10.2.1.1 - тақырыпқа сәйкес картографиялық зерттеулер әдістерін қолдану
11.2.1.1 - тақырыпқа сәйкес электронды картографиялық ресурстардың мүмкіндіктерін пайдалану (сандық карталарды оқу, олардың қолданысымен географиялық объектілер мен аумақтардың орналасуын, сандық және сапалық көрсеткіштерін
анықтау, сипаттау және талдау)
2.2
Геоинфор
-матика негіздері
- Microsoft Excel бағдарламасын қолдану арқылы тақырыпқа сәйкес географиялық деректер базасын құрастыру;
- статистикалық деректерді талдау
нәтижелері бойынша картограммалар мен картодиаграммаларды жасау;
- ақпараттық- коммуникациялық технологиялардың графикалық редакторларын қолданумен тақырыптық картасызбалар жасау
- қашықтықтан зерде-леу әдістерінің ерекшеліктерін түсіндіру;
- геоақпараттық әдіс-тер мен
геоақпараттық жүйе-лер (ГАЖ) технологиялары- ның ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен өндіріс салаларымен байланыстарын түсіндіру;
- компьютерлік бағдарламаларды қолданумен тақырыптық картасызбалар жасау
- табиғатты пайдаланудың қажеттілігін түсіндіріп, түрлерін (шаруашылық тұрғысынан) анықтау, графикалық түрде ұсыну;
- табиғатты пайдалану түрлерінің қоршаған ортаға тигізетін әсерін анықтап, баға беру, кері әсерін азайтудың жолдарын ұсыну (жергілікті/аймақтық компоненттің негізінде);
- тиімді табиғатты пайдаланудың қағидаттарын анықтау;
- табиғатты пайдалану түрлерінің
тиімділігін арттыру жөнінде ұсыныстар
әзірлеу (жергілікті аймақтық компоненттің негізінде);
- экологиялық таза өндірістік жобаларды
- шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдау;
- табиғатты пайдалану түрлерінің заңнамалық тәртіппен бекітілген нормаларға сәйкестігін анықтау (жергілікті/аймақтық компоненттің негізінде);
- табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға беру (жергілікті/ аймақтық компонентті қосымша қамту негізінде);
- жеке тұлғаның табиғатты пайдаланудағы рөлін анықтап,
«экологиялық ізін» есептеу;
- жеке тұлғаның табиғатты қорғауға бағытталған өмір сүру салтының басты
- Қазақстан аумағын экологиялық тұрғыдан аудандастыру;
- Қазақстандағы экологиялық проблемалардың шешу жолдарын ұсыну
4.
Геоэко- номика
4.1
Геоэконо- мика негіздері
- геоэкономика бағытының мақсаты мен міндеттерін, негізгі категорияларын түсіндіру;
- геоэкономика мен экономикалық география арасындағы айырмашылықтарды анықтау;
- елдер мен аймақтар-дың экономикалық дамуында- ғы географиялық кеңістіктің рөлін анықтау(қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде);
- шаруашылық салала-рын орналастыруда кеңістіктік (аумақтық) факторларды талдау;
- дүниежүзілік шаруашылықтың салаларын заманауи орналастыру факторларын талдау;
- дүниежүзі елдерінің шаруашылық құрылымын бағалау;
- дүниежүзі елдерін шаруашылық құрылымы бойынша жіктеу;
- дүниежүзі шаруашылығының аумақтық модельдерін талдау;
- Қазақстан аймақтарын шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы мен
экономикалық даму көрсеткіштері бойынша салыстырып талдау;
- Қазақстан аймақтарының экономикалық дамуын теңестіру жөнінде идеяларды ұсыну;
- Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтау (өз аймағы негізінде);
- талдау негізінде Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жою жөнінде ұсыныстар әзірлеу (өз аймағы мысалында);
- Қазақстан Республикасының аймақтарында қосымша құны жоғары өнімдер мен қызметтерді өндіру
жөнінде бизнес- идеяларды ұсыну (өз аймағы негізінде);
- Қазақстан аймақтарын экономикалық тұрғыда дамыту жөнінде стратегиялардың жобаларын ұсыну (өз
аймағы негізінде);
- дүниежүзі елдерінің экономикалық даму көрсеткіштерін салыстыру (қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде);
- дүниежүзі елдерін экономикалық даму деңгейі бойынша жіктеу;
- дүниежүзі елдерінің экономикалық даму стратегия-ларына баға беру (қазақстан-дық компонентті қосымша қамту негізінде);
- Қазақстан Республикасы үшін тиімді шаруашылықтың құрылымын, шаруашылық салаларының арақатынасын, шаруашылы-ғының аумақтық құрылымын, экономикалық дамуындағы тиімді
көрсеткіштерді анықтау
11.4.1.7 - Қазақстан өнімдерінің танымалдығын арттыру жөнінде шығармашылық идеяларды ұсыну
5.
