Әлеуметтану теорияларына кіріспе -1сағ |
Әлеуметтанулық теориялардың даму кезеңдерін талдау
1. Әлеуметтану теориясына тарихи шолу: ерте кезең. 2.Классикалық әлеуметтану теориясы (Огюст Конт, Эмиль Дюркгейм, Карл Маркс, Макс Вебер).
3.Қазіргі заманғы социологиялық теориялар. 4.Әлеуметтанудағы негізгі көзқарастар: Құрылымдық функционализм. Қақтығыс теориялары. Символдық интеракционизм. Рөлдік теориялар.
|
1. Әлеуметтану теорияларына кіріспе
Әлеуметтану ғылымының қалыптасуы және дамуы – кесте толтыру.
1 Әр түрлі әлеуметтанулық мектептердің, ағымдардың, теориялық бағыттардың, негізгі идеяларын кесте түрінде салыстырыңыз, өкілдері мен олардың басты еңбектерін көрсетіңіз (О. Конттың, Г. Спенсердің, Э.Дюркгейм)
2. Атақты әлеуметтанушы–теоретиктің (К.Маркс, Э.Дюркгейм, М.Вебер, Г.Зиммель) ойы туралы баяндама жазыңыз. Негізгі жұмыстарын айқындаңыз және әлеуметтанулық теорияларының тұжырымдарын жазыңыз
|
3-апта
|
Әлеуметтанулық зерттеулер -1сағ
|
Әлеуметтанулық зерттеуді ұйымдастыру және өткізу
1.Зерттеу бағдарламасы. Болжамдар. Іріктеу. Эксперимент. Милгрэм эксперементі. Сауалнама (жазбаша жауап алу) және сұхбат (ауызша жауап алу). Қатыса отырып бақылау. Контент-талдау. Қолданыстағы статистиканы пайдалану.
|
|
4-апта
|
Әлеуметтік құрылым және қоғамның стратификациясы
-1сағ
|
Қазіргі қоғамдағы теңдік пен теңсіздікті бағалау
1.Стратификация құрылымының түрлері. Қоғам, теңдік және теңсіздік.
2.Халықаралық деңгейдегі теңсіздік. АҚШ-тағы теңсіздік. Қазақстандағы жағдай.
3.Теңсіздік жөніндегі теориялық көзқарастар.
|
Әлеуметтік құрылым және қоғамның стратификациясы
1 Стратификацияны зерттеудің әр түрлі бағыттарын салыстырыңыз,олардың ерекшеліктерін анықтаңыз
2.«Халықаралық деңгейдегі теңсіздік көрсеткіштері» тақырыбы бойынша
топтық жоба (3-4 адаммен бірге отырып, топтарға бөліңіз) мысал келтіріңіз
|
5-апта
|
Әлеуметтену және бірегейлік -1сағ
|
-
|
|
6-апта
|
-
|
Өмір бойы жалғасатын әлеуметтену: институттар мен үрдістер.
1.Әлеуметтену және бірегейлік теориялары. 2.Әлеуметтену кезеңдері. 3.Әлеуметтену институттар мен агенттері.
4.Жыныс пен гендерді түсіну. 5.Гендерлік негіздегі денсаулық, білім және табыс теңсіздіктері. Мәртебе, рөлдер, институттар. 6.Қоғамдардың түрлері: аңшылық-терімшілік, бағбаншылық, егіншілік, индустриялық, постиндустриалық.
|
-
|
7-апта
|
Отбасы және қазіргі заман -1сағ
|
|
Отбасы және қазіргі заман
1 Отбасындағы гендерлік рөлдерді (іскерлік ойын әдісін қолдана отырып) талқылаңыз.
2. «Отбасы қоғамның кішігірім жүйесі ретінде» тақырыбында презентация дайындау үшін модельді құру (дайындау алгоритмі: отбасыны қоғамның кішігірім жүйесі ретінде қарастырыңыз; негізгі құрылымдық элементтері мен қызметтерін сипаттаңыз; отбасыға әсер ететін сыртқы және ішкі факторларды айқындап беріңіз).
3. Отбасының рөлі мен маңыздылығының адам өмірінің әр түрлі кезеңінде өзгеруін қарастырыңыз және талдаңыз.Отбасыңыздың мүшелері негізінде қарастырыңыз.
|
8-апта***
|
-
|
Отбасы: типологиясы, қызметтері, тұжырымдар
1.Дүниежүзіндегі неке және отбасы.
2.Некедегі рөлдер мен қарым-қатынас. Отбасындағы гендерлік рөлдерді. Отбасының рөлі мен маңыздылығының адам өмірінің әр түрлі кезеңінде өзгеруі.
3. Қазіргі заманғы отбасы. Қазақстандағы жағдай.
|
|
|
9-апта
|
|
Девианттылық және қылмыскерлікті ң әлеуметтанулық құрылымдары.
1.Конформизм және девианттылық. 2.Девианттылыққа теориялық көзқарастар. Кылмыс. Жас, жыныс, тап және нәсіл. Полиция. Соттар. Түрмелер. 3.Әлеуметтік норма ұғымы. Әлеуметтік нормалардың түрлері: міндетті және міндетті емес (құқықтық нормалар, табу-тиымдар, дәстүрлер, машық, әдет-ғұрыптар). Әлеуметтік нормаларды ұстану механизмі. 4.Құқық, мораль және адамгершілік ұғымдарының арақатынастары.
5.Әлеуметтік бақылаудың мазмұны мен қызметі.
|
Масс-медиа, технологиялар және қоғам
1 Бұқаралық ақпарат пен бұқаралық коммуникация, қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар адамның күнделікті өміріне қалай әсер ететіні туралы эссе жазыңыз.
2.Топтағы коммуникацияның негізгі түрлерін ашып көрсететін схема дайындаңыз
|
10-апта
|
Білім және әлеуметтік теңсіздік -1сағ
|
Дін феномені: мәдени және әлеуметтанулық перспектива. Антикоррупциялық мәдениет.
1.Дінді түсіну. Әлеуметтік институт ретінде діннің қызметтері. Дін мен қоғам арасындағы шиеленіс. АҚШ-тағы дін. Қазақстандағы діни жағдай.
2.Мәдениет ұғымы, құрылымы, мазмұны және функциялары. Мәдениет және өркениет. Мәдениеттің элементтері: құндылықтар, нормалар, дәстүрлер және т.б. Тіл және мәдениетаралық коммуникация.
|
-
|
11-апта
|
-
|
|
|
12-апта
|
Денсаулық және медицина -1сағ
|
Физикалық денсаулықтың әлеуметтік эпидемиологиясы. Инклюзивтік білім.
1.Денсаулық және денсаулық сақтау – әлеуметтік мәселе. Денсаулық пен аурудың әлеуметтік себептері. Гендер, әлеуметтік топ, жыныс, этнос, жас секілді денсаулық пен аурудың әлеуметтік сипаттамалары.
2.Саулық пен науқастың әлеуметтік таралуы, менталдық аурулар. АҚШ-тағы және басқа елдердегі денсаулық сақтау саласы. Қазақстандағы жағдай. 3.Дәрігерлер мен медбикелердің әлеуметтік жағдайы мен әлеуметтік мәртебесі.
|
-
|
13-апта
|
-
|
Цифрлық технологиялар мен әлеуметтік өзара әрекет
1.Бұқаралық ақпарат пен бұқаралық коммуникациялар. Масс-медиа түрлері және қызметтері. Бұқаралық сана мен цифровизация.
2.Бұқаралық коммуникациялар және әлеуметтік өзара әрекет. 3.Қазіргі заманғы технологиялар. Технологиялық теңсіздік. 4.Медиалық жаһандану. Масс-медианың жаңа стандарттардың, мотивацияның, стереотиптердің, өмір салтының қалыптасуына әсері.
|
|
14-апта
|
Халық, урбанизация және қоғамдық қозғалыстар -1сағ
|
|
Әлеуметтік өзгерістер: жаңа әлеуметтанулық
1 «Әлемде соңғы жарты ғасырда болған қоғамдық қозғалыстар: қоғамға әсер ету түрлері, себеп-салдарлық байланыстар мен қатынастар» тақырыбы бойынша жеке презентация.
2«Әлеуметтік өзгеріс» ұғымына анықтама беріңіз.
