Өзіндік жұмысқа арналған әдебиеттер

1. Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі. – Алматы. «Дарын», 2004.-350б.

2. Гликман И.З. Теория и методика воспитания. – М.Владос Пресс, 2002.

3.Сластенин В.А., Исаев И.Ф., Шиянов Е.Н. Общая педагогика. –М.: Гуманист. Изд. Центр. ВЛАДОС, 2003. - Ч. 2. – 256 с.

И.Кант жүйе ұғымына “бір идеямен біріктірілген, сан алуан білімдер бірлігі”, деген анықтама беріп, оны гносеологиялық мағынада ұсынған.

Гегель болмыс пен ойлаудың тепе-теңдігі принципіне сүйеніп, жүйе ұғымын онтологиялық мағынада да, гносеологиялық мағынада да қолданады. Ол категориялар жүйесі түріндегі диалектика ілімін негіздеді.

Тәрбиелік жүйе — адамдарды мақсатқа бағытталған іс-әрекет, жеке адамды идеялық, саяси,  Қазақстандық патриотизм және азаматтық, құқықтық, рухани-адамгершілік, ұлттық тәрбие, отбасы тәрбиесі, еңбек, экономикалық және экологиялық, зияткерлік, ақпараттық мәдениет, көпмәдениетті және көркем-эстетикалық, дене тәрбиесі, салауатты өмір салтын қалыптастыру бағытталған жүйелі тәрбиелеу кешені болып табылады.
Кесте 4- Тәрбие жүйесін ұйымдастыру және қамтамасыз ету факторы (В.С.Безрукова бойынша)

№	Тәрбие жүйесін ұйымдастырудың факторы	Қамтамасыз ету міндеттері
1	Саяси	- идеологияны, бағыттарды айқындау; - тұлғалық сапалық қасиеттерін қалыптастыруға байланысты мақсаттар кешенін айқындау; - дүниетанымдық бағыттарды анықтау; -моральдық тұрғыда ынталандыру; -жалпы бақылау.
2	Финанстік экономикалық	-тәрбиелік қарым - қатынасқа түсетін тұлғалардың негізгі қажеттілігін қамтамасыз ету; - финанстік қажеттіліктерді іске асыру механизмін жасау; - әр тапсырманы финанстік тұрғыда қамтамасыз ету; - білім беру және мәдениет мекемелерін жұмыс істеуін финанстік тұрғыда қамтамасыз ету.
3	Құқықтық	-жүйе мен қарым - қатынасты реттейтін заң актілерін дайындау; - тәрбиелік қарым-қатынасқа түсетін тұлғалардың құқығы мен міндетін айқындау; - мемлекет және білім беру, мәдениет мекемелерінің арасындағы нормативтік актілерді жасап шығару.
4	Әлеуметтік - психологиялық	- мәдениеттің негізгі бағыттарының бірі ретінде білім беруге қарым - қатынасты қалыптастыру; - адамгершілік - әдептілік және тәртіптілік нормаларды айқындау; - тәрбиелік қарым - қатынасқа түсетін тұлғалардың дамуын айқындайтын диагностикалық жүйені анықтау.
5	Материалдық -техникалық	-мәдени-тәрбиелік жүйенің функцияларын құрал жабдықтармен қамтамасыз ету; -оқыту мен тәрбиелеу, басқаруды жаңашыл техникамен қамтамасыз ету; - байланыс, коммунальдық және күзет қызметімен қамтамасыз ету.
6	Кадрлік	- кадрлармен қамтамасыз ету жүйенсінің үлгісін анықтау; - кадрларды аттестациялау жүйесін анықтау; - кадрларды дайындау; - кадрлар жұмысын бақылау.
7	Ғылыми оқу - әдістемелік және ұйымдастырушылық қызмет	- жүйенің іс-әрекетін ғылыми базамен қамтамасыз ету; - басқару құрылымын, функциясын айқындау; - ғылыми кадрлармен қамтамсыз ету; -оқу-тәрбиелік, әдістемелік материалдар мен оқу құралдарын дайындау, шығару.

Тәрбие жүйесінде кез-келген тұлға төмендегі қамтылған үш жүйеасты бөліктерде отбасында, формальды және формальды емес білім беру жағдайында дамиды.

Тәрбие жүйесі – тәрбиенің негізгі компоненттерінің (мақсат, субьектілер, олардың іс-әрекеті, қарым-қатынас, материалдық база) өзара әрекеттестігі үдерісінде туындайтын және ұжымның өмір салты, оның психологиялық климаты сияқты интегративті қасиеттерді меңгерген тұтас әлеуметтік ағза ретінде өзінің негізгі қызметі–тәрбиелеуге қатысты ретке келтірілген әлеуметтік-педагогикалық, психологиялық-педагогикалық ашық жүйе тұрғысынан іске асады.

Тәрбие жүйесін құруда сынып жетекшісінің ескеретін жағдайлары оқушылардың қызығушылығы,қабілеті, қажеттілігі, мектептегі педагогикалық үдерістің мүмкіндігі, әлеуметтік және шығармашылық әлеуеті, сонымен қатар ата-ананың құзыреттілігі, олардың тұлғаны, әлеуметтік ортаны қалыптастыруға ықпалы да негізге алынады.