Геосаяса т
5.1
Геосаясат негіздері
- геосаясаттың мақсаты мен міндеттерін, зерттеу пәнін, негізгі категорияларын түсіндіру;
- негізгі геосаяси объектілер мен субъектілерді анықтау;
- геосаяси ықпал көрсетудің негізгі құралдарын зерттеу;
- дүниежүзінің геосаяси кеңістігін талдау;
- геосаясаттағы физикалық-географиялық, экономикалық, әлеуметтік, демографиялық, саяси, әскери, технологиялық
факторларға баға беру;
- қазіргі заманның геосаяси үдерістерін түсіндіру;
- Қазақстанның геосаяси жағдайына кешенді баға беру;
- Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторларды анықтау;
әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтау (таңдау бойынша рейтингтің басында, ортасында және соңында орналасқан үш елдің мысалында)
субъектілері мен тұтынушыларын анықтау;
11.6.2.6 - түрлі мақсатты аудиториялар үшін кешенді дүниежүзі
елдерінің кешенді елтанушылық сипаттамаларды әзірлеу және шығармашылық түрде ұсыну (елдер мен ұсыну формасы – таңдау
бойынша)
- ғаламдық проблемалардың себептері мен салдарын анықтап, топтастыру;
- ғаламдық проблемалардың аумақтық көріністерін
анықтау
- ғаламдық проблемаларды шешу жөнінде әлемдік тәжірибені зерттеу;
- Қазақстанның аумағында көрініс тапқан ғаламдық проблемаларды анықтау;
- ғаламдық, оның ішінде Қазақстан аумағында байқалатын проблемалардың алдын алудың немесе шешудің өзіндік жобасын ұсыну
Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Осы оқу бағдарламасы жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарға арналған
«География» оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспарға (төмендетілген оқу жүктемесімен) сәйкес іске асырылады.
