Өзіндік тексеруге арналған сұрақтар

Тақырыпты қаншалықты меңгергеніңізді білу үшін келесідей сұрақтарға жауап беріңіз.

1. Банк балансы деген не?

2. 
   2. Баланстың актив бөлігінің құрылымын айтыңыз.
   

4. Баланс теңдігі деген не?

5. Бухгалтерлік шоттардың қандай түрлері бар?

6. Бухгалтерлік шоттардың жоспарының барлық шоттары қандай кластарға топтастырылады?

1. Банк құжаттамасының мәні банктік операциялар бойынша құжат айналымын ұйымдастыру.

2. Банкішілік бақылау.

1. Банк құжаттамасының мәні банктік операциялар бойынша құжат айналымын ұйымдастыру.
Жұмыс күнінің аяғында барлық құжаттарды жинап, тәртіп бойынша қораптарға сұрыптайды. Операциялық қызмет бойынша аға қызметкер құжаттар қорабын құру және сұрыптау дұрыстығын тексереді. Егер құжатты қорптардан қателіктер байқаса, аға қызметкер оны жояды, содан кейін берілген қораптағы құжат түрі, оның саны және төлемінің жалпы сомасы көрсетілген таспаға бақылау жүргізеді және өзінің қолын қояды.

Негізгі бухгалтерияға жіберілетін барлық құжаттардың қорабына екі данадан тізімдеме құрылады, содан соң оралған қораптарды және құжаттар тізімдемесінің екінші данасын инкассаторлық сөмкеге салып, аузын жауып, мөрлейді. Инкассатор сөмкені құжаттарды өңдеу және деректердің синтетикалық және аналитикалық есепте көрсетілуі үшін банк бухгалтериясына жеткізеді.

Өздерінің қызметтерін бөлуге және құжаттауды жүргізуге байланысты бухгалтерлік есеп және есептілік Департаменті, өз кезегінде шартты түрде Басбухгалтерияға және көмекші бухгалтерияға бөлінеді. Бухгалтерлік бөлім банктің ресми есептілігін жүргізеді, банктің басқа бөлімдері өздерінің жазбаларын өзін- өзі бақылау мақсатында жүргізуі мүмкін.

Есептерге жакапты бөлім, Бас кітапты жүргізуші Бас бухгалтерия болып табылады. Есептің көмекші орталықтар қызметін орындаушы, яғни бөлшектенген, аналитикалық есепті орындайтын банктің басқа бөлімдері көмекші бухгалтерия болып табылады және көмекші бухгалтерлік кітаптар мен журналдарды жүргізеді.

Құжат- бұл қабылдау формасы үшін әртүрлі әдістер және тәсілдер көмегімен ақпараттарды тіркейтін материалдық зат. Бухгалтерлік құжат шаруашылық операциялар туралы деректерден тұрады. Ал оның құрылуы барлық құқықтық нормаларға сәйкес болуы керек. Барлық банктік операциялар (есеп айырысу, кассалық, ссудалық) ақшалай-есеп айырысу құжаттарына негізделген бухгалтерлік есепте көрсетіледі. Ақша-есеп айырысу құжаттары банктерге шаруашылық субъектілерден, басқа банктерден түседі, сонымен қатар банкте құрылады. Сондай-ақ құжаттар банктік және клиенттік болып бөлінеді.

Банктік құжаттарға кіріс және шығыс кассалық ордерлер, материалдық ордерлер, филиалдар арасындағы айналым бойынша авизо, несие беру туралы ұйғарым және т.б.жатады.

Банктік операция сипаты бойынша ақша-есеп айырысу құжаттары, кассалық, мемориалдық және баланстан тыс болып бөлінеді.

Кассалық құжаттар – қолма-қол ақшаны теңге және шетел валютасы түрінде қабылдау және беру арқылы банктік операцияларды ұйымдастыруға арналған, сонымен оған кіріс және шығыс кассалық ордерлері, ақша қабылдау туралы квитанция, банк кассаларына ақша салуға клиенттер хабарландыруы, ақша алу үшін чектер жатады.

Мемориалды құжаттар – шоттар бойынша қолма қолсыз аудару үшін іске асырылады. Оған қолма-қол ақшасыз есеп айырысу үшін клиенттермен көрсетілген барлық құжаттар жатады. Яғни төлем талаптары, төлем тапсырмалары, есеп айырысу чектері, клиенттер шотына қаржыны есептеу және шығару туралы авизо, аккредитивтер және т.б. жатады.

Баланстан тыс құжаттармен банк кепілімен, кепілгерлігімен, аккредитивпен берілген, банк клиентінің атына көрсетілген, лизингтік сомада және факторингтік операцияларда, яғни бухгалтерияда және кассада сақталған құжаттармен құндылықтарды қабылдау және беру туралы банктік операцияларды баланстан тыс рәсімдейді.

Банк бухгалтериясында жүргізілетін синтетикалық есеп құжаттары болйп бухгалтерлік журналдар, кассалық журналдар, жиынтық карточкалар, тексеруші тізімдемелер және есеп күніне баланстар табылады.

Бухгалтерлік журнал – банк операцияларының есепте толық көрсетілуін бақылау үшін қолданылады. Онда дебет және кредит бойынша операциялық күн үшін әрбір операцияның айналымы тіркеледі және журнал бойынша да, шот бойынша да жалпы қорытынды шығарылады. Сонымен қатар журналдың жалпы қорытындысында дебет және кредит тең болуы керек. Баланстан тыс шоттар бойынша операциялар тек қана кіріс және шығыс бойынша тіркеледі.