3 Әлеуметтік қозғалыстарды зерттеудің негізі әлеуметтанулық бағыттарын салыстырыңыз: құрылымдық- функционалдық, қақтығыс теориясы, символдық интеракционизм.
|
15-апта
|
Әлеуметтік өзгерістер: жаңа әлеуметтанулық пікір-таластар -1сағ
|
|
|
|
Қорытынды бақылау
|
Емтихан жазбаша түрде қабылданады. Билет екі теориялық сұрақ, бір практикалық сұрақтан тұрады. Тапсырманы орындауға 50 минут уақыт беріледі
|
11. Негізгі және қосымша әдебиет тізімі
№
|
Автор, атауы, шыққан жылы
|
Ақпарат көзі
|
Бары (дана)
|
|
Негізгі әдебиет
|
1
|
К.У., Биекенова С.К., Кенжакимова Г.А. Социология: Уч.пособие.
|
Алматы, 2016
|
10
|
2
|
Әбдірайымова Г.С. Жастар социологиясы: оқу құралы. 2-басылым.
|
Алматы, 2012
|
20
|
3
|
Дж. Ритцер, Дж. Степницки. Әлеуметтану теориясы.
|
Алматы, 2018
|
5
|
4
|
Дэвид Бринкерхоф, Роуз Уейтс, Сюзан Ортега «Әлеуметтану негіздері» (Essentials of Sociology).
|
Алматы,2018
|
|
5
|
Дэвид Г. Майерс, Жан М. Туенж «Әлуеметтік психология» (Social Psychology). 12-басылым.
|
Алматы,2018
|
|
6
|
Роббинс Стивен, Джадж Тимати «Ұйымдық мінез-құлық негіздері»
|
Алматы,2019
|
|
7
|
Клаус Шваб «Төртінші индустриялық революция» (The Fourth Industrial Revolution).
|
Алматы,2018
|
|
|
Қосымша әдебиет
|
|
|
1
|
Элиот Аронсон «Көпке ұмтылған жалғыз. Әлеуметтік психологияға кіріспе» (The social animal)
|
Алматы,2018
|
|
2
|
Светлана Тер-Минасова «Тіл және мәдениетаралық коммуникация» (Язык и межкультурная коммуникация
|
Алматы,2018
|
|
3
|
Патрисия Уоллейс «Интернет психологиясы»,
|
Алматы,2019
|
|
4
|
Стивен Кови «Жасампаз жандардың 7 дағдысы»
|
Алматы,2019
|
|
|
5
|
Пинкер Стивен «Тіл – инстинкт»
|
Алматы,2019
|
|
12. Оқу нәтижелерін бағалау жүйесі
Оқу нәтижелерін бағалау жүйесіндегі студенттің жұмыс түрлерінің үлесі:
Сабаққа қатысуы – 10%,
Практикалық/Зертханалық/Студиялық* сабақ – 15%,
СӨЖ (үй жұмысын орындауы) – 15%,
1-межелік бақылау – 10%,
2-межелік бақылау – 10%,
Емтихан – 40%,
Барлығы – 100%.
Ағымдағы бақылау (семестрдің 1-7 және 8-15 апталары барысында өткізіледі).
1. Әр қатысқан сабақ 100 балмен, қатыспаған сабақ – 0 балмен бағаланады. Орташа арифметикалық шамасы студенттің сабаққа қатысуының көрсеткіші болып табылады (Қ).
2. Сабақта танытқан белсенділігіне қарай әр практикалық/зертханалық/студиялық* сабақ максималды 100 балмен бағаланады. Сонымен қатар, семестрде пән бойынша кемінде 2 (екі) бақылау жұмысы өткізіледі, олардың әрқайсысы максималды 100 балмен бағаланады. Орташа арифметикалық шамасы студенттің практикалық/зертханалық/студиялық* сабаққа қатысу көрсеткіші болып табылады (П/З/С*).
3. СӨЖ (үй жұмысы) орындалуы максималды 100 балмен бағаланады. Орташа арифметикалық шамасы студенттің өзіндік жұмысын орындау көрсеткіші болып табылады (СӨЖ).
Межелік бақылау (семестрдің 8- және 15-апталарында өткізіледі). Межелік бақылауда (МБ) тапсырмасының орындалуы максималды 100 балмен бағаланады.
Студенттің қорытынды бақылауға (емтиханға) жіберілу рейтингі (Р) келесі формуламен есептеледі:
Рейтингі (Р) 30 (отыз) балдан кем болған студент пән бойынша қорытынды бақылауға (емтиханға) жіберілмейді.
Қорытынды бақылау (емтихан) (Е) аралық аттестаттау (емтихан сессиясы) кезінде өткізіледі. Емтихан жауабы максималды 100 балмен бағаланады.
Қорытынды баға (ҚБ) келесі формуламен есептеледі:
*Қажет емесін алып тастау керек
Төрт балдық жүйе бойынша сандық эквивалентке сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі
Әріптік жүйедегі баға
|
Балдың цифрлік эквиваленті
|
Пайыздық мәні
|
Дәстүрлі жүйедегі баға
|
Бағалау критерийлері*
|
А
|
4,0
|
95-100
|
өте жақсы
|
өте жақсы; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне ең жоғары талаптардан асады
|
А-
|
3,67
|
90-94
|
өте жақсы; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын ең жоғары талаптарына сәйкес келеді
|
В+
|
3,33
|
85-89
|
жақсы
|
жақсы; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын жоғары талаптарға сәйкес келеді
|
В
|
3,00
|
80-84
|
жақсы; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелерінің көпшілігіне сәйкес келеді
|
В-
|
2,67
|
75-79
|
жақсы; тапсырманың/курстың кейбір оқу нәтижелеріне сәйкес келеді
|
С+
|
2,33
|
70-74
|
жақсы; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын негізгі талаптарға сәйкес келеді
|
С
|
2,00
|
65-69
|
қанағаттанар-лық
|
қанағаттанарлық; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын негізгі талаптардың кейбіреулеріне сәйкес келеді
|
С-
|
1,67
|
60-64
|
қанағаттанарлық; бірақ бірнеше тармақтар бойынша тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын негізгі талаптарға сәйкес келмейді
|
D+
|
1,33
|
55-59
|
қанағаттанарлық; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын талаптардың ең төменгі қолайлы деңгейіне сәйкестігін көрсетеді
|
D
|
1,00
|
50-54
|
қанағаттанарлық; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын талаптардың ең төменгі қолайлы деңгейіне сәйкестігін көрсетеді – төменгі деңгей
|
F
|
0,5
|
25-49
|
қанағаттан-ғысыз
|
қанағаттанғысыз; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын талаптарды қанағаттандырмайды
|
FX
|
0
|
0-24
|
қанағаттанғысыз; тапсырма/курс бойынша оқу нәтижелеріне қойылатын негізгі талаптарды қанағаттандырмайды
|
*Әр пән бойынша бағалау критерийлері әзірленеді
13. Бағдарламалық сұрақтар
13.1 1-7 апталардың сұрақтары
Әлеуметтануға кіріспе.
Индивид және қоғам.
Әлеуметтік орта мен әлеуметтік мінез-құлық.
Әлеуметтік қарым-қатынастар мен әлеуметтік институттар.
Әлеуметтену және бірегейлік.
Әлеуметтік шынайылық пен ақыл-ой.
Әлеуметтанулық ойлау.
Әлеуметтанулық қиял.
Әлеуметтанулық перспектива.
Әлеуметтанулық теория.
Макро- және микро-деңгейлер.
Әлеуметтік тәжірибедегі себеп-салдарлық байланыстар.
Жеке мектептер мен бағыттардың дамуы (О. Конт, Э. Дюркгейм, Г. Спенсер).
Құрылымдық функционализм.
Қақтығыс теориялары.
Символдық интеракционизм.
Рөлдік теориялар.
Әлеуметтанулық зерттеу дизайны.
Зерттеу мәселесі. Болжамдар. Айнымалылар. Іріктеу.
Ақпаратты жинау әдістері.
Сапалық және сандық әдістер.
Мәліметтерді талдау.
Индивид пен қоғам арасындағы қарым-қатынас.
Әлеуметтену және бірегейлік теориялары (Т.Парсонс, Г.Х.Мид).
Әлеуметтену кезеңдері. Бірінші реттік әлеуметтену. Екінші реттік әлеуметтену.
Әлеуметтенудің ересектік шақтағы кезеңі.
Гендерлік әлеуметтену.
Гендерлік тәртіп.
Бірегейлік және тұлға.
Әлеуметтік және жеке бірегейлік.
Рөлдер және мәртебелер.
Отбасы кроссмәдени және тарихи перспективада.
Отбасы типологиясы. Неке мен туысқандық.
Отбасының әлеуметтік қызметтері.
