Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі
жүктеу/скачать 2,48 Mb. Pdf көрінісі
|
5f48db6acc320 1598610282 (1)
| Ата
- аналар балалардың орта білім алуын қамтамасыз етуге міндетті. Ата - аналардың балалардың пікірін ескере отырып, орта білім алғанға дейін білім беру мекемесі мен балаларды оқыту нысанын таңдауға құқығы бар. Балалардың тəрбиесі мен білім алуына қатысы барлық мəселелерді балалардың мүдделерін негізге алып жəне балалардың пікірін ескере отырып, өзара келісімі бойынша ата - аналар шешеді. Ата - аналардың арасында келіспеушілік болған жағдайда олар (олардың біреуі) бұл келіспеушіліктерді шешу үшін қорғаншы жəне қамқоршы органға немесе сотқа жүгінуге құқылы. Ата - аналар өз балаларының заңды өкілі болып табылады жəне кез келген жеке жəне заңды тұлғаларға қатысты, оның ішінде соттарда арнаулы өкілеттіксіз олардың құқықтары мен мүдделерін қорғайды. Егер қорғаншы жəне қамқоршы орган ата - аналар мен балалар мүдделерінің арасында қайшылық барын анықтаса, ата - аналардың өз балаларының мүдделерін білдіруге құқығы жоқ. Ата - аналар мен балалардың арасында келіспеушілік болған жағдайда қорғаншы жəне қамқоршы орган балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау үшін өкіл тағайындауға міндетті. Ата - ана құқықтарын балалардың мүдделеріне қарама - қайшы жүзеге асыруға болмайды. Балалардың мүдделерін қамтамасыз ету олардың ата - аналары қамқорлығының негізгі мəні болуға тиіс. Ата - ана құқықтарын жүзеге асыру кезінде ата - аналар балалардың дене жəне психикалық денсаулығына, олардың адамгершілік жағынан дамуына зиян келтіруге құқығы жоқ. Балаларды тəрбиелеу əдістерінде адамның қадір - қасиетін кемсітетін немқұрайлылық, қатыгездік, дөрекілік, балаларды қорлау құқықтары мен мүдделеріне нұқсн келтіре отырып жүзеге асыратын ата - аналар заңда белгіленген тəртіппен жауап береді. Баласынан бөлек тұратын ата - ананың баласымен қарым - қатынас жасауға, оны тəрбиелеуге жəне баланың білім алуы мəселелерін шешуге қатысуға құқығы бар . Бала бірге тұратын ата - ана, егер мұндай қарым - қатынас жасау баланың дене жəне психикалық денсаулығына, оның адамгершілік дамуына зиян келтірмесе, баланың екінші ата - анасымен қарым - қатынас жасауына кедергі болмауға тиіс. Ата - аналар бөлек тұрып жатқан жағдайда балалардың тұратын жері ата - аналарының келісімімен белгіленеді. Келісім болмаған жағдайда ата - аналардың арасындағы дауды балалардың мүдделерін негізге алып жəне балалардың пікірін ескере отырып сот шешеді. Бұл орайда сот баланың ата - аналардың əрқайсысына, аға - інілері мен апа - сіңлілеріне (қарындастарынA)үйірлігін, баланың жасын, ата - аналардың адамгершілік жəне өзге де жеке қасиеттерін, ата - аналардың əрқайсысы мен баланың арасында орын алған қатынастарды, олардың дамыту жəне тəрбиелеу үшін балаға жағдай жасау мүмкіндігін (ата - аналар қызметінің түрі, жұмыс режимі, материалдық жəне отбасылық жағдайы жəне т.с.с.) ескереді. Ата - аналар баладан бөлек тұратын ата - ананың ата - ана құқығын жүзеге асыру тəртібі туралы жазбаша түрде келісім жасасуға құқылы. Егер ата - аналар ~222~ келісімге келе алмаса, ата - аналардың (олардың біреуінің) талап етуі бойынша дауды қорғаншы жəне қамқоршы органның қатысуымен сот шешеді. Соттың шешімі орындалмаған жағдайда кінəлі ата - анаға заңдарда көзделген шаралар қолданылады. Сот шешімі қасақана орындалмаған жағдайда баладан бөлек тұратын ата - ананың талап етуі бойынша сот баланың мүдделерін негізге алып жəне баланың пікірін ескере отырып, баланы соған беру туралы шешім шығара алады. Баласының бөлек тұратын ата - ананың өз баласы туралы тəрбие, емдеу мекемелері мен басқа да мекемелерден ақпарат алуға құқығы бар. Ақпарат беруден ата - ана тарапынан баланың өмірі мен денсаулығына қатер болған жағдайларда ғана бас тартылуы мүмкін. ақпарат беруден бас тартуға сот тəртібімен дау айтылуы мүмкін. жүктеу/скачать 2,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|