет» Ұлт
жоспарын жүзеге асыра бастады.
Бүгін Қазақстанды әлемдік қауымдастық – Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы
елдерінің арасында жаңғырған өзгерістердің көшбасшысы деп біледі. Еуропадағы
қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымдағы төрағалық, Астана Саммиті, Ислам
ынтымақтастық ұйымындағы, Шанхай ынтымақтастық ұйымындағы, Азиядағы өзара
ықпалдастық және сенім шаралары жөніндегі кеңестегі, Еуразиялық экономикалық
одаққа төрағалық – бұл Қазақстанның жүргізіп жатқан саясатының арқасында қол
жеткізген үздік жетістіктері.
Тәуелсіздіктің 25 жылы тарихымыздың алтын кезеңі деп толық негізбен айта
аламыз. Тарихи өлшеммен алғанда осы қысқа мерзімде, Қазақстан совет
республикаларының құрамында болған белгісіз елден, аймақтық көшбасшыға
айналды. Ал, Президентіміз
Н.Ә. Назарбаев
адамзаттың жаңа тарихын айқындаушы
алдыңғы қатарлы әлемдік лидерлердің қатарына енді.
Жиырма бес жыл ішінде елдің әл-ауқатын көтеріп, төл мәдениетіміз бен
мемлекеттік тілді жаңғырту ісінде қыруар жұмыстар атқарылды. Елімізде білім,
ғылым, денсаулық, мәдениет, спорт салалары айрықша даму үстінде.
Ел тарихында осындай бірегей белесті толайым табыстармен қарсы алу баршамыз
үшін үлкен мақтаныш және де үлкен сын.
Тәуелсіздіктің 25 жылдығына арналған шаралардың нәтижесінде қоғамның идеялық
және рухани-мәдени бірігуінің тереңдеуі, қазақстандықтардың санасына мемлекеттілік
пен Тәуелсіздік құндылықтарын, патриоттық сезімін қалыптастыру, жасампаздық пен
жаңа белестерге ұмтылуы күтіледі.
Жалпы барша қазақстандықтар үшін Тәуелсіздіктің мәні де, маңызы да айырықша.
Өйткені біз азаттықтың арқасында тарихымызды түгендеп, тілімізді, дінімізді қайта
оралттық. Ендігі мақсат – осы жетістіктің барлығын жас ұрпаққа жеткізе білу.
4
ПЛЕНАРНОЕ ЗАСЕДАНИЕ
НОВЫЙ КАЗАХСТАН В НОВОМ МИРЕ
Исимбаев Еркин Турашевич,
директор ФАО «НЦПК «Орлеу» «ИПК ПР»
по Акмолинской области»
Қазақ халқы көп жылдан бері Тәуелсіздікті аңсап келді. Ата-баба
ұрпақтарымыздың ерен еңбегінің арқасында Тәуелсіздікке ие болып отырмыз. Әрбір
қазақстандықтар үшін бұл мерекені атап өтудің ерекше маңызы бар.
В наступивший юбилей целесообразно говорить и показывать все
достижения страны. Потому что Независимость является основой всего
существования государства. Именно укрепление Независимости - основной смысловой
стержень деятельности всех государственных органов.
Вместе с тем, это самая важная
ценность.
О периоде времени со дня, когда впервые Казахстан обрел юридически
оформленный статус независимого государства, признанного мировым сообществом
(16 декабря 1991 года был принят Конституционный закон "О государственной
независимости Республики Казахстан") Н.А. НАЗАРБАЕВ, Президент Республики
Казахстан сказал "Годы, равные векам, эпоха, равная столетиям". Действительно,
это эпохальное событие - результат сбывшихся чаяний и надежд многих поколений
нашего народа.
За 25 лет независимого развития Казахстан вошел в число 50-ти самых развитых
стран мира, досрочно реализовал Стратегию-2030, начал реализацию Стратегии-
2050, Плана Нации "100 конкретных шагов: современное государство для всех".
Сегодня Казахстан - лидер модернизационных преобразований среди стран
Содружества Независимых Государств.
Председательство в Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе,
Астанинский саммит, председательство в Организации Исламского сотрудничества,
Шанхайской организации сотрудничества, Совещании по взаимодействию и мерам
доверия в Азии, Евразийском экономическом союзе - это знаковые события, которые
стали возможны благодаря проводимой Казахстаном политике.
Подводятся итоги в различных сферах деятельности в рамках всего государства.
Разумеется, 25-летие Независимости - это итог не только 2016 года, но и всех лет
независимого государства. Если же заглянуть в прошлое, то становится очевидным -
в педагогике с давних времен подчеркивалось, что непрерывная работа учителя над
собой является одним из обязательных условий его успешной деятельности.
Институт повышения квалификации педагогических работников - это
организация,
которая
оказывает
поддержку
и
способствует
развитию
профессионального мастерства педагогов нашей области. Это непрерывная работа
по выявлению, обобщению и распространению педагогического опыта, накопленного
в школе, совершенствования педагогического мастерства учителей предметников,
развития их инициативы и творчества.
Безусловно, заслуги института повышения квалификации в области для
педагогического сообщества немалые. Цифры говорят следующее. Со времени
основания «Өрлеу» повысили квалификацию, обучившись на уровневых курсах по
5
международному стандарту (обучение длится три месяца), 2050 учителей. Что,
несомненно, повышает статус педагога, способствует повышению категории, в том
числе досрочно.
За последний 2016 год, в год 25-летия, по обновлению содержания образования
обучено 2065 педагогов. Кроме этого краткосрочные (двухнедельные) курсы
завершили 2624 учителя Акмолинской области.
Однозначно, новый подход к обновлению образования сможет реализовать
только учитель, способный формировать у учащихся:
- умения самостоятельно приобретать знания,
-коммуникативные качества,
-навыки управлять информацией и технологиями,
-умения решать проблемы.
Подготовку такого учителя осуществляет в настоящее время руководство,
преподавательский и тренерский состав сотрудников ИПК ПР.
В течение года институтом проведено немало важных мероприятий, и мы
являемся тому свидетелями. Конференция, посвященная 65-летию Института, Форум
образования взрослых, Ярмарка педагогических инноваций, обучающие и
практические семинары, круглые столы и т.д. Качество образования, в первую очередь,
определяется качественно подготовленными учителями.
Институт повышения квалификации педагогических работников Акмолинской
области все эти годы работает в тесном контакте со школами области и районными
методическими службами, оказывая профессиональную помощь учителям и всем
педагогическим работникам, обеспечивая непрерывное педагогическое образование.
Сегодня это признанный научно-методический центр области, который успешно
осуществляет целенаправленную работу по подготовке педагогического корпуса
области к переходу на обновленное содержание образования и готов к реализации
основополагающих документов системы образования Республики Казахстан.
Важно отметить, что институт отличается активной гражданской позицией и
сотрудничает с организациями акимата Акмолинской области и города Кокшетау.
Центр образования взрослых «Парасат» ОО «Организация образования взрослых
Акмолинской области» стал победителем ярмарки проектов по социальному
предпринимательству, заняв 1 место. ОО «Развитие критического мышления» стало
победителем в номинации «Интеллектуальная нация» «Лучшее НПО в сфере
достижения лучших показателей в области образования и науки».
Желаю нашему коллективу совместно с учительством области при поддержке
государственных органов, общественных объединений открыть новые горизонты
деятельности, задумать интересные проекты и успешно их осуществить. Ведь идущее
обновление содержания образования невозможно без Вашего активного участия.
6
«МӘҢГІЛІК ЕЛ» ҰЛТТЫҚ ИДЕЯСЫ – ХАЛҚЫМЫЗДЫҢ
ҰЛЫ БАҒДАРЫ»
Абжаппаров Абдумуталип Абжаппарович,
Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау
мемлекеттік университетінің ректоры,
техника ғылымдарының докторы, профессоры
Құрметті конференцияға қатысушылар!
Санаулы күндерден кейін біз азаттық туын желбіретіп, тәуелсіз мемлекет
атанғанымыздың 25 жылдық мерейтойын тойлаймыз.
