Қазақстан Республикасы және жоғары білім министрлігі
жүктеу/скачать 1,62 Mb.
|
| 4. Ұйымның есеп саясаты. Халықаралық бухгалтерлік стандарттарға көшу кәсіпорынның жаңа есеп саясатын әзірлеуді қажет етті. Есеп саясаты – бұл ұйымның есептік нұсқасын, нұсқалар рұқсат еткен есеп объектлерін бағалаудың, сондай-ақ белгіленген нормалардың талаптарына және кәсіпорын қызметнің ерекшеліктеріне орай бухгалтерлк еепті жүргізу мен ұйымдастырудың техникасының нысандарын таңдау. Кәсіпорынның есеп саясаты жалпылама қабылданған, белгілі бір қағидалар жиынына негізделеді. Мұның өзі нарық экономикасы жағдайында бухгалтерлк еептің рөлі мен мәнін арттыруда аса маңызды болмақ.
Нарықтық экономика жағдайнда бухгалтерлік ееп іскер адамдарды біріктіре алатын бизнес пен кәсіпкерліктің тілі болып табылады. Бұған қоса, бухгалтерлік ееп макроэконмоикалық көрсеткіштердің қалыптасуының жалпы мемлееттік жүйесінің маңызды құрамдас бөлігі ретінде қарастырылады. Ал бұның өзіт әрбір кәіпорын мұнда көрсеткіштерді есептеп шығаруға қажетті ақпараттарды әзірлей отырып, бірегей әдістер мен қағидаларға сүйенулері керек. Бұл қағидалар есеп ресімдерін таңдау мен ееп процесн әзірлеуде сақталуға тиіс, кәсіпорынның есеп жүйесндегі бастпқы сәттерді белгілейді. Олар – кәсіпорындағы бухгалтерлік есептің жүйесін құрудың іргетасы. Оның мақсаты салыстырмалы ақпаратқа рұқсатты қамтамасыз ету, қаржы жағдайы мен қызмет нәтижесі туралы шынайы ақпаратты тапсыру болып табылады. Есеп саясатын қалыптатырған және қолданған кезде есептің мынадай принциптерін сақтау керек: Есептеу – кәсіпорынның кірістері мен шығыстары олардың келіп түсуіне немесе туындауына қарай танылады және бухгалтерлік есепте көрсетіледі; Үздіксіздік – яғни объектілер үздіксіз әрекет ететн, болашақта да жұмыс жасайтын болып саналады. Оның таратылуға немесе қызмет көлемін едәуір қысқартуға ешқандай ниеті де, мұқтаждығы да жоқ деп болжамдалады. Түсініктілік принцип – қаржы есептемелеріндегі барлық ақпараттар пайдаланушыларға түсінікті болуға тиіс. Маңыздылық. Пайдаланушылар негізделген бақару шешімдерін қабылдауы және кәсіпорынның шаруашлық қызметін бағалауы үшін қаржылық ақпарат маңызды болуы керек. Мәнділік. Ақпарат мәнді болуға тиіс. Егер біз қаржылық есептемеде қандай да бір мәліметті жіберіп алсақ немесе дұрыс ұсынбасақ, онда бұл ақпаратты пайдаланушылардың экономикалық шешіміне әсер етуі мүмкін. Растық. Ақпаратта қателік немесе жалғандық жоқ бола, ол рас болып табылады және оған пайдаланушылар сене алады. Бейтараптық. Қаржылық ақпарат тәуелсз болуға тиіс. Сақтық – яғни активтер мен кірістер артық бағаланбас үшін, ал міндеттеме немесе шығын белгісіздік жағдайында кем бағаланбас үшін шешім қабылдаған кезде қауіпсіздік жағдайын ақтау, абайлау. Аяқталғандық – растықты қамтамасыз ету үшін еепті кезеңдегі ақпаратпен салыстырмалы болуға тиіс. Салыстырмалық – қаржылық ақпарат бұрынғы есеп кезеңдегі ақпаратпен салыстырмалы болуға тиіс. Дәйектілік. Субъекті таңдап алған есеп саясаты мен әдістер, объектілер бір есепті кезеңнен келесі есептік кезеңге дәйекті түрде қолданылуы керек. Егер біз бір есеп саясатын таңдап алып, келесі жылы басқа есеп саясатын таңдайтын болсақ, онда мұндай жағдайда түсіндірме жазулар болуға тис, яғни біз оларды негіздеуге тиіспз. Күмәнсіз және риясыз ұсынба. Қаржлық есептеме оның пайдаланушылардың қаржы жағдайы, қаржы-шаруашылық қызметнің нәтижесі, ақша қаражаттарының қозғалысы туралы күмәнсіз және риясыз көзқарас туғызуы керек. Бұл прициптер кәспорынның есеп саясатын әзірлеуге және қабылдауға негіздемені қамтамасыз етеді. Бұларды сақтамау кәсіпорынның мүліктік және қаржы жағдай туралы көріністі бұрмалайды.Оның қызметнің нәтижесі бухгалтерлік есепті дұрыс жүргізбеу ретінде бағалану керек. Бухгалтерлік есептің стандарттары есеп саясатын қалыптастыруға база болып саналады. Олар шаруашлық операцияларын, активтерді, меншікті капиталды, міндеттемелер мен шаруашылық қызметінің нәтижелерін көрсетудің бірнеше нұсқасын ұсынады. Есеп саясатын қалыптастыру әрбір стандарта ұсынылатын әдістердің біреуін таңдап алу және оларды негіздеумен түсіндіріледі. Есеп саясатының қалыптауына кәсіпорынның басшысы жауап береді. Есеп саясатның ашылуы – бұл қаржылық еептеме түсіндірме жазудағы неғұрлым елеулі аспектілерге сипаттама беру. Қаржылық есептеменің деректері бойынша кәсіпорынның мүліктік және қаржылық жағдай, оның төлем қабілеті, шаруашылық етудң негізгі еределері, кәсіпорын қызметінің жақсаруындағы (нашарлануындағы) үрдістер және т.б. көрсеткіштер белгіленеді. Бұйрықпен ресімделген есеп саясаты нормативтк құжат болуға тиіс. жүктеу/скачать 1,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|