Отбасының әлеуметтанулық перспективалары.
Отбасындағы қарым-қатынастардың өзгеруі.
Неке мен отбасының альтернативті формалары.
Отбасы мен отбасылық қарым-қатынастарды салыстырмалы зерттеу.
Дін: негізгі түсініктер.
Дінді әлеуметтанулық талдау.
Әлеуметтік бірлік.
Дін және әлеуметтік теңсіздік.
Мәдениет элементтері.
Мәдениет және өркениет: ұғымдардың мазмұны мен ара-қатынасы.
Мәдениет әлеуметтануы.
Мәдени көптүрлілік.
Құндылықтар, дәстүрлер мен ғұрыптар.
Қоғамдық сананың жаһандануы, ұлттық код, менталдылық пен дүниетаным: сәйкестік параметрлері.
Ұлттық бірегейлік пен мәдениет.
Ұлттық бірегейлікті сақтау.
8-15 апталардың сұрақтары
Әлеуметтік-этникалық қауымдастықтар.
Этникалық жүйелер.
Этнос, халық, ұлт.
Этникалық бірегейлік.
Ұлттық бірегейлік.
Ұлт-мемлекет.
Этникалық топтар мен олардың өзара тіршілік етуі.
Этникалық мүдделер мен эникааралық қарым-қатынас.
Этникааралық және конфессияаралық келісім.
Қазақстан халқы Ассамблеясы.
Қоғамды этноәлеуметтанулық зерттеу.
Жаһандық перспективадағы білім беру.
Білім беру әлеуметтік институт ретінде.
Ресми білім берудің қызметтері.
Білім беру: әлеуметтік тап, жыныс, этникалық айырмашылықтар.
Білім берудің қолжетімділігі, мәдени капитал және теңсіздік.
Білім берудің әлеуметтанулық перспективалары.
Білім беру мен білімді дәріптеу.
Денсаулық және медицинаны зерттеудің әлеуметтанулық бағыты.
Денсаулық және қоғам (тарихи перспективада).
Халықаралық перспективадағы денсаулық сақтау.
Әлеуметтік маңызды аурулар.
Әлеуметтік шеттелу.
24. Денсаулық және денсаулық сақтау – әлеуметтік мәселе.
25. Денсаулық пен аурудың әлеуметтік себептері.
26. Гендер, әлеуметтік топ, жыныс, этнос, жас секілді денсаулық пен аурудың әлеуметтік сипаттамалары.
27.Саулық пен науқастың әлеуметтік таралуы, менталдық аурулар. АҚШ-тағы және басқа елдердегі денсаулық сақтау саласы. Қазақстандағы жағдай.
28. Дәрігерлер мен медбикелердің әлеуметтік жағдайы мен әлеуметтік мәртебесі
29. Ғылыми медицина.
30. Халықтың қартаюы.
31. Әлеуметтік өзгеріс.
32. Әлеуметтік өзгерістерді зерттеудің әлеуметтанулық перспективалары.
33. Әлеуметтік өзгерістердің негізгі құрамдас бөліктері.
34. Гомогенизация және унификация.
35. Жаңғыру және урбанизация.
36.Әлеуметтік өзгерістердің бастаулары.
37. Халық туралы заманауи зерттеулер.
38. Миграция.
39. Жаһандық урбанизация.
40. Ауылдық жердегі өмір.
41. Цифрлық технологиялар мен әлеуметтік өзара әрекет
42. Бұқаралық ақпарат пен бұқаралық коммуникациялар. Масс-медиа түрлері және қызметтері. Бұқаралық сана мен цифровизация.
43. Қоғамдық қозғалыстардың бастаулары мен түрлері. Бұқаралық коммуникациялар және әлеуметтік өзара әрекет.
44. Қоғамдық қозғалыстарға әсер ететін микро- және макро-факторлар.
45. Қазіргі заманғы технологиялар. Технологиялық теңсіздік
46. Қоғамдық қозғалыстың өмірлік циклы.
47. Медиалық жаһандану. Масс-медианың жаңа стандарттардың, мотивацияның, стереотиптердің, өмір салтының қалыптасуына әсері.
14. Глоссарий
Адам – жер бетіндегі тірі организмдердің дамуының ең жоғарғы сатысы, қоғамдық тарихи және мәдени субъект. Адам табиғаты біртұтас биоәлеуметтік жүйе болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
