1627 жылы ойрат жорығынан оралған Есім
хан Тұрсынды талқандайды, антты бұзғаны
үшін оны өлтіреді.
XVII ғасырдағы қазақ ауыз әдебиетінің
көрнекті өкілдерінің бірі-Марғасқа
жыраудың жырында да Есім ханның Тұрсын
ханды өлтіруі туралы жырланады. Онда
былай делінеді:
"Ей, Қатағанның хан Тұрсын,
Кім арамды ант ұрсын,
Жазықсыз елді еңіретіп,
Жер тәңірсіп жатырсың.
Хан емессің қасқырсың,
Қара албасты басқырсың,
Алтын тақта жатсаң да,
Ажалы жеткен тақсырсың
Еңсегей бойлы ер Есім,
Есігіңде келіп тұр:
Алғалы тұр жаныңды,
Шашқалы тұр қаныңды!"
Есім ханның билігі тұсында (1598-1645) халық
жадында
"Есім салған ескі жол" деген атпен қалған әдеп-
ғұрып нормаларын қалыптастырған
конституциялық құжат болғаны белгілі.
"Есім ханның ескі жолы"-дәстүрлі қазақ қоғамындағы заңдардың
жиынтығы. Оның негізін Қасымхан салған болатын (1511-1523). Заң
жинағында Қыпшақ, Шағатай және басқа ұлыстарда қолданылатын
әртүрлі жарғылар енгізілді. Есім хан өзіне дейін көп өзгеріске ұшырай
қоймаған Қасымның заңдарын іс жүзінде қолдануды өзі билік жүргіз-
генде қатаң талап етті. Қасымның заңы Есімнің арқасында сол дәуірдің
әскери - саяси және әлеуметтік қажеттіліктеріне, халықтың тұрмысы
Достарыңызбен бөлісу: |
