Қазақстан Республикасы жоғарғы оқу орындарның қауымдастығы


І тарау Философия тарихының дамуы



бет8/94
Дата21.11.2022
өлшемі1,55 Mb.
#51508
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   94
Байланысты:
1093 k L

І тарау

Философия тарихының дамуы


Философия ғылыми көзқарастың бастауы ретiнде б.з.д. ҮШ-Ү ғ. қалыптасты, осы кезден бастап адамзат әлем туралы, ондағы өзiнiң орны мен тағдыры туралы рационалды көзқарасқа сүйене бастады. Әлемнiң рационалды түсiндiрiлуiне ең алғаш қадам жасағандар, дүние құрылымы туралы ерекше iлiмдi тудырды. Ежелгi Үндi астрономдары Жердiң шар тәрiздi екендiгiн, оның өз-өзiнен айналуы туралы ойларды айтты, математиктерi санаудың мәндi жүйесiн, цифрларды белгiлеудi ойлап тауып, тригонометрия негiзiн қалыптастырды.


Әр дәуiрдiң, әр заманның өкiлi өз философтарын шығарды. Алғашқы кезде философия мифологияға байланысты болды. Философия бiр жағынан мифологияға, екiншi жағынан ғылымға қатысты дамыды.
Философия өзiнiң зерттейтiн объектiсiн ерекше қарастырды, яғни математик бiрлiк санын неше түрлi сарапқа салып зарттейтiн болса, философтар болмысты солай талдайтын болды. Өмiр сүрудiң мәнi неде? Болмыс деген не, сияқты сұрақтарын талдады. Философия пайда болған кезден бастап-ақ, дүниеге көзқарас ретiнде қалыптасты, оның дамуы бiр логикаға сүйендi.
1.Шығыс философиясы - сыни көзқарас ретiнде б.з.д. 4 мыңжылдықтың соңында Египет, Вавилонда, б.з.д. ҮIII-ҮI ғ. Үндi, Қытайда қалыптасты. Дүниетанымда қоғам даму нәтижесiнде прогрессивтiк, атеистiк, консервативтiк, мистикалық бағыттар дүниеге келдi.
2.Антикалық философия - мифология және жаңадан дамып келе жатқан ғылыми болжамдарға негiзделдi.
3.Орта ғасыр. Дiнге байланысты болды, оны ақыл-оймен дәлелдеуге тырысты.
4.Қайта өрлеу дәуiрi- ХIҮ ғасырдың ортасы – ХҮII ғасырдың. басы. Ғылыми түсiнiктер мен эстетикалық ой-пiкiрдiң әсерi арқылы дамыды.
5.Жаңа дәуiр философиясы (реформация) - жаратылыстану ғылымына сүйенiп адам тағдырын, оның iшкi дүниесiн зерттеудi алға қойды.
6.Философия барлық ғылымдардың әдiстемесі ретіндегі рөлiн сақтап қалды. Гегель философиясының негiзiнде, ХIХ-ХХ ғғ. марксизмде философия пәнi туралы төмендегi түсiнiк қалыптасты. Философия дегенiмiз - табиғат, қоғам мен адам санасының ең жалпы даму заңдары туралы ғылым және қоғамдық сананың бiр түрi, көзқарастық теорияның негiзi, философиялық пәндер жүйесi, адамның рухани дүниесiнiң қалыптасуына ықпал жасайтын iлiм. Философия пәнi осылай түсiнiлумен бiрге ХХ ғасырда әртүрлi философиялық iлiмнiң негiзгi мәселесiнiң әртүрлi болуына байланысты, бұл сұрақтың шешу жолдары анықталды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   94




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет