Ќазаќстан республикасы

Банкішілік бақылау – жүргізілетін операциялардың заңдылығын және ақша қаражаттары мен материалдық құндылықтардың сақталуын қамтамасыз ету мақсатында іске асырылады.

Жүргізілетін операциялар үшін банкішілік бақылауды алдын-ала және кейінгі деп бөлуге болады.

Құжат айналымы процесінде алдын-ала бақылау баланс құрылғанға дейін, яғни операция заңдылығын және құжаттарды дайындау дұрыстығы сақталу мақсатында іске асырылады. Оны операцияны жүргізу кезінде жауапты қызметкерлер, бухгалтер-операционистер, бөлімше бастығы және бақылаушылар іске асырады. Мысалы, атқарушы жауапты ақшалай-есеп айырысу құжаттарын төлеу кезінде кленттің есеп шотында қаржының болуын, қолма-қол ақша алуға құқықтың болуын тексереді. Сонымен қатар құжаттың толтырылуының дұрыстығы, қаржының мақсатты жұмсалуы және есеп айырысу тәртібінің сақталуы тексеріледі.

Бақылаушылармен ақшалай-есеп айырысу құжаттары және азаматтардың шоттар бойынша салымдарының аналитикалық есептегі жазбасы, айыппұлды өтеп алу, баланстан тыс шоттар және т.б. тексеріледі.

Бас бухгалтер клиенттің ағымдағы, есептегі шоттарын ашуды дайындауда бақылауды ұйымдастырады және оның барлық есепті-операциялық жұмыстың учаскелерінде іске асырылуына бақылау жүргізеді.

Кейінгі бақылауды бас бухгалтермен, оның орынбасарымен, сонымен қатар бақылау бойынша арнайы инспектормен іске асырылады. Ол сәйкес құжаттарды дайындау және есептеуде оның дұрыстығы, жүргізілген операциялардың заңдылығының сақталуы мақсатында баланс құрылғаннан кейінгі бақылау жүргізіледі.

Сонымен банк операцияларының бақылауы үшін есеп-операциондық жұмыста қолданылатын әдіс-тәсілдердің жиынтығын банкішілік бақылау деп атайды.