ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы


болмыстың  шекті  негіздерін  танып  білуге



Pdf көрінісі
бет184/440
Дата07.01.2022
өлшемі2,22 Mb.
#17066
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   440
болмыстың  шекті  негіздерін  танып  білуге  деген  қажеттілік  бар. 

Егер  ақыл-ой  құбылыстарды  тани  отырып,  оларды  әлдебір  тәртіпке 

келтіруге  ұмтылса,  онда  парасат  оның  шектерінен  шығып,  «зат  – 

өзінде» дегеннің мәнін ашуға тырысады. Парасат ақылдан асып кетіп, 

ноумендік  дүниеге  тап  болғысы  келеді.  Егер  ақыл  санаттармен  бірге 

болса,  ал  парасат  енді  идеяларды  басшылыққа  алады.  И.Кант  бо-

йынша, кез келген таным қиялға берілуден басталады, ақылмен түсіну 

кезеңінен  өтіп,  идеялармен  аяқталады.  Демек,  идеялар  –  ақыл  санат-

тарынан  кеңірек,  олар  метафизикалық  санаттар  болып  табыла-

ды.  Идеялар  әлдебір  аяқталған,  жетілген,  дара  нәрсені  көрсетеді.  Біз 

жақындағанмен,  оларға  ешқашан  жете  алмаймыз.  Сонымен,  парасат 

ұсталмайтынды ұстауға, шешілмейтінді шешуге ұмтылады.

И.Кант  бойынша  парасаттың  үш  идеясы  бар:  жан,  әлем  және 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   440




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет