3. Қосылған құн салығы
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыс және қызмет көрсетулерді) өндіру және олардың айналысы үдерісінде қосылған, оларды өткізу бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударуы, сондай –ақ Қазақстан Республикасынның аумағындағы тауарлар импорты кезіндегі аударымды білдіреді. Салық салынатын аударым бойынша бюджетке төленуі тиіс ҚҚС сатылған тауарлар, жұмысы мен қызмет көрсеткені үшін есептелген қосылған құн салығының сомасы мен алынған тауарлар, жұмысы мен қызмет көрсеткені үшін төленуге тиісті қосылған құн салығы сомасының арасындағы айырма ретінде анықталады.
Бұл салықтың төлеушілері болып ҚҚС бойынша есепке тұрған тұлғалары болып табылады. Сату бойынша айналымның ең аз мөлшері соңғы айда 12 000 есе айлық көрсеткішті құрайды.
Қосылған құн салығының салық салу объектілері болып салық салынатын айналым және салық салынатын импорт болып табылады. Салық салынатын айналым қосылған құн салығынан бостылған және өзінің өндірістік қажеттіліктері үшін жасалатын, қосылған құн салығын төлеуден бостылғандарын есепке алмағандағы, Қазақстан Республикасының шегінде жүзеге асырылатын, тауарларды өткізу, жұмысы мен қызмет көрсетуі бойынша жасаған айналымы, сонымен қатар қатысушысы Қазақстан болып табылатын халықаралық келісімшарттарда қарастырылған жағдайларға сәйкес анықталынған айналым болып табылады. Сонымен қатар, бір кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелері арасында тауарларды тиеп жөнелтуде қосылған құн салығы салынатын айналымға жатады.
Қосылған құн салығының салық салу мөлшерлемесі салық салынатын айналымның 15 пайызына тең мөлшерде анықталады.
Бюджетке төленуге тиіс қосылған құн салығының сомасы салық салынатын айналым бойынша есептелінген қосылған құн салығының сомасы мен есепке жатқызылған салық сомасы арасындағы айырма ретінде анықталады.
ҚҚС салынатын тауарларды тиеп жөнелтуді жүзеге асыратын салық төлеуші тауарларды алатын тұлғаны ,белгіленген нысанда жазылған, барлық ҚҚС төлеушілеріне міндетті құжат болып табылатын шот-фактура көрсетуі керек.
ҚҚС төлеуші болып табылмайтын тұлға «Қосылған құн салығынсыз» деген белгісі бар шот-фактура жазып беруге міндетті. Салықтан босатылған тауарлар (қызметтер, жұмыстар) бойынша жазылған фактура-шотқа да осындай талап қойылады.
Қосылған құн салығын есептеу және төлеу кезінде келесі бухгалтерлік жазбалар жасалады:
ағымдағы төлемдерді есептеген кезде:
Дебет шот 5761 «Қосылған құн салығы»
Кредит шот 2851 «Салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша есеп айырысу»
ағымдағы төлемдерді төлеген кезде:
Дебет шот 2851 «Салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша есеп айырысу»
Кредит шот 1051 «Банктің Қазақстан Республикасы Ұлттық банкіндегі корреспонденттік есеп шоты».
Әр салық төлеуші:
а) әр есепті жыл кезеңінде есепті жылдан кейінгі айдың 15-інен кешіктірмей 300.00 нысандағы 300.01 және 300.02 нысандағы қосымшалар қосылған құн салығы бойынша Декларация ұсынылуы қажет;
б) декларацияны ұсынылуы бойынша белгіленген мерзімге дейін немесе сол күні бюджетке әр есепті кезең салығын төлеуге;
в) салық салынатын айналымның 150000 теңгеден асқан кезінде декларациямен бірге фактура-шот тізіліміне ұсынуға міндетті.
Достарыңызбен бөлісу: |