Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ Хабаршысы

458

заңнамасын  айтарлықтай  бұзу  жағдайынша  қылмыстық  жауапкершілік  қарастырылған,  1997 

жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 146 және 147 баптарымен 

анықталған.  Тәуелсіз  Қазақстанның  мемлекеттілігінің  даму  кезеңінде  осы  баптар  бойынша 

қылмыстың істер қозғалмаған, себебі сайлау заңнамасын қатаң бұзу болмаған. Бақылаушылардың 

халықаралық  миссиялары  қылмыстық-құқықтық  қарастыруды  қажет  ететін  әрекеттер  туралы  өз 

ұйғарымдарында көрсетпеген [2]. Алайда, қылмыстық заңнамады осындай баптар болу керек деп 

санаймыз. 

Сонымен, еліміздегі сайлау құқығы мен үдерістерінің принциптеріне талдау жасадық. Қазақстан 

Республикасында  өткізілген  барлық  сайлау  кампаниялары  конституциялық  және  халықаралық 

электоралды принциптердің ұйғарымдарына сәйкес жүргізілген. Конституция мен сайлау туралы 

заңнамада  негізделген  принциптер  және  олармен  байланысты  ұйымдастырушылық-құқықтық 

механизмдер  пайда  болған  барлық  электоралды  мәселелерді  шешуге  мүмкіндік  береді.  Осыған 

байланысты  Қазақстанның  халқы  барлық  сайлау  нәтижелерін  сәйкесінше  дұрыс  қабылдайды. 

Конституция мен сайлау заңнамасымен сәйкес өткізілген сайлау елдегі қоғамдық келісім мен саяси 

тұрақтылықты білдіру мен оның құралы болып табылады.

1 Котов А.К. Конституционализм  в Казахстане: опыт становления и эффективность механизма власти. – 

Алматы: Изд. КазГЮА, 2000. – С. 90-96.

2  Қазақстан  Республикасындағы  2011  жылғы  кезектен  тыс  президенттік  сайлауды  байқау  жөніндегі 

ЕҚЫҰ/ДИАҚБ Миссиясының 2011 жылғы наурыздың 1-нен бастап 14-не дейінгі кезеңдегі № 1 аралық есебі

3  «Қазақстан  Республикасындағы  сайлау  туралы»  Қазақстан  Республикасының  28.09.1995.  –  №  2464 

Конституциялық Заңы. 

4 Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы.

5 Adilet.zan.kz интернет ресурсы.

6 Орталық сайлау комиссиясының 1995 ж., 1999 ж., 2003 ж аралық есебі. 

1 Kotov A.K. Konstitwcionalizm v Kazahstane: opit stanovleniya i effektivnost mehanizma vlasti. – Almati: Izd. 

KazGYUA, 2000. – S. 90-96.

2 Qazaqstan Respwblikasindaghi 2011 jilghi kezekten tis prezidenttіk saylawdi bayqaw jonіndegі EQIU/DIAQB 

Missiyasining 2011 jilghi nawrizding 1-nen bastap 14-ne deyіngі kezengdegі № 1 araliq esebі.

3  «Qazaqstan  Respwblikasindaghi  saylaw  twrali»  Qazaqstan  Respwblikasining  28.09.1995.  –  №2464 

Konstitwciyaliq Zangi. 

4 Adam quqiqtarining jalpigha bіrdey deklaraciyasi.

5 Adilet.zan.kz internet reswrsi.

6 Ortaliq saylaw komissiyasining 1995 j., 1999 j., 2003 j araliq esebі.