3-параграф. Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану- математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «География» оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспары (төмендетілген оқу жүктемесімен)
10-сынып
Бөлімше
Тақырып
Оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Географиялық зерттеу әдістері
1.1 Жалпы география-лық әдістер
Зерттеу әдістерінің түрлері
-зерттеу тақырыбына сәйкес географиялық мониторинг әдістерін қолдану;
- зерттеу тақырыбына сәйкес салыстыру, сандық әдістерін қолдану;
- зерттеу тақырыбына сәйкес географиялық сараптама әдістерін қолдану;
- зерттеу тақырыбына сәйкес аудандастыру әдістерін қолданады
2. Картография және геоинформатика
2.1 Карто- графия
Заманауи картографиялық әдістер
10.2.1.1 - тақырыпқа сәйкес картографиялық зерттеулер әдістерін қолдану
2.2 Геоинфор- матика негіздері
География-лық дерек-тер базасы
10.2.2.1 - Microsoft Excel бағдарламасын қолдану арқылы тақырыпқа сәйкес географиялық деректер базасын құрастыру
География-лық дерек-терді визуализациялау
- статистикалық деректерді талдау нәтижелері бойынша картограммалар мен картодиаграммаларды жасау;
10.3.1.1 - табиғатты пайдаланудың қажеттілігін түсіндіріп, түрлерін (шаруашылық тұрғысынан) анықтау, графикалық түрде ұсыну
Табиғатты пайдалану түрлерінің қоршаған ортаға
әсерін бағалау
10.3.1.2 - табиғатты пайдалану түрлерінің қоршаған ортаға тигізетін әсерін анықтау, баға беру, кері әсерін азайтудың жолдарын ұсыну (жергілікті/аймақтық компоненттің
негізінде);
Табиғатты тиімді пайдаланудың қағидаттары
- табиғатты тиімді пайдаланудың қағидаттарын анықтау;
- табиғатты пайдалану түрлерінің тиімділігін арттыру жөнінде ұсыныстар әзірлеу (жергілікті/аймақтық компоненттің негізінде)
Экология-лық таза өндірістерді
10.3.1.5 - экологиялық таза өндірістік жобаларды ұсыну (жергілікті/аймақтық
жобалау
компоненттің негізінде)
2-тоқсан
3. Табиғатты пайдалану және геоэкология
3.2 Геоэколо- гиялық зерттеу негіздері
Геоэкологияның зерттеу пәні мен өзектілігі
- геоэкологиялық зерттеулердің мәнін, мазмұнын, бағыттарын графикалық түрде ұсыну;
- геоэкологияның негізгі категорияларын түсіндіру
Геосфералардың ластануы
10.3.2.3 - геосфералардың ластану деңгейін анықтап, себеп-салдарын зерттеу
Геоэкологиялық аудандастыру
10.3.2.4 - дүниежүзі аумағын ластану және табиғи ортаның бұзылу деңгейі бойынша
аудандастыру
- табиғатқа әсер ететін антропогендік факторларды топтастыру және графикалық түрде ұсыну;
- табиғатқа әсер ететін антропогендік факторлардың азайту жолдарын ұсыну
Ғаламдық экологиялық проблемалар
- ғаламдық экологиялық проблемалардың пайда болу механизмін түсіндіру;
- геоэкологиялық үдерістерде географиялық қабық заңдылықтарының рөлін анықтау;
- ғаламдық экологиялық проблемаларды шешудегі әлемдік тәжірибені зерттеу
Экологиядағы инновациялық технологиялар
10.3.2.10 - экологиялық проблемаларды шешудегі инновациялық технологиялардың рөлін анықтау
Қазақстанның экологиялық проблемалары
- Қазақстан аумағын экологиялық тұрғыдан аудандастыру;
- Қазақстандағы экологиялық проблемалардың шешу жолдарын ұсыну
3-тоқсан
4. Геоэкономика
4.1 Геоэконо- мика негіздері
Геоэкономиканың зерттеу пәні мен өзектілігі
- геоэкономика бағытының мақсаты мен міндеттерін, негізгі категорияларын түсіндіру;