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың
«Қазақстан жолы-2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты халыққа арнаған
Жолдауында: «Біз үшін ортақ тағдыр – бұл біздің Мәңгілік Ел, ұлы Қазақстан! Ең басты
құндылық, бұл Қазақстанның тәуелсіздігі. Тәуелсіздікке қол жеткізгеннен гөрі, оны
ұстап тұру әлдеқайда қиын. Бұл әлем кеңістігінде ғұмыр кешкен талай халықтың
басынан өткен тарихи шындық . Өзара алауыздық пен жан-жаққа тартқан берекесіздік
талай елдің тағдырын құрдымға жіберген, тіршілік тезіне төтеп бере алмай жер бетінен
ұлт ретінде жойылып кеткен елдер қаншама. Біз өзгенің қателігінен, өткеннің
тағылымынан сабақ ала білуге тиіспіз. Ол сабақтың түйіні біреу ғана – Мәңгілік ел
біздің қолымызда. Ол үшін өзімізді үнемі қамшылап, ұдайы алға ұмтылуымыз керек.
Байлығымыз да, бақытымыз да болатын Мәңгілік тәуелсіздігімізді көздің
қарашығындай сақтай білуіміз керек» деген болатын.
Осы орайда, біздің ең басты мақсатымыз – тату-тәтті, ынтымағы жарасқан, көп
ұлтты халқымыздың тыныштығы мен көркейіп өсуі Қасиетті тәуелсіздігімізді мәңгілік
етіп, «Мәңгілік Елге» айналу, тәуелсіздігімізді сақтап, елдігімізді нығайту әрбір
Қазақстандықтың ең басты мақсаты болып табылады. Өйткені, тәуелсіздік ұғымы
халқымыздың ұлы мұраты, сан ғасырлар бойғы арманына айналған, сонау Алаш
тұлғаларының зердесі мен өнегесімен келген аманаты болатын.
«Мәңгілік Ел» – жалпы қазақстандық ортақ шаңырағымыздың ұлттық идеясы,
бабаларымыздың арманы. Мәңгілік Ел - мемлекеттің ғасырлар тоғысында, ірі
державалар арасында бәсекеге төтеп беріп, өзіндік қорғаныс саясатын ұстану дегенді
білдіреді.
Тәуелсіздіктің тұрақтылығы мен мәңгілігі қазіргі ұрпақтың түсінуінде жатыр. Осындай
қасиетті ұғымның мәнін жете ұғынып, бағасын біліп, зердесіне сіңіру қазіргі ұрпаққа,
мына отырған сіздер мен бізге жүктелер -үлкен міндет.
Қазақстанды жарқын болашаққа жетелейтін жастарымыз бабаларымыз аңсап
өткен тәуелсіздіктің туын жықпай, желбірете білуі тиіс. Өйткені, бабаларымыздың
ұлан байтақ жерін қалай қорғағанын, бостандықты қалай аңсап-қадірлегенін білеміз.
Жастар сондай текті ұрпақтан екендіктерін сезініп, осы «Тәуелсіздік», «Мәңгілік Ел»
ұғымдарын саналарына сіңіріп, қастерлеуге міндетті.
Жаңарудың, өміршеңдіктің негізі жастар болып табылады. Бұл үшін азаматтар тәлім-
тәрбие мен ғылымға баса мән беріп, біліммен мықтап қарулануы қажет. Елдің
экономикалық, рухани жағдайының дамып, өркендеуі, ұлттың бәсекеге қабілеттілігін
арттыру халықтың білім деңгейімен де тығыз байланысты. Қазіргі кезде бұл бағытта
нәтижелі жұмыстар атқарылып та жатыр. Жастар «Болашақ» бағдарламасының
7
аясында шетелдерде білім алып, шетел тәжірибесінің артықшылықтары мен
кемшіліктеріне көз жеткізіп, санасына тоқып, еліміздегі маңызды қызмет салаларында
сол тәжірибелерін қолданып еңбек атқаруда.
Өздеріңізге белгілі,
Қазақстан Республикасы Президентінің «Болашақ»
Халықаралық бағдарламасы 1993 жылы қабылданған. Бұл бастаманың негізгі идеясы
- дарынды жастардың шет елдерде білім алуы. Стипендия қызметте табысты өсудің,
түлектердің кәсіби мамандануының кепілі іспеттес. Бұның дәлелі ретінде
бағдарламаның көптеген түлектері мемлекеттік қызметте, мемлекеттік және
халықаралық ұйымдарда, акционерлік құрылымдарда жауапты қызметтерді атқарып,
мемлекеттік және халықаралық жобаларға қатысып, еліміздің дамуына өз үлестерін
қосуда. Бүгінде жоба аясында әлемнің үздік жоғары оқу орындарында магистратура,
аспирантура және докторантура бойынша білім алуға, сондай-ақ қысқа мерзімді
тәжірибеден өтуге мүмкіндік бар.
Аталған білім беру жобасы іске қосылғаннан бері елімізде сегіз мыңнан астам азамат,
ал Ақмола облысы бойынша 900-ден астам адам
шәкіртақыға ие болды.
«Мәңгілік Ел» идеясын жүзеге асырып, одан әрі дамытатын жастар болғандықтан
олар ең алдымен білімді, ұлттық құндылықтар мен заманауи игіліктерді өз бойына
біріктіріп, ұштастыра білген, өз елінің нағыз жанашыр азаматтары ретінде қалыптасуға
талпынуы керек. Сондықтан ең алдымен жастардың білім жүйесіне аса назар аударып,
оларды қазіргі заманға сай білім деңгейіне көтеру қажет. Қазақстанның егемендігінің
мәңгі болуы-әділ де дұрыс, жауапкершілігі жоғары тіл саясатын жүргізудің арқасында
іске асары анық. Елбасы халыққа жолдауында «қазақ тілі –біздің рухани негізіміз.
Біздің міндет оны барлық салада белсенді пайдалана отырып дамыту» деп атап өтті.
Елімізде жаңа қоғам талаптарына сай кешенді де, жүйелі мемлекеттік тіл саясаты
жүргізілуі тиіс. Мемлекеттік тілді білу – парыз, өзге тілдерді үйрену – қажет.
Сондықтан «Үш тұғырлы тіл» мәселесі қолға алынды.
Мемлекет басшысы “Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан” атты Қазақстан халқына
Жолдауында: “Қазақстан халқы бүкіл әлемде үш тілді пайдаланатын жоғары білімді ел
ретінде танылуға тиіс. Бұлар: қазақ тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі — ұлтаралық
қатынас тілі және ағылшын тілі —жаһандық экономикаға ойдағыдай кірігу тілі”, —
деген болатын.
Елбасы: «Қазақ, қазақпен қазақша сойлессін» дегенді тағы да айтты. Шынымен
ұлттың ұлттық мүддеге қызмет ету үшін әркім өзгені емес, өзін қамшылауы тиіс. Сонда
ғана қазақ тілі жаппай қолданыс тіліне айналмақ. Тілге құрмет – елге құрмет екендігін
ұмытпағанымыз абзал. Қазақ тілін шын мәніндегі конституциялық мәртебесіне
көтерген кезде ғана, біз өзімізді Қазақ мемлекеті дей аламыз. Ал бұл – барлық
азаматтардың Отан намысы алдындағы жалпы жауапкершілігі.
Мемлекеттік тіл мәртебесінің жоғарылауы оның кеңсе тілі ретінде орнығуына
тікелей байланысты екені анық. Бұл бағытта да біршама істер жасалынып жатыр. Егер
бұдан он жыл бұрын іс-қағаздардағы мемлекеттік тілдің үлесі облыс бойынша 22,3%
болса, қазіргі таңда бұл көрсеткіш 90 % -дан асып кетті. Бұл қазақ тілін кеңінен қолдану
жөніндегі кешенді шаралардың аясында атқарылған жұмыстардың жемісі.
Қазақстан – бірегей ел. Біздің қоғамда әртүрлі мәдени элементтер бір-бірімен
біріккен және бірін-бірі толықтырып тұрады, біріне-бірі нәр беріп тұрады. Біз өзіміздің
ұлттық мәдениетіміз бен дәстүрлерімізді осы әралуандығымен және ұлылығымыз бен
қосып қорғауымыз керек.
Бірлігі бар ел озады, бірлігі жоқ ел тозады-дейді халық даналығы.
8
Біз – көп ұлтты қоғамбыз. Біз қоғамдық келісімді сақтауға және нығайтуға
тиіспіз. Әрбір қазақстандықтың бойында, балаларымыздың бойында жаңа
қазақстандық патриотизм сезімдерін тәрбиелеуіміз керек. Бұл ең алдымен елге және
оның игіліктеріне деген мақтаныш сезімі.
Қазақстан – біздің қасиетті мекеніміз. Кейінгі ұрпақ осынау қастерлі өлкеде өмір
сүріп, өркен жаятын болады. Барлық ұлт өкілдерімен тіл табысып, тату-тәтті
бейбітшілік пен келісімде өмір сүру – баршамыздың басты қағидамыз.
Қорыта келе, «Мәңгілік ел» ұлттық идеямызды – балабақшада тәрбиеленіп
жатқан бүлдіршіндерден бастап, оқушыларға, студенттерге, жастарға жеткізу үшін ат
салысуымыз қажет. Олардың санасына, өмір салтына сіңген құндылық пен сенім
«Мәңгілік ел» орнатудың қозғаушы күші болары күмәнсіз.
Осы орайда, Қазақстан Республикасына Еңбек сіңірген қайраткері, Л.Н.Гумилев
атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры, филология ғылымының
докторы Серік Негимовтың сөзімен аяқтасам: «Жеріміз, халқымыз, тіліміз, дәстүріміз,
мәдениетіміз, ғылымымыз әрі қарай дами берсін» демекпін.
Құрметті әріптестер, Сіздердің баршаңызға ғылым мен білім жолындағы
істеріңізге шығармашылық табыс тілейміз. Еліміз үшін жасап жатқан еңбектеріңіз
жемісті болсын!
ОБЩНОСТЬ ЯЗЫКА – НЕЗЫБЛЕМАЯ ОСНОВА НАЦИОНАЛЬНОЙ
ИДЕИ «МӘҢГІЛІК ЕЛ»
Елюбаев Мади Сагинтаевич,
ректор Кокшетауского университета им. А. Мырзахметова,
доктор юридических наук, профессор
С обретением Независимости 16 декабря 1991 г. Казахстан провозгласил своим
официальным курсом реформирование экономики и политической системы,
направленных на построение демократии, правового государства и рыночной
экономики. За годы суверенного развития в стране произошли значительные
преобразования. В современных условиях в Казахстане созданы благоприятные
условия для сохранения и укрепления национальной стабильности: унитарный
характер государства как гарантии целостности страны и успешности политических
преобразований, становление республики как субъекта новых геополитических реалий
и действующего игрока на международной арене, формирование казахстанского
социума как общности граждан разных этносов на основе их гражданской
идентификации.
Главным
фактором,
предопределившим
обусловленность
проведения
казахстанских реформ, является социально-политическая значимость Посланий
Президента РК Н.А. Назарбаева народу Казахстана. В Послании народу Казахстана 17
января 2014 «Казахстанский путь - 2050: Единая цель, единые интересы, единое
будущее» Глава государства Нурсултан Назарбаев изложил и обосновал совершенно
новую концепцию в отечественной истории - «Мәңгілік Ел». «Жизнь народа
прирастает с каждым его следующим поколением. Поэтому нет мечты выше, чем мечта
о Вечности Народа. Мәңгілік Ел – это идея, которая открывает завтрашний день,
выражает веру в будущее, это символ необратимой и прочной стабильности…»
9
отметил в своем выступлении Н.А. Назарбаев на торжественном собрании,
посвященном Дню Независимости Республики Казахстан 15 декабря 2014 г. [1]
Мәңгілік Ел - это национальная идея и государственная идеология нашего
государства, которая базируется не только на многовековой мечте нашего народа, но и
на конкретных результатах развития Казахстана за годы независимости.
Патриотический акт «Мәңгілік Ел» был принят на XXIV сессии Ассамблеи народа
Казахстана. За годы независимости созданы главные ценности, которые объединяют
всех казахстанцев и составляют фундамент будущего нашей страны это:
Независимость Казахстана и Астана; общенациональное единство, мир и согласие;
светское государство и высокая духовность; устойчивый экономический рост на
основе инноваций; общество всеобщего труда; общность истории, культуры и языка;
национальная безопасность и глобальное участие Казахстана в решении общемировых
и региональных проблем. Казахстанский народ призван укреплять, хранить и
передавать незыблемые основы Мәңгілік Ел. [2]
Консолидирующие
ценности
казахстанской
национальной
идеи
и
государственной идеологии Мәңгілік Ел лежат в основе дальнейшего
совершенствования личности гражданина Республики Казахстан. Общее развитие и
воспитание молодого поколения страны должны отвечать всем нормам казахстанской
морали. Воспитание личности человека, гражданина происходит в семье, кругу друзей,
знакомых и в сфере образования. Являясь институтом социализации личности система
образования в Казахстане должна активно реализовывать общенациональные ценности
Мәңгілік Ел. Впитывая их со школьной скамьи, взрослеющие казахстанцы, будут нести
их в своих мыслях и в своих сердцах всю жизнь. И именно этим определена роль
образовательной системы страны в реализации, сохранении и укреплении идеи
Мәңгілік Ел. Воспитание гражданина Республики Казахстан является самым важным
фундаментом устойчивого и успешного государства.
Национальная идея Мәңгілік Ел направлена на формирование национальной
идентичности и культурной целостности через возрождение национального
мировоззрения, духовных истоков, составляющих сущность самобытной истории и
культуры. Сегодня Казахстан обрел мировую известность как миролюбивая страна с
уникальной моделью межэтнической толерантности и общественного согласия. В
стране проживают представители более 100 этносов, носители различных культурных
традиций, религиозных верований и языков. Все они живут в мире и согласии, уважая,
и понимая друг друга. Взаимопонимание людей, говорящих на различных языках,
обусловлено взвешенной языковой политикой инициатором, которой выступил глава
государства Н. А. Назарбаев.
Внимание Лидера нации к этой составляющей государственной политики,
очевидно, заслуживает самого пристального изучения и анализа, поскольку именно в
нашей стране реализуется уникальный проект, инициированный Главой государства, -
триединство языков. В современном мире, полиязычном и мультикультурном, как
ни¬когда актуальна проблема сопряженности языков, поиск эффективных и
жизнеспособных программ в области языков по консолидации обществ. В своих
выступлениях и обращениях Президент страны Нурсултан Абишевич Назарбаев
неод¬нократно говорил о важности и значимости развития полиязычия для
многонационального казахстан¬ского общества. Идею триединства языков в
Казахстане Президент впервые озвучил ещё в 2004 г., впо¬следствии неоднократно к
ней возвращаясь.
10
Языковая консолидация в полиэтничном государстве – задача благородная, но
трудная и тернистая. Руководство страны в развитии языковой сферы исходит из
осознания ее, как таковой, чрезвычайно тонкой субстанции, из факта, что изменения в
ней, соответственно, происходят гораздо медленнее, нежели в менталитете в целом.
Однозначно в позиции политического руководства и то, что государственный язык –
основа нашей государственности, ключевой фактор единения всех казахстанцев. Глава
государства акцентирует внимание на том, что в реализации языковой политики
должны быть созданы условия, при которых следующее поколение Казахстана сможет
работать в обстановке реально функционирующего двуязычия, а в недалеком будущем
– трехъязычия (казахский, русский, английский). В своей речи, посвященный 10-летию
образования Ассамблеи народа Казахстана, Президент основой нашего единства
назвал сбалансированную языковую политику: «Крайне важно, что за прошедшие годы
в нашем обществе произошло осознание роли казахского языка и культуры как
фундамента, на котором строится все здание нашей государственности. Вместе с тем,
мы и впредь будем вести политику поддержки русского языка как важного условия
интеграции нашей страны в глобальный мир и уважительно относиться к языку других
народов, проживающих в республике. Знание языков дает возможность современному
человеку и, особенно молодому, перспективу востребованности в многоязычном
обществе. Сегодня девизом молодежи может быть: «Если желаешь быть
востребованным – знай языки» [3]. Язык есть один из основных признаков нации,
важнейший элемент ее культуры, бесценный хранитель традиции народа, могучее
средство обучения и воспитания человека. Государственный язык – основной признак
лингвистической независимости суверенного народа, выполняющий общественно
значимые функции в пределах государства. За годы независимости, несмотря на
некоторые издержки, в стране происходят заметные изменения в этнонациональных и
этнокультурных сферах.
Общество постепенно идет к пониманию того, что народ, воспитанный в лучших
традициях владеющий своим родным языком и уважительно относящийся к языку и
культуре другого народа – способен к гражданскому согласию и миру. Уважение к
стремлению казахской нации сохранить свою национальную самобытность, возродить
язык, историю и культуру со стороны представителей различных наций и народностей
республики должны стать опорой стабильности страны и основой доверия и понимания
между людьми.
В Республике Казахстан разработаны и утверждены Программы повышения
квалификации педагогических кадров по обновленному содержанию среднего
образования, в школах занятия ведутся на трех языках. Развитие трехъязычного
образования в казахстанских школах будут осуществляться по опыту 33
экспериментальных школ для одаренных детей, 20-ти Назарбаев Интеллектуальных
школ [4].
Согласно Дорожной карте Казахстана происходит активное внедрение в
образование полилингвистичного обучения, например, в Акмолинской области в
рамках программы полиязычия работают три школы: профильная школа полиязычия
№ 3 им. М.Габдуллина, АО "Назарбаев интеллектуальная школа", Казахско-турецкий
лицей. На реализацию идеи триединства языков направлены программы, формы и
методы обучения в Кокшетауском университете им. А. Мырзахметова. Для
выполнения этой задачи необходимо сохранять лучшие традиции казахстанского
образования и одновременно обеспечивать получение качественных знаний,
соответствующих международным стандартам, что возможно только при повышении
11
уровня языковой подготовки студентов, воспитания у них лингвистического сознания.
Большое внимание при этом уделяется полиязычному образованию, которое
рассматривается
как
инструмент
подготовки
молодого
поколения
к
жизнедеятельности.
В Кокшетауском университете им. А. Мырзахметова модель полиязычного
образования реализуется в течение последних двух лет. И имеет свои положительные
результаты, при трудоустройстве выпускников. Успешность овладения иностранными
языками в университете способствует функционирование мультимедийных центров,
оснащенных современной цифровой аудио- видеоаппаратурой, компьютерами,
интерактивными досками и другими средствами. Для обработки и закрепления умений
и навыков устной речи проводятся дискуссии, дебаты, презентации на английском
языке. В дальнейшем выпускники университета могут применить и применяют
полученные знания в работе с иностранными компаниями.
Казахстан постепенно реализует программу «Триединство языков», выявляет
недостатки, дорабатывает и меняет незначительно алгоритм поэтапного включения
английского языка в образования на всех уровнях. Достаточно много появляется
критической литературы по организации внедрения программы, как в средствах
массовой информации, так и в научном мире. Так, основной рекомендацией для
решения поставленных проблем должно стать качественное обучение педагогических
кадров на всех уровнях образования, владение английским языком должно быть на
высоком уровне, чтобы занятия в полилингвальных группах проходило с
использованием инновационных технологий. Во время реализации программы
полиязычия в школах и вузах Казахстана было выявлено, что педагоги владеют
недостаточным английским языком и иногда казахским. Программа "Болашак", курсы
повышения "Орлеу", Назарбаев школы стали площадкой для повышения языковой и
методической подготовки учителей полиязычных групп, которые проводят
поуровневое продолжительное обучение.
Государство делает абсолютно все для гармоничного и всестороннего развития
всех этносов, проживающих в нашей стране. Сейчас перед каждым казахстанцем стоит
задача сберечь эту гармонию. Для этого очень важно стремиться к взаимопониманию,
пытаться не просто слушать, но и слышать друг друга. Глава государства не устает
подчеркивать духовную составляющую общественных процессов. Говоря о
достижениях Независимости, Нурсултан Назарбаев особый упор делает на то, что
наряду с экономическими устремлениями и политическими реформами необходимо в
первую очередь заниматься воспитанием подрастающего поколения, с детства
внедрять трёхъязычие, прививать любовь к Родине [5].
Таким образом, совершенно очевидно, что полиязычие – есть один из оптимальных
путей осуществления лингвистической подготовки специалистов. Именно оно
обеспечивает, в конечном счете, полное и глубокое усвоение знаний, формирование
умений и устойчивых языковых навыков в овладении языками, а также формирование
готовности специалистов к самоопределению, профессиональному самообразованию,
дальнейшую успешную интеграцию в социальное пространство Республики Казахстан
и шире - в мировое образовательное и профессиональное пространство.
Достарыңызбен бөлісу: |