Түйін сөздер: Түркістан әдебиеті, Алаш, М.Жұмабаев, А.Фитрат, отаршылдық.
«Түркістан» өз мағынасында байырғы аймақ атауы ретінде әлі қайта қолданысқа түсе
қоймағандықтан, «Түркістан әдебиеті» де Қазақстан, сондай-ақ басқа да елдерде бір мәдени-рухани
кеңістік әдебиеті мағынасында түсінілмей келеді. Қазақ және түрік тілді халықтардың әдебиеті
тарихын дәуірлеуде «Түркістан әдебиеті» деген аталым қалыптаспаған. Бүгінгі күнде бұл іс жүзінде
тек Түркия ғылымында ғана сөз болып келеді [1, 16]. Соңғы уақытта Еуропаның кейбір зерттеушілері
де осы аталымды қолдана бастады. Түркістан және оның әдебиеті – шын мәнінде жаңалық емес,
тек қайта оралып жатқан дәстүрдің жалғасы болып табылады. Отандық ғылымымызда да «түркі»
болып бұрмаланған түрікті өз атымен атау және Түркістанның төл мағынасын таныту сияқты жақсы
бастама байқалады.
Түркістан әдебиеті деп бүгіндері Орталық Азия аймағы саналатын Қазақстан, Өзбекстан
(Қарақалпақ автономиясымен қоса), Қырғызстан, Түрікменстан, түрік-шағатайды жатсынбаған
Тәжікстан республикаларының және Қытайдағы Шығыс Түркістанның, яғни шын мәніндегі Тұтас
Түркістанның ежелден қалыптасқан ауыз әдебиеті мен қазіргі әдебиетіне дейінгі ұзын тарихы мен
|