- геоэкономика мен экономикалық география арасындағы айырмашылықтарды анықтау;
- елдер мен аймақтардың
экономикалық дамуындағы географиялық кеңістіктің рөлін анықтау (қазақстандық
компонентті қосымша қамту негізінде)
Шаруашы-лықты ұйымдасты-рудың аумақтық факторлары
- шаруашылық салаларын орналастыруда кеңістіктік (аумақтық) факторларды талдау;
- дүниежүзілік шаруашылықтың салаларын заманауи орналастыру факторларын талдау
Дүниежүзілік шаруа-шылықтың құрылымы
- дүниежүзі елдерінің шаруашылық құрылымын бағалау;
- дүниежүзі елдерін шаруашылық құрылымы бойынша жіктеу
Дүниежүзілік шаруа-шылықтың аумақтық
модельдері
10.4.1.8 - дүниежүзі шаруашылығының аумақтық модельдерін талдау
Дүниежүзі елдерінің экономика-лық даму көрсеткіш- тері
- дүниежүзі елдерінің экономикалық даму көрсеткіштерін салыстыру (қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде);
- дүниежүзі елдерін экономикалық даму деңгейі бойынша
жіктеу
Экономика-лық дамудағы әлемдік тәжірибе
10.4.1.11 - дүниежүзі елдерінің экономикалық даму стратегияларына баға беру (қазақстандық компонентті қосымша
қамту негізінде)
Қазақстан Республикасы экономикалық дамуындағы мақ- сатты көр-
сеткіштер мен индикаторлар
10.4.1.12 - Қазақстан Республикасы үшін тиімді шаруашылықтың құрылымын, шаруашылық салаларының арақатынасын, шаруашылығының аумақтық құрылымын, экономикалық дамуындағы тиімді көрсеткіштерді анықтау
5. Геосаясат
5.1 Геосаясат негіздері
Геосаясат-тың өзектілігі
- геосаясаттың мақсаты мен міндеттерін, зерттеу пәнін, негізгі категорияларын түсіндіру;
- негізгі геосаяси объектілер мен субъектілерді анықтау;
- геосаяси ықпал көрсетудің негізгі құралдарын зерттеу
Дүниежүзі-нің геосаяси кеңістігі
10.5.1.4 - дүниежүзінің геосаяси кеңістігін талдау
Геосаясаттағы географиялық факторлар
10.5.1.5 - геосаясаттағы физикалық- географиялық, экономикалық, әлеуметтік,
демографиялық, саяси, әскери, технологиялық факторларға баға беру
Мемлекет-тік аумақтың морфологиясы
- мемлекеттік аумақтың морфологиялық ерекшеліктерін талдау және жіктеу;
- Қазақстан Республикасы мемлекеттік аумағының морфологиялық ерекшеліктеріне кешенді баға беру
Мемлекет-тік шекара
- мемлекеттік шекаралардың функциясын, түрлерін, анықтау және белгілеу шараларын, динамикасын талдау;
- Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекараларының қалыптасу үдерісін, басты көрсеткіштері мен динамикасын зерттеу;
- Қазақстан Республикасының шекараларын күшейту жөнінде ұсыныстар
әзірлеу
4-тоқсан
6. Елтану
6.1 Дүниежүзі аймақтары
Кешенді география-лық аудандас-тыру
- дүниежүзінің түрлі белгілер бойынша физикалық географиялық, тарихи-мәдени, саяси-географиялық, геосаяси аудандарға бөлінуін түсіндіру;
- кешенді географиялық және тарихи-географиялық аудандастырудың өз үлгісін ұсыну;
- дүниежүзінің тарихи- географиялық аймақтарын, олардың құрамы мен ерекшеліктерін, географиялық сипаттамасын шығармашылық түрде
ұсыну
6.2 Дүниежүзі елдері
Салыстыр-малы елтану
- дүниежүзі елдерін салыстыруда қолданылатын белгілерді анықтау;
- дүниежүзі елдерін салыстыруда қолданылатын көрсеткіштердің бірін есептеу әдісін түсіндіру (таңдау бойынша: жалпы ішкі өнім (ЖІӨ), ұлттық жалпы өнім (ҰЖӨ), оның ішінде жан басына шаққанда, сатып алу қабілетінің паритеті (СҚП), гендерлік тепе-теңдік);
- көрсеткіштердің бірі бойынша графикалық түрде дүниежүзі елдерінің
рейтингін көрсету (таңдау бойынша);
- жиынтық көрсеткіштер бойынша есептелінетін дүниежүзі елдерінің индекстері мен рейтингтерін сипаттау (есепке/бағалауға алынатын көрсеткіштер, бағалау субъектісі, нәтижелерінің қолдану аясы);
- жиынтық көрсеткіштер бойынша есептелінетін дүниежүзі елдерінің рейтингтерін графикалық түрде көрсету;
- елдің рейтингте орналасқан орына әсер ететін географиялық, әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтау (таңдау бойынша рейтингтің басында, ортасында және
- ғаламдық проблемалардың себептері мен салдарын анықтап, топтастыру;
- ғаламдық проблемалардың аумақтық көріністерін анықтау
11-сынып
Бөлімше
Тақырып
Оқу мақсаттары
1 тоқсан
1. Географиялық зерттеулер әдістері
1.1 Жалпы географиялық әдістер
Өзекті география- лық зерттеу әдістері
- зерттеу тақырыбына сәйкес географиялық сараптама, аудандастыру әдістерін қолдану;
- зерттеу тақырыбына сәйкес эксперттік бағалау әдістерін қолдану;
- зерттеу тақырыбына сәйкес модельдеу әдістерін қолдану
2. Картография және геоинформатика
2.1 Карто- графия
Заманауи картографиялық әдістер
11.2.1.1 - тақырыпқа сәйкес электронды картографиялық ресурстардың мүмкіндіктерін пайдалану (сандық карталарды оқу, олардың қолданысымен
географиялық объектілер мен
аумақтардың орналасуын, сандық және сапалық көрсеткіштерін анықтау,
сипаттау және талдау)
2.2 Геоинфор- матика негіздері
Геоақпараттық зерттеу әдістері
- қашықтықтан зерделеу әдістерінің ерекшеліктерін түсіндіру;
- геоақпараттық әдістер мен геоақпараттық жүйелер (ГАЖ) технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен өндіріс салаларымен
байланыстарын түсіндіру
Географиялық деректер базасы
11.2.2.3 - компьютерлік бағдарламаларды қолданумен тақырыпқа сәйкес географиялық деректер базасын
құрастыру
Географиялық деректерді визуа- лизациялау
11.2.2.4 - компьютерлік бағдарламаларды қолданумен тақырыптық картасызбалар жасау
3. Табиғатты пайдалану және геоэкология
3.1 Табиғатты пайдалану
Табиғатты пайдалану-ды реттеу
- шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдау;
- табиғатты пайдалану түрлерінің заңнамалық тәртіппен бекітілген нормаларға сәйкестігін анықтау(жергілікті/аймақтық
компоненттің негізінде)
Табиғатты қорғау шаралары
11.3.1.3 - табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға беру (жергілікті/аймақтық компонентті
қосымша қамту негізінде)
Табиғатты қорғауда жеке тұлғаның рөлі
- жеке тұлғаның табиғатты пайдаланудағы рөлін анықтап,
«экологиялық ізін» есептеу;
- жеке тұлғаның табиғатты қорғауға бағытталған өмір сүру салтының басты қағидаттарын ұсыну
(тұтыну тұрғысынан)
2-тоқсан
3. Табиғатты пайдалану және геоэкология
3.2
Геоэкология- лық зерттеулер негіздері
Қоршаған ортаның антропогендік өзгеруі
11.3.2.1 - қоршаған ортаның антропогендік өзгерістерін жіктеу
Қоршаған ортаның сапасы
11.3.2.2 - қоршаған орта сапасының көрсеткіштерін жіктеу;
- ластанған қоршаған ортаның адам өміріне тигізетін әсеріне баға беру(жергілікті/аймақтық компонентті қосымша қамту негізінде);
- дүниежүзі елдерін қоршаған ортаның сапасы бойынша жіктеу;
- қоршаған орта сапасын практикалық зерттеу арқылы анықтау (жергілікті / аймақтық компоненттің негізінде);
- қоршаған орта сапасын арттыру жөнінде ұсыныстар әзірлеу(жергілікті / аймақтық компоненттің негізінде)
Геоэкологиялық жобалау
11.3.2.7 - қоршаған ортаның бұзылған аумақтарын қалпына келтіру жөнінде жобаларды ұсыну (жергілікті / аймақтық компоненттің негізінде)
3-тоқсан
4. Геоэкономика
4.1
Геоэкономика негіздері
Қазақстан Республикасы аймақтарының геоэкономикалық жағдайы мен әлеуеті
- Қазақстан аймақтарын шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы мен экономикалық даму көрсеткіштері бойынша салыстырып талдау;
- Қазақстан аймақтарының экономикалық дамуын теңестіру жөнінде идеяларды ұсыну;
- Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтау (өз аймағы негізінде);
- талдау негізінде Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жою жөнінде ұсыныстар әзірлеу(өз аймағы мысалында)
Геоэкономикалық даму стратегиялары
- Қазақстан Республикасының аймақтарында қосымша құны жоғары өнімдер мен қызметтерді өндіру жөнінде бизнес-идеяларды ұсыну(өз аймағы негізінде);
- Қазақстан аймақтарын экономикалық тұрғыда дамыту жөнінде стратегиялардың жобаларын ұсыну(өз аймағы негізінде);
- Қазақстан өнімдерінің танымалдығын арттыру жөнінде
шығармашылық идеяларды ұсыну
5. Геосаясат
5.1 Геосаясат негіздері
Заманауи геосаяси үдерістер
11.5.1.1 - қазіргі заманның геосаяси үдерістерін түсіндіру
- ғаламдану жағдайында тарихи- мәдени аймақтардың өзгеруін зерттеу арқылы болжау
Дүниежүзі аймақтар картасында Қазақстаның орны
- Қазақстан Республикасының физикалық-географиялық, тарихи- географиялық, саяси-географиялық және геосаяси аймақтарында орналасуын анықтау;
- ғаламдану жағдайында Қазақстанның географиялық аймақтар картасындағы орнының өзгеруін зерттеу арқылы болжау
6.2 Дүниежүзі елдерін салыстыру
Қазақстанның халықаралық салыстырулардағы орны
- жиынтық көрсеткіштер бойынша есептелінетін индекстер мен рейтингтердегі Қазақстан орнының динамикасын зерттеу (таңдау бойынша бір рейтингтің мысалында);
- Қазақстанның жиынтық көрсеткіштер бойынша есептелінетін рейтингтерде орналасқан орына әсер ететін географиялық, әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды
анықтау (таңдау бойынша бір рейтингтің
мысалында);
11.6.2.3 - көрсеткіштердің жиынтығы бойынша анықталған рейтингтер мен индекстерде есептердің қолданысымен Қазақстанның орнын жоғарлату жөнінде
идеяларды ұсыну (таңдау бойынша бір рейтингтің мысалында)
Өмір сүру деңгейін жоғарылатудағы азаматтың орны
11.6.2.4 - елдің индекстер мен рейтингтерде орнын анықтағанда есепке алынатын өмір сүру деңгейінің жеке көрсеткіштерін жоғарлату жөнінде жеке
азаматтың рөлін түсіндіру
Қолданбалы елтану
- қолданбалы елтанушылық ақпараттың маңыздылығын, субъектілері мен тұтынушыларын анықтау;
- түрлі мақсатты аудиториялар үшін кешенді дүниежүзі елдерінің кешенді елтанушылық сипаттамаларды әзірлеу және шығармашылық түрде
ұсыну (елдер мен ұсыну формасы – таңдау бойынша)
7. Адамзаттың ғаламдық проблемалары
7.1 Ғаламдық проблемалар- ды шешу
Ғаламдық проблемаларды шешу жолдары
- ғаламдық проблемаларды шешу жөнінде әлемдік тәжірибені зерттеу;
- Қазақстанның аумағында көрініс тапқан ғаламдық проблемаларды анықтау;
- ғаламдық, оның ішінде Қазақстан аумағында байқалатын проблемалардың алдын алудың немесе
шешудің өзіндік жобасын ұсыну
